Zasady etyczne

OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE ETYKI PUBLIKACJI I BŁĘDÓW W ZAKRESIE PUBLIKACJI

Wszystkie artykuły nadesłane do „Archeologii Polski” są oceniane pod względem ich oryginalności, wartości merytorycznej, standardów etycznych i przydatności. Redaktorzy i redakcja zobowiązują się do przestrzegania najwyższych standardów etyki publikacji, opartych na zasadach zalecanych przez międzynarodową organizację Committee on Publication Ethics (COPE), a także na zasadach Kodeksu Postępowania Wydawców Czasopism.
W celu zapewnienia naszym Czytelnikom najwyższej jakości publikacji, kierujemy się następującymi zasadami Etyki publikacji i stwierdzenia błędów w publikacjach. Wszystkie artykuły niezgodne z tymi standardami zostaną usunięte, jeśli nadużycie zostanie wykryte w dowolnym momencie, nawet już po publikacji. Zgodnie z kodeksem postępowania, będziemy zgłaszać wszelkie przypadki podejrzeń o plagiat lub powtórne (zduplikowane) publikacje.
Poniżej przedstawiono standardy postępowania etycznego obowiązujące wszystkie strony zaangażowane w proces edytorski w czasopiśmie „Archeologia Polski”: redaktora i członków komitetu redakcyjnego, autorów, recenzentów i wydawcę.

Przyjęte schematy postępowania według COPE .

OBOWIĄZKI REDAKTORÓW
Monitorowanie standardów etycznych: Redaktorzy, Redakcja i członkowie Komitetu Redakcyjnego monitorują standardy etyczne publikacji naukowych i podejmują wszelkie możliwe środki przeciwko wszelkim nadużyciom publikacyjnym.
Fair play i niezależność redakcyjna: nadesłane teksty są oceniane pod kątem wartości naukowej (oryginalność, zawartość merytoryczna, jasność wywodu) i ich znaczenia dla czasopisma, bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną autora, jego pochodzenie etniczne, przekonania religijne, obywatelstwo, poglądy polityczne lub przynależność instytucjonalną. Decyzja o redagowaniu i publikowaniu nie jest uzależniona od polityki rządu, ani od innych instytucji, poza samym czasopismem. Redaktor naczelny ma pełną władzę decyzyjną nad całą zawartością czasopisma i terminem publikacji treści.
Decyzje dotyczące publikacji: redaktor jest odpowiedzialny za podjęcie decyzji, który z nadesłanych tekstów powinien lub nie powinien zostać opublikowany. Decyzja o przyjęciu do publikacji lub odrzuceniu tekstu jest podejmowana na podstawie jego oryginalności, wartości merytorycznej, przejrzystości i znaczenia dla tematyki czasopisma. Redaktorzy muszą zapewnić uczciwą, podwójnie ślepą recenzję dla artykułów zaproponowanych do publikacji. Będą dążyć do uniknięcia potencjalnego konfliktu interesów między autorem a członkami redakcji i recenzentami.
Poufność: redaktor i członkowie zespołu redakcyjnego muszą zapewnić, że wszystkie materiały przesłane do czasopisma pozostaną poufne podczas procesu edytorskiego. Nie wolno im ujawniać żadnych informacji o przesłanym manuskrypcie nikomu poza autorami, recenzentami, potencjalnymi recenzentami, oraz innymi doradcami redakcyjnymi i wydawcą.
Ujawnienie i konflikt interesów: niepublikowane materiały zamieszczone w przesłanym manuskrypcie nie mogą być wykorzystywane przez członków redakcji i Komitetu Redakcyjnego we własnych badaniach bez pisemnej zgody autorów. Redaktorzy wykluczają, by potrzeby biznesowe naruszały standardy intelektualne i etyczne.
Ujawnienie i konflikt interesów: redaktorzy i członkowie Komitetu Redakcyjnego nie będą wykorzystywać niepublikowanych informacji uwzględnionych w przesłanym manuskrypcie do własnych celów badawczych bez wyraźnej, pisemnej zgody autorów. Dane lub pomysły uzyskane przez redaktorów w wyniku korzystania z manuskryptu, będą traktowane jako poufne i nie będą używane dla ich osobistych korzyści. Redaktorzy zrezygnują z rozważania prac, w przypadku których zachodzi konflikt interesów wynikający z konkurencji, współpracy lub innych relacji/powiązań z którymkolwiek z autorów, firmami lub instytucjami związanymi z publikacjami; zamiast tego poproszą innego członka redakcji o zajęcie się manuskryptem.
Zachowanie integralności dokumentacji naukowej: redaktorzy będą strzec wyłączności opublikowanego dorobku naukowego, wprowadzając poprawki i odwołania w razie potrzeby, oraz ścigając podejrzewane lub domniemane praktyki w zakresie niewłaściwego prowadzenia badań i publikacji. Plagiat i fałszywe dane są niedopuszczalne. Redakcja zawsze jest gotowa opublikować niezbędne poprawki, wyjaśnienia, odwołania i przeprosiny.
Decyzje dotyczące publikacji: redakcja zapewnia, że wszystkie nadesłane manuskrypty są rozpatrywane do publikacji w celu poddania ich recenzji przez co najmniej dwóch recenzentów, którzy są ekspertami w danej dziedzinie. Redaktor naczelny jest odpowiedzialny za podjęcie decyzji, która z prac nadesłanych do czasopisma zostanie opublikowana na podstawie oceny jakości pracy, jej znaczenia dla badaczy i czytelników, uwag recenzentów oraz takich wymogów prawnych, jak: obecnie obowiązujące w zakresie zniesławienia, naruszenia praw autorskich i plagiatu. Przy podejmowaniu takiej decyzji redaktor naczelny może porozumiewać się z innymi redaktorami lub recenzentami.
Zaangażowanie i współpraca w dochodzeniach: redaktorzy (wspólnie z wydawcą i / lub członkami Komitetu Redakcyjnego) będą reagować i podejmować odpowiednie środki, gdy pojawiają się wątpliwości natury etycznej w odniesieniu do nadesłanego tekstu lub opublikowanej już pracy. Każdy zgłoszony akt nieetycznego zachowania wydawniczego zostanie zbadany, nawet jeśli zostanie wykryty wiele lat po publikacji. Redaktorzy stosują się do schematów blokowych COPE, gdy zajmują się przypadkami podejrzenia niewłaściwego postępowania. Jeśli w trakcie rozpatrywania kwestii etycznych okaże się, że obawy są uzasadnione, w czasopiśmie zostanie opublikowane niezbędne sprostowanie, uzasadnienie lub wyjaśnienie.
Redaktorzy rozważą wycofanie publikacji, jeśli:
- mają wyraźne dowody, że zamieszczone wyniki są niewiarygodne, albo uzyskane w efekcie niewłaściwego postępowania (np. poprzez sfabrykowanie danych), albo popełnionych błędów (np. błędnych obliczeń lub błędu eksperymentalnego);
- ustalenia zostały wcześniej opublikowane w innym miejscu, bez odpowiedniego odsyłacza, pozwolenia lub uzasadnienia (przypadki zduplikowanych publikacji);
- stanowi plagiat lub dotyczy nieetycznych badań.
Zawiadomienie o wycofaniu tekstu powinno wyraźnie wskazywać, którego artykułu dotyczy, oraz kto go wycofuje. Powiadomienia o wycofaniu powinny zawsze zawierać uzasadnienie, aby odróżnić uczciwe praktyki od niewłaściwego postępowania.
Wycofane artykuły nie zostaną usunięte z drukowanych egzemplarzy czasopisma ani z archiwów elektronicznych, ale ich status jako wycofanych zostanie zaznaczony wyraźnie.

OBOWIĄZKI AUTORÓW
Autorzy muszą zapewnić, że ich praca jest oryginalna. Ponadto muszą zapewnić, że tekst nie został wydany gdzie indziej. Wszelkie prace lub słowa innych autorów, współautorów lub zaczerpnięte ze źródeł powinny być odpowiednio oznaczone i zacytowane. Autorzy zgłaszający swoje prace do publikacji w czasopiśmie jako artykuły oryginalne potwierdzają, że nadesłane prace stanowią wkład ich jako autorów i nie zostały skopiowane lub zaczerpnięte w całości lub w części z innych prac bez wyraźnego zacytowania. Wszyscy autorzy powinni ujawnić finansowy lub inny konflikt interesów, który może mieć wpływ na wyniki lub interpretację ich pracy (należy ujawnić wsparcie finansowe projektu).
Autor zgłaszający przesyłając tekst wieloautorski składa oświadczenie o wkładzie poszczególnych autorów w jego powstanie (Formularz).
W przypadku stwierdzenia przez autora istotnego błędu lub nieścisłości we własnej opublikowanej pracy, obowiązkiem autora jest niezwłoczne powiadomienie redaktora czasopisma i współpraca z redaktorem w celu usunięcia lub poprawienia artykułu. Jednoczesne przesłanie artykułu do publikacji w więcej niż jednym miejscu jest naruszeniem etyki publikacji.
Standardy raportowania: Autorzy raportów z oryginalnych badań powinni przedstawić rzetelny opis wykonanej pracy oraz obiektywną ocenę jej znaczenia. Podstawowe dane powinny być dokładnie zaprezentowane w artykule. Artykuł powinien zawierać dostateczną liczbę szczegółów i odniesień, aby umożliwić innym powtórzenie pracy. Fałszowanie wyników i składanie nieprawdziwych lub niedokładnych oświadczeń stanowi zachowanie nieetyczne i może spowodować odrzucenie lub wycofanie manuskryptu lub opublikowanego już artykułu.
Oryginalność i plagiat: autorzy powinni zapewnić, że przygotowali prace oryginalne, a jeśli autorzy wykorzystali pracę i/lub wypowiedzi oraz wnioski innych osób, muszą być zacytowani. Plagiat i nieprawdziwe dane są niedopuszczalne.
Dostęp do danych i ich archiwizacja: autorzy mogą zostać poproszeni o dostarczenie źródłowych danych do redakcji, powinni być przygotowani do ich udostępnienia i do zachowania takich danych przez odpowiedni czas już po opublikowaniu ich artykułu.
Publikacje wielokrotne lub równoległe: autorzy zasadniczo nie powinni publikować tekstu opisującego te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie. Przesyłanie tego samego tekstu do więcej niż jednego czasopisma jednocześnie stanowi nieetyczne zachowanie wydawnicze i jest niedopuszczalne.
Autorstwo pracy: jako autorzy powinny być wskazane osoby, które miały znaczący wkład w koncepcję, projekt, wykonanie opracowania lub interpretację prezentowanych rezultatów. Wszyscy, którzy mieli udział w powyższym zakresie, powinni być wymienieni jako współautorzy.
Autor prowadzący korespondencję z czasopismem powinien potwierdzić, że w artykule zostali uwzględnieni wszyscy właściwi współautorzy i nie ma współautorów niewłaściwych, oraz że wszyscy współautorzy zapoznali się z ostateczną wersją pracy, zaakceptowali ją oraz wyrazili zgodę na jej przesłanie do publikacji.
Ujawnienie i konflikty interesów: autorzy powinni na jak najwcześniejszym etapie (zazwyczaj w momencie składania formularza i dołączając oświadczenie do manuskryptu) ujawniać wszelkie konflikty interesów, które mogą być uznane za mające wpływ na otrzymane wyniki, lub na ich interpretacje zawarte w nadesłanym manuskrypcie. Potencjalne konflikty interesów, które należy ujawnić, obejmują: konflikty finansowe, takie jak honoraria, stypendia edukacyjne lub inne fundusze, członkostwo, zatrudnienie, udziały kapitałowe, oraz płatne zeznania ekspertów lub umowy licencyjne, a także pozafinansowe, wynikające z relacji konkurencyjnych, a także opartych na współpracy, lub z innych relacji z autorami, firmami lub instytucjami zaangażowanymi w pisanie pracy.

OBOWIĄZKI RECENZENTÓW
Wkład w decyzje redakcyjne: podwójne recenzje pomagają redaktorowi w podejmowaniu decyzji odnośnie do danego artykułu, a także mogą pomóc autorom w ulepszeniu ich manuskryptu.
Terminowość: każdy wybrany recenzent, który czuje się niekompetentny do oceny badań przedstawionych w pracy lub wie, że przygotowanie recenzji w wyznaczonym czasie nie będzie możliwe, powinien powiadomić o tym redaktora i zrezygnować z procesu recenzji.
Poufność: cały manuskrypt otrzymany do recenzji należy traktować jako dokument poufny. Nie wolno ich pokazywać ani omawiać z innymi osobami, z wyjątkiem osób upoważnionych przez wydawcę.
Standardy oceny: oceny powinny być przeprowadzane obiektywnie. Osobista krytyka autora jest niewłaściwa. Recenzenci powinni jasno wyrażać swoje poglądy za pomocą odpowiednich argumentów.
Potwierdzenie źródeł: recenzenci powinni wskazać odpowiednie opublikowane prace, które nie zostały zacytowane przez autorów. Jakiekolwiek istotne podobieństwo lub zbieżność rozważanego manuskryptu z jakimkolwiek innym opublikowanym artykułem należy zgłosić redakcji.
Ujawnienie i konflikt interesów: informacje lub wnioski uzyskane w wyniku wzajemnej weryfikacji muszą być traktowane jako poufne i nie mogą być wykorzystywane dla osobistych korzyści. Recenzenci nie powinni podejmować się oceny prac, jeżeli zachodzi konflikt interesów wynikający z konkurencji, współpracy lub innych relacji z którymkolwiek z autorów, firm lub instytucji zaangażowanych w pisanie pracy.

OBOWIĄZKI WYDAWCY
Postępowanie w przypadku nieetycznych zachowań wydawniczych: w przypadku domniemanego lub udowodnionego błędu naukowego, zduplikowanej publikacji lub plagiatu wydawca, w ścisłej współpracy z redakcją, podejmie wszelkie odpowiednie kroki w celu wyjaśnienia sytuacji i wprowadzenia poprawek do danego artykułu. Będą one polegać na szybkiej publikacji erraty, wyjaśnienia lub w skrajnym przypadku na wycofaniu owej pracy. Wydawca, wraz z redaktorami, podejmie odpowiednie kroki w celu zidentyfikowania i uniknięcia publikacji artykułów, w przypadku których doszło do niewłaściwego postępowania naukowego, i w żadnym wypadku nie będzie zachęcać do takich działań, ani świadomie pozwalać na ich popełnienie.