https://doi.org/10.23858/PA71.2023.3317
This paper presents early medieval amber cross pendants that display a great degree of diversity not only concerning form and morphology but also with regard to chronology and – as we assume – functionality, with the pendants examined herein sharing one common denominator: the raw material from which are made. This paper analyses amber artefacts discovered in Pomerania, shown
in a broad comparative context. Thus, the research objectives undertaken are twofold: first, to present the sources of the relevant materials, which are formally, chronologically, and contextually diverse, and second, to point out the main interpretative problems relating to the possibility of deciphering their original meanings and functions.
Download files
Citation rules
Cited by / Share
Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
References
Antoniewicz W. (1923). Pochodzenie i gatunki bursztynu w Europie. Wiadomości Archeologiczne, 8(2-4), 113-138.
Google Scholar
Barnycz-Gupieniec R. (2005). Planigrafia materiału zabytkowego z osady podgrodowej wczesnośredniowiecznego Gdańska (stanowisko 1). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Barthes R. (2005). System mody. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Google Scholar
Bliujiene A. (2011). Northen Gold. Amber in Lithuania (c. 100 to c. 1200). East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450 – 1450, 18. Leiden – Boston: Brill.
DOI: https://doi.org/10.1163/9789004217355
Google Scholar
Bogatyriew P. (1979). Funkcja stroju ludowego na obszarze morawsko-słowackim. W: M.R. Mayenowa (red.), Semiotyka kultury ludowej (26-29). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Bojarski J. (2017). Pierścionki z inskrypcjami ze stanowiska 2 w Kałdusie – przyczynek do badań nad kulturą duchową mieszkańców wczesnośredniowiecznego Chełmna. W: A. Różański (red.), Gemma Gemmarum. Studia dedykowane Profesor Hannie Kóčce-Krenz, cz. 2 (1111-1137). Poznań: Wydawnictwo PTPN.
Google Scholar
Bojarski J. (2020a). Obrzędowość pogrzebowa w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Bojarski J. (2020b). Przedmioty kultu religijnego jako składnik wyposażenia zmarłych na wczesnośredniowiecznych cmentarzyskach szkieletowych w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej. Pomorania Antiqua, 29, 73-108.
Google Scholar
Bojarski J., Chudziak W., Drozd A., Koperkiewicz A., Kozłowski T., Stawska V. (2010). Katalog źródeł. W: W. Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 4) (189-603). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Bonfante G. (1985). The Word for Amber in Baltic, Latin, Germanic, and Greek. Journal of Baltic Studies, 16/3, 316-319. DOI: 10.1080/01629778500000211
DOI: https://doi.org/10.1080/01629778500000211
Google Scholar
Brückner A. (1927). Słownik etymologiczny języka pol¬skiego. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
Google Scholar
Brzezińska A.W., Tymochowicz M. (red.) (2013). Stroje ludowe jako fenomen kulturowy. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar
Brzozowska M. (1996). Bursztyn. W: J. Bartmiński (red.), Słownik stereotypów i symboli ludowych. Tom I. Kosmos: niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie (434-436). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Chudziak W., Bojarski J., Stawska V. (2010). Chronologia cmentarzyska. W: W. Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 4) (105-120). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Cnotliwy E. (1973). Rzemiosło rogownicze na Pomorzu wczesnośredniowiecznym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Google Scholar
Czachowski H., Słomska-Nowak J. (2013). O strojach ludowych inaczej... Między estetycznym a filozoficznym wymiarem wiejskiej odzieży. W: A.W. Brzezińska, M. Tymochowicz (red.), Atlas Polskich Strojów Ludowych. Stroje ludowe jako fenomen kulturowy (9-14). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar
De Vries A. (2009). Elsevier’s Dictionary of Symbolism and Imagery. Leiden, Boston: Brill.
Google Scholar
Divac G. (2013). Jantar ve sbírkách Oddělení pravěku a antického starověku Národního muzea v Praze. Praehistorica, 31, 99-277.
Google Scholar
Drozd A. (2006a). Wyroby bursztynowe. W: W. Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1) (66-67). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Drozd A. (2006b). Aneks 4. W: W. Chudziak (red.), Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe w Kałdusie (stanowisko 1) (185). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Drozd E. (2013). Zabytki bursztynowe z grodu i osady pozyskane podczas badań przy ulicy Czopowej, Grodzkiej i Tartacznej w Gdańsku, w latach 2006 – 2010. W: E. Fudzińska (red.), XVII sesja Pomorzoznawcza. Vol. 2: Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych (105-113). Malbork: Muzeum Zamkowe w Malborku.
Google Scholar
Filipowiak W., Gundlach H. (1993). Wolin, Vineta. Die tatsächliche Legende vom Untargang und Aufstieg der Stadt. Rostock: Hinstorff Verlag.
Google Scholar
Fuglesang S.H. (1989). Viking and medieval amulets in Scandinavia. Fornvännen, 84, 15-27.
Google Scholar
Gardeła L. (2014). Scandinavian Amulets in Viking Age Poland. Rzeszów: Oficyna Wydawnicza “Zimowit”.
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvh1dgwk.18
Google Scholar
Gardeła L. (2022). Miano bestii. Zachodniosłowiańska figurka „konika” z duńskiej wyspy Møn i jej analogie. W: M. Dzik, R. Gogosz, J. Morawiec, L. Poniewozik (red.), W świecie bogów, ludzi i zwierząt. Studia ofiarowane Profesorowi Leszkowi Pawłowi Słupeckiemu (357-384). Rzeszów: Wydawnictwo UR.
Google Scholar
Górkiewicz E. (2017). Przeszłość odkryta. Powiat kamieński w świetle archeologii. Szczecin: Muzeum Narodowe.
Google Scholar
Gródek-Kciuk E. (1989). Enkolpiony znalezione na terenie Polski. Próba klasyfikacji i datowania materiałów. Przegląd Archeologiczny, 36, 97-134.
Google Scholar
Härke H. (1990). ‘Warrior graves’? The background of the Anglo-Saxon weapon burial rite. Past & Present, 126, 22-43.
DOI: https://doi.org/10.1093/past/126.1.22
Google Scholar
Hołowińska Z. (1967). Dzielnica rzemieślnicza z XIII i XIV wieku w Gdańsku (stanowisko 2). W: J. Kamińska (red.), Gdańsk wczesnośredniowieczny, 6 (183-239). Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Hupalo V. (2012). Christian devotional objects from early medieval Zvenigorod (now Zvenyhorod, Ukraine). W: M. Salamon, M. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar (red.), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe Archaeological and Historical Evidence Volume II (591-610). Kraków – Leipzig – Rzeszów – Warszawa: IAiE PAN, Leipziger Universitätsverlag, Wydawnictwo UR.
Google Scholar
Jagodziński M. (2010). Truso między Weonodlandem a Witlandem. Elbląg: Muzeum Archeologiczno-Historyczne.
Google Scholar
Jaskanis D. (2008). Święck. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy na północno wschodnim Mazowszu. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich; Białystok: Muzeum Podlaskie.
Google Scholar
Jensen B. (2010). Viking Age Amulets in Scandinavia and Western Europe. BAR International Series 2169. Oxford: Archaeopress
DOI: https://doi.org/10.30861/9781407307138
Google Scholar
Kahl H.-D. (2011). Heidenfrage und Slawenfrage im deu¬tschen Mittelalter. Leiden, Boston: Brill. DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004167513.i-1010.45
DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004167513.i-1010
Google Scholar
Kajkowski K. (2016). Święty Wojciech, urbs Gyddaanyzc i problem chrystianizacji Pomorza Wschodniego. Kilka uwag na marginesie rozważań dotyczących kultury duchowej mieszkańców grodu w widłach Wisły i Motławy. Komunikaty Warmińsko-Mazurskie, 293(3), 431-455. DOI: https://doi.org/10.51974/kmw-135032
DOI: https://doi.org/10.51974/kmw-135032
Google Scholar
Kajkowski K., Szczepanik P. (2014). Utensylia w grobach pomorskich wczesnego średniowiecza. Dowód profesji czy działania symboliczne. W: W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (red.), Królowie i biskupi, rycerze i chłopi - identyfikacja zmarłych (Funeralia Lednickie 16) (411-423). Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich.
Google Scholar
Kaszewska E. (1960). Wczesnośredniowieczne cmentarzysko w Kałdusie, pow. Chełmno (Badania w 1957 r.). Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna, 5, 143-177.
Google Scholar
Kempiński A.M. (2001). Słownik mitologii ludów indoeuropejskich. Poznań: Iskry.
Google Scholar
Kóčka-Krenz H. (1993). Biżuteria północno-zachodnio-słowiańska we wczesnym średniowieczu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Kosmowska-Ceranowicz B., Paner H. (red.) (1999). Investigations into amber. Proceedings of the International Interdisciplianry Symposium: Baltic Amber and Other Fossil Resins 997 Urbs Gyddanyzc – 1997 Gdańsk, 2-6 September 1997. Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Kościński B., Paner H. (2005). Nowe wyniki datowania grodu gdańskiego – stanowisko 1 (wyk. I–V). W: H. Paner, M. Fudziński (red.), XIV Sesja Pomorzoznawcza, Vol. 2: Od wczesnego średniowiecza do czasów nowożytnych (11–43). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Kowalik A. (2004). Kosmologia dawnych Słowian. Prolegomena do teologii politycznej danych Słowian. Kraków: Nomos.
Google Scholar
Kowalska A.B. (2011). Życie codzienne mieszkańców wczesnośredniowiecznego Szczecina w świetle źródeł archeologicznych. W: A.B. Kowalska, M. Dworaczyk (red.), Szczecin wczesnośredniowieczny. Nadodrzańskie centrum (217-342). Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Google Scholar
Kruk, Sulikowska-Gaska A., Wołoszyn M. (2006). Sacralia Ruthenica, Early Ruthenian and Related Metal and Stone Items in the National Museum in Cracow and National Museum in Warsaw. Warsaw: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich.
Google Scholar
Krumphanzlová Z. (1992). Amber - its significance in the Early Middle Ages. Zdenka Krumphanzlová. Památky archeologické, 83(2), 350-371.
Google Scholar
Kulicka R. (1980). Bursztyn w wierzeniach i medycynie ludowej. Problemy, 1, 29-32.
Google Scholar
Kurisoo T. (2021). Adornment, self-definition, religion: Pendants of the north-eastern Baltic Sea region, 9th-13th century. Kiel-Hamburg: Wachholtz.
Google Scholar
Lampe W. (1991). Ein Bernsteinkreutz Und Bernsteinanhänger aus Usedem. Kr. Wolgast. Ausgrabungen und Funde, 36, 129-134.
Google Scholar
Lepówna B. (1981). Materialne przejawy wierzeń ludności Gdańska w X – XIII w. Pomorania Antiqua, 10, 169-199.
Google Scholar
Lepówna B. (2017). Historia i rezultaty badań wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 1971-1974, 1981-1982 oraz 1984-1985. W: Z. Ratajczyk, E. Trawicka (red.), Chmielno. Zespół osadniczy we wczesnym średniowieczu w świetle badań dawnych oraz weryfikacyjnych (15-28). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Lisowska E., Gunia P., Sawicka J. (2023). Wyroby z kamieni jubilerskich i bursztynu. W: W. Dzieduszycki, J. Sawicka (red.), Kruszwica wczesnośredniowieczna (411-428). Warszawa: IAiE PAN.
Google Scholar
Liwoch R. (2018), Dewocjonalia staroruskie z zachodniej Ukrainy. W: N. Vitaliy (red), Religions and beliefs of Rus’ (9th-16th centuries). Publication from the 8th International Scientific Conference, Lviv, 15th-18th November (195-224). Kraków: Wydawnictwo UJ.
Google Scholar
Łęga W. (1930). Kultura Pomorza we wczesnem średniowieczu na podstawie wykopalisk. Toruń: Towarzystwo Naukowe Toruń.
Google Scholar
Łuka J.L. (1973). Wierzenia pogańskie na Pomorzu Wschodnim w starożytności i we wczesnym średniowieczu. Wrocław-Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Marciniak J. (1949). Tymczasowe wyniki badań wykopaliskowych na zamku w Szczecinie. Z otchłani wieków, 18(7-8), 105-111.
Google Scholar
Misiuk Z. (2013). Wstępne wyniki badań archeologicznych pomiędzy ulicami Tartaczną i Panieńską w Gdańsku, prowadzonych przez Fundację Ochrony Zabytków w latach 2008-2010. W: H. Paner, M. Fudziński (red.), XVII sesja Pomorzoznawcza. Vol. 2: Od późnego średniowiecza do czasów nowożytnych (337-370). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Misiuk Z. (2016a). Wstępne wyniki badań archeologicznych prowadzonych na obszarze protomiasta gdańskiego pomiędzy dzisiejszymi ulicami Tartaczną i Panieńską w Gdańsku w latach 2008-2010. W: M. Fudziński (red.), I Pomorska sesja sprawozdawcza (115-132). Gdańsk – Łódź: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Wydawnictwo UŁ.
Google Scholar
Misiuk Z. (2016b). Wstępne wyniki badań archeologicznych przy ulicy Czopowej i Rycerskiej w Gdańsku (obszar grodu wczesnośredniowiecznego i zamku krzyżackiego) prowadzonych przez Muzeum Archeologiczne w Gdańsku jesienią 2009 roku, W: M. Fudziński (red.), I Pomorska sesja sprawozdawcza (133-150). Gdańsk – Łódź: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Wydawnictwo UŁ.
Google Scholar
Mugurēvičs E. (1974). Krustiņveida piekarni Latvijā laikā no 11. līdz 15. gs. Arheoloģija un Etnogrāfija, 11, 220-239.
Google Scholar
Musin A. (2013). Byzantin reliquarie-crosses in the formation of medieval Christian culture in Europe. W: M. Salamon, M. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar (red.), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe Archaeological and Historical Evidence Volume II (61-94). Kraków – Leipzig – Rzeszów – Warszawa: IAiE PAN, Leipziger Universitätsverlag, Wydawnictwo UR.
Google Scholar
Niedziółka K., Szczepanik P., Lisowski M. (2018). A unique find of a silver cross-shaped earring from an early medieval settlement at Szemud, site 4, in Eastern Pomerania, Poland. Sprawozdania Archeologiczne, 70, 297-325. DOI: 10.23858/Sa70.2018.014.
DOI: https://doi.org/10.23858/SA70.2018.014
Google Scholar
Piekalski J., Wachowski K. (2014). „Rodzime i obce” w krajobrazie kulturowym średniowiecznych ziem polskich. Archaeologia Historica Polona, 21, 127-170. DOI: 10.12775/AHP.2013.007.
DOI: https://doi.org/10.12775/AHP.2013.007
Google Scholar
Pierce E. (2013). Jet Cross Pendants from the British Isles and Beyond: Forms, Distribution and Use. Medieval Archaeology, 57, 198-211. DOI: 10.1179/0076609713Z.00000000020
DOI: https://doi.org/10.1179/0076609713Z.00000000020
Google Scholar
Pokorny J. (1949-1969). Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Berlin, München: Francke Verlag.
Google Scholar
Popkiewicz E. (2010). Bursztyn w wierzeniach średniowiecznych ludzi. W: M. Bogacki, M. Franz, Z. Pilarczyk (red.), Religia ludów Morza Bałtyckiego. Stosunki polsko-duńskie w dziejach (272-281). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Przybyła M., Rydzewska E. (2019). Amber as passage money on the journey to the afterlife: the role of Jutland amber in the Late Roman and Early Migrations periods (ca. 160-450 AD). W: R. Annaert (red.), Early medieval waterscapes Risks and opportunities for (im)material cultural exchange (153-172). Wendeburg: Uwe Krebs Verlag.
Google Scholar
Rauhut L. (1957). Sprawozdanie z badań wczesnośredniowiecznej osady produkcyjnej we wsi Kamionka Nadbużna, pow. Ostrów Mazowiecka, w 1956 r. Wiadomości Archeologiczne, 23, 342-352.
Google Scholar
Raffield B., Greenlow C., Price N., Collard M. (2016). Ingroup identification, identity fusion and the formation of Viking war bands. World Archaeology, 48:1, 35-50. DOI: 10.1080/00438243.2015.1100548
DOI: https://doi.org/10.1080/00438243.2015.1100548
Google Scholar
Rębkowski M. (2007). Chrystianizacja Pomorza Zachodniego. Studium archeologiczne. Szczecin: IAiE PAN.
Google Scholar
Rębkowski M. (2018). The Cultural Character and Chronology of the Cemetery on the Castle Hill in Lubin. W: M. Rębkowski (red.), Lubin. Early Medieval Stronghold at the Mouth of the Oder River (201-211). Szczecin – Warszawa: IAiE PAN.
Google Scholar
Rębkowski M. (2020). The beginnings of Christianity in Pomerania. W: I. Kąkolewski, Ch. Lübke, P. Urbańczyk (red.), The Dawning of Christianity in Poland and across Central-Eastern Europe: History and the Politics of Memory (91-109). Berlin: Peter Lang Verlag.
Google Scholar
Romanowicz P. (2018a). Catalogue of Graves. W: M. Rębkowski (red.), Lubin. Early Medieval Stronghold at the Mouth of the Oder River (131-159). Szczecin – Warszawa: IAiE PAN.
Google Scholar
Romanowicz P. (2018b). Finds of Bone, Antler, Amber and Clay. W: M. Rębkowski (red.), Lubin. Early Medieval Stronghold at the Mouth of the Oder River (317-324). Szczecin – Warszawa: IAiE PAN.
Google Scholar
Rosik S. (2010). Conversio Gentis Pomeranorum. Studium świadectwa o wydarzeniu (XII wiek). Wrocław: Wydawnictwo Chronicon.
Google Scholar
Rosik S. (2017). Chrystianizacja Połabia i Pomorza (X–XII w.). Zarys procesu oraz strategii i praktyki misyjnej. Część I. Historia Slavorum Occidentis, 3(14), 68-88. DOI: 10.15804/hso170305
DOI: https://doi.org/10.15804/hso170305
Google Scholar
Skemer D.C. (2006). Binding Words. Textual amulets in the Middle Ages. University Park Pennsylvania.
Google Scholar
Staecker J. (2003). The Cross Goes North. Christian Symbols and Scandinavian Women. W: M. Carver (red.), The Cross goes North. Processes of Conversion in Northern Europe, AD 300-1300 (463-482). Woodbridge: York Medieval Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/9781846150586.029
Google Scholar
Stawska V. (1994). Groby wczesnośredniowieczne z miejscowości Małe Czyste, gm. Stolno, woj. Toruńskie (stanowisko 20). W: J. Olczak (red.), Studia nad osadnictwem średniowiecznym Ziemi Chełmińskiej. Wybrane zagadnienia i materiały, 2 (153-167). Toruń: IAiE UMK.
Google Scholar
Stawska V. (2020). Pochówki wczesnośredniowieczne. W: E. Bokiniec (red.), Małe Czyste, gmina Stolno, województwo kujawsko-pomorskie, stanowisko 20. Wielokulturowe stanowisko sepulkralne na ziemi chełmińskiej (231-252). Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Muzeum Okręgowe w Toruniu.
Google Scholar
Sychta B. (1967). Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, tom I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Sychta B. (1969). Słownik gwar kaszubskich na tle kultury ludowej, tom III. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Szczepanik P. (2018). Słowiańskie zaświaty. Wierzenia, wizje i mity. Szczecin: Wydawnictwo Triglav.
Google Scholar
Szczepanik P. (2020). Rzeczywistość mityczna Słowian północno-zachodnich i jej materialne wyobrażenia. Studium z zakresu etnoarcheologii religii. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Szczepanik P. (2021). Miniaturfiguren von Pferden aus den Gebieten der frühmittelalterlichen Nordwestslawen. Acta Praehistorica et Archaeologica, 53, 159-180.
Google Scholar
Świerzowska A. (2003). Bursztyn, koral, gagat. Symbolika religijna i magiczna. Kraków: Nomos.
Google Scholar
Tomková K. (2012). Jantar jako doklad dálkových kontaktů v raně středověké střední Evropě. W: K. Grążawski, M. Dulinicz (red.), Pogranicze kulturowe w Europie średniowiecznej. Słowianie i ich sąsiedzi (161-193). Brodnica-Warszawa-Olsztyn: Multi sp.j. B. Grzybowska – T. Siekierski & Fundacja Vetustas Przestrzeń Pogranicza.
Google Scholar
Truiča G.I., Teodor E.D., Teodor E.S., Liţescu S.C., Radu G.L. (2012). FTIR and statistical studies on amber artefacts from three Romanian archaeological sites. Journal of Archaeological Science, 39, 3524-3533. DOI:10.1016/j.jas.2012.05.031
DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2012.05.031
Google Scholar
Tvauri A. (2010). Archaeological investigations at the courtyard of Jakobi Street 2. Arheoloogilised välitööd Eestis, 2010, 179-186.
Google Scholar
Urbańczyk P. (2022). Trudności w chrystianizacji państwa wczesnopiastowskiego w świetle świadectw archeologicznych. Historia Slavorum Occidentis, 12(1), 13-30. DOI: 10.15804/hso220101.
DOI: https://doi.org/10.15804/hso220101
Google Scholar
Wapińska A. (1967). Materiały do wczesnośredniowiecznego bursztyniarstwa gdańskiego. W: J. Kamińska (red.), Gdańsk wczesnośredniowieczny, 6 (83-100). Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Wapińska A. (1993). Ze studiów nad wczesnośredniowiecznym bursztyniarstwem gdańskim (X-XIII w.). Pomorania Antiqua, 15, 57-74.
Google Scholar
Wawrzeniuk J. (2016). Magia ochronna Słowian we wczesnym średniowieczu na ziemiach polskich. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Google Scholar
Wilde K.A. (1940). Zum Stand der Wollin-Forschung. Nachrichtenblatt für Deutsche Vorzeit, 16(8-9), 200-215.
Google Scholar
Winstanley D. (2004). Phaeton: Seizing the Reins of Power. W: Y. Gabriel (red.), Myths, Stories and Organizations. Premodern Narratives for Our Times (176-191). New York: Oxford Univeristy Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780199264476.003.0012
Google Scholar
Wobst H. (1977). Stylistic Behavior and Information Exchange. W: C.E. Cleland (red.), For the Director: Research Essays in Honor of James B. Griffin (317-342). Ann Arbor, MI: University of Michigan Press.
Google Scholar
Wojtasik J. (1957). Znaleziska bursztynowe ze stanowiska 4 w Wolinie. Materiały Zachodniopomorskie, 3, 99-160.
Google Scholar
Wojtasik J. (2013). Bursztyniarstwo wczesnośredniowiecznego Wolina. W: B. Stanisławski, W. Filipowiak (red.), Wolin wczesnośredniowieczny. Część 1 (235-249). Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Google Scholar
Wołoszyn M. (2001). Archeologiczne zabytki sakralne pochodzenia wschodniego w Polsce od X do połowy XIII w. (wybrane przykłady). W: T. Janiak (red.), Cerkiew – wielka tajemnica. Sztuka cerkiewna od XI wieku do 1917 roku ze zbiorów polskich (25-45). Gniezno: Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.
Google Scholar
Wołoszyn M. (2012). Die frühmittelalterlichen ortodoxen Devotionalien in Polen und die Entstehung der ältesten Ostgrenze Polens. Forschungsgeschichten und Forschungsperspektiven. W: M. Salamon, M. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar (red.), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe Archaeological and Historical Evidence Volume II (225-289). Kraków – Leipzig – Rzeszów – Warszawa: IAiE PAN, Leipziger Universitätsverlag, Wydawnictwo UR.
Google Scholar
Wróblewska V. (2018). Bajka ludowa na Mazowszu i Podlasiu. W: V. Wróblewska (red.), Słownik polskiej bajki ludowej. Tom 1: a-e (124-139). Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Google Scholar
Wrzesińska A. (2019). Opracowanie antropologiczne szczątków ludzkich z grobów z biżuterią, cmentarzyska wczesnośredniowiecznego Dziekanowice stanowisko 22. W: J. Wrzesiński (red.), Groby z biżuterią wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach, tom 2 (231-325). Lednica: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Google Scholar
Wrzesiński J. (2019). Biżuteria pochowanych w grobach cmentarzyska w Dziekanowicach. W: J. Wrzesiński (red.), Groby z biżuterią wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach, tom 2 (13-91). Lednica: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Google Scholar
Wyrwa A.M. (2019). Sacrum i profanum śmierci w perspektywie wczesnośredniowiecznej nekropolii w Dziekanowicach (stan. 22). Przedmowa. W: J. Wrzesiński (red.), Groby z biżuterią wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w Dziekanowicach, tom 2 (7-10). Lednica: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Google Scholar
Zielonka B. (1974). Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Brzozie, pow. Toruń, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia IV. Nauki Humanistyczno-społeczne, 60, 235-244.
Google Scholar
Башков А.А. (2011). Христианские древности Беларуси конца Х-ХIV вв. (предметы христианского культа индивидуального использования). Минск.
Google Scholar
Ениосова H.B., Покровская П.В., Степанов A.M. (2017). Янтарный крест серебряными наконечниками с Троицкого раскопа XV. Новгород и Новгородская земля. История и археология, 31, 150-153.
Google Scholar
Шаповалов Р.Г. (1998). Обработка янтаря в средневековом Новгороде. Новгород и Новгородская земля. История и археология, 12, 109-120.
Google Scholar
Język Polski
English