https://doi.org/10.23858/APol68.2023.011
W artykule zaprezentowano wyniki datowania radiowęglowego wczesnośredniowiecznej ceramiki z dwóch pieców odkrytych na stanowisku nr 35 w Gródku nad Bugiem. „Tradycyjne” datowanie wskazuje na XI w., podczas gdy uzyskane daty 14C są o około 150 lat starsze. Stratygraficzny związek próbek i ceramiki nie budzi wątpliwości, należy zatem omawiane wyniki potraktować jako głos w dyskusji dotyczącej różnych rytmów przemian warsztatu garncarskiego na ziemiach Polski wschodniej, rozpatrywanych dotąd wyłącznie w odniesieniu do wielkopolskiego centrum państwa Piastów.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
ŹRÓDŁA
Google Scholar
A n n a l e s… — Annales Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki sławnego Krolestwa Polskiego, J. Dąbrowski red., I, Warszawa 1961.
Google Scholar
P o w i e ś ć… — Powieść minionych lat, F. Sielicki red., Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
Google Scholar
OPRACOWANIA
Google Scholar
A b r a m o w i c z A. 1991, Historia archeologii polskiej: XIX i XX wiek, Warszawa–Łódź.
Google Scholar
A i t k e n M. J. 1989, Luminescence dating: a guide for non-specialists, „Archaeometry”, 31, s. l47–159.
Google Scholar
A n t o n i e w i c z W. 1928, Archeologia Polski. Zarys czasow przedhistorycznych i wczesnodziejowych ziem Polski, Warszawa.
Google Scholar
A r t h u r P. 2007, Form, function and technology in pottery production from Late Antiquity to the Early Middle Ages, [w:] Technology in transition. A.D. 300–650, L. Lavan, E. Zanini, A. Sarantis red., Late Antique Archaeology, 4, Leiden–Boston, s. 159–186.
Google Scholar
A u c h M. 2017, The early medieval settlement complex at Czermno in the light of results from past research (up to 2010). Pottery finds / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Czermnie w świetle wynikow badań dawnych (do 2010). Ceramika naczyniowa, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 2/3, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
A u c h M., T r z e c i e c k i M. 2021, The early medieval settlement complex at Grodek upon the Bug River in the light of results from past research. Pottery finds / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Grodku nad Bugiem w świetle wynikow badań dawnych. Ceramika naczyniowa, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 8, Kraków–Leipzig–Lublin–Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
A u c h M., H y r c h a ł a A., T r z e c i e c k i M. 2021, Early medieval pottery from the excavations at site 35 in Grodek upon the Bug River. Annex II / Aneks II. Ceramika wczesnośredniowieczna z badań na stanowisku nr 35 w Grodku nad Bugiem, [w:] The early medieval settlement complex at Grodek upon the Bug River in the light of results from past research. Pottery finds / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Grodku nad Bugiem w świetle wynikow badań dawnych. Ceramika naczyniowa, U źródeł Europy środkowowschodniej /Frühzeit Ostmitteleuropas, 8, Kraków–Leipzig–Lublin–Rzeszów–Warszawa, s. 161–224.
Google Scholar
A u l i c h V. V. 1977, Pro vivčennia slovanorusskoj keramiki, „Arheologiâ”, 21, s. 66–71.
Google Scholar
B a r f o r d P., M a r c z a k E. 1992, Peasant households, potters, and phasing: Early Medieval ceramics from Podebłocie, Poland, „Archaeologia Polona”, 30, s. 127–149.
Google Scholar
B a r t e c k i B. , B o r o w s k a B. , D z i e ń k o w s k i T. , H a j d a s I. , H y r - c h a ł a A., W o ł o s z y n M., w druku, Early medieval inhumation cemeteries in Grodek-Volyn’. Research status and future perspectives.
Google Scholar
B a r t n i c k i M. 2008, The Halych-Volhynian Chronicle as a source for the history of Central Eastern Europe in the 13th century, „Quaestiones Medii Aevi Novae”, 13, s. 349–368.
Google Scholar
B o b r i n s k i j A. A. 1978, Gončarstvo vostočnoj Evropy, Moskva.
Google Scholar
B r o n k R a m s e y C. 2017, Methods for summarizing radiocarbon datasets, „Radiocarbon” 59/6, s. 1809–1833 [https://doi. org/10.1017/RDC.2017.108].
Google Scholar
B r z o s t o w i c z M. 2014, Osiągnięcia Jozefa Kostrzewskiego w badaniach nad wczesnym średniowieczem w Polsce, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, 50/1, s. 89–100.
Google Scholar
B u k o A. 1990, Ceramika wczesnopolska. Wprowadzenie do badań, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
Google Scholar
B u k o A. 1998, Początki Sandomierza, Warszawa.
Google Scholar
B u k o A. 2000, Osadnictwo i architektura ziem polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, Warszawa.
Google Scholar
B u k o A. 2006, Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia – hipotezy – interpretacje, Warszawa.
Google Scholar
B u k o A. 2012, Głowne cezury i wyznaczniki zmian społeczno-kulturowych na ziemiach polskich we wczesnym średniowieczu (zarys problematyki badawczej), [w:] Rytm przemian kulturowych w pradziejach i średniowieczu, T. Gralak red., Biskupin–Wrocław, s. 337–373.
Google Scholar
B u k o A. 2014, Czy Jozef Kostrzewski był badaczem wczesnego średniowiecza?, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, 50/1, s. 101–110.
Google Scholar
B u k o A. 2021, Świt państwa polskiego, Warszawa.
Google Scholar
B u k o A. 2022, Byzantine or Western European inspirations? Monumental architecture on the borderlands: the case study of medieval Chełm (south-east Poland), „Praehistorische Zeitschrift”, 97/2, s. 668–683.
Google Scholar
B u k o A. red. 2019, Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim, Warszawa.
Google Scholar
B u k o A., D z i e ń k o w s k i T., K u s i a k J. 2008, Proba datowania ceramiki wczesnośredniowiecznej metodą termoluminescencji: przykład badań zespołu grodowego w Busownie, „Archeologia Polski”, 53/1, s. 25–49.
Google Scholar
C e t w i ń s k i M. 2005, „Rex insulsius” i „parasitis exercitus” czyli pycha Rusina ukarana (Gall, I, 10; Kadłubek, II, 12), [w:] Europa Środkowo-Wschodnia. Ideologia, historia a społeczeństwo. Księga poświęcona pamięci Profesora Wojciecha Peltza, J. Dudek, D. Janiszewska, U. Świderska-Włodarczyk red., Zielona Góra, s. 323–334.
Google Scholar
C h m i e l o w s k a A . 1975, Osadnictwo w Polsce środkowej w okresie od połowy X do połowy XIII w., „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, Seria Archeologiczna, 22, s. 331–371.
Google Scholar
C h u d z i a k W. 2020, Badania profesora Jozefa Kostrzewskiego wczesnośredniowiecznego grodziska w Żydzie vel Jedwabno na ziemi chełmińskiej, [w:] Jozef Kostrzewski, Archiwum Pamięci Archeologii Pomorza, 2, K. Godon red., Gdańsk, s. 102–117.
Google Scholar
D ą b r o w s k a E. 1973, Wielkie grody dorzecza gornej Wisły. Ze studiow nad rozwojem organizacji terytorialno-plemiennej w VII–X wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
D ą b r o w s k i D., 2023, Kronika halicko-wołyńska (Kronika Romanowiczow) o sztuce, I: Architektura, Kraków.
Google Scholar
D e M u l d e r G., B o u d i n M., D e s c h e p p e r E., V e r b r u g g e G., V a n S t r y d o n c k M., C a p u z z o G., D e C l e r c q W. [2018] 2020, 14C-dating of wooden buildings in Flanders (Belgium). A problem of reliability?, „Anthropologica et Prahistorica”, 129, s. 87 102.
Google Scholar
D u l i n i c z M. 2006, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem Mazowsza, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 15 lat poźniej, W. Chudziak, S. Moździoch red., Toruń, s. 245–271.
Google Scholar
D u l i n i c z M., W a ż n y T. 2004, Dendrochronologia o datowaniu mazowieckich grodzisk, „Rocznik Mazowiecki”, 16, s. 9–27.
Google Scholar
D z i e d u s z y c k i W. 1990, Podstawy periodyzacji okresu wczesnośredniowiecznego w Wielkopolsce, [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce, Z. Kurnatowska red., Poznań–Wrocław–Warszawa, s. 155–159.
Google Scholar
D z i e ń k o w s k i T. 2021, Early medieval settlement in the Chełm land / Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 7, Kraków–Leipzig–Lublin–Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
D z i e ń k o w s k i T., w druku, Ceramika wczesnośredniowieczna – „źrodło nieujarzmione”. Stan i perspektywy badań na terenie Lubelszczyzny.
Google Scholar
D z i e ń k o w s k i T. , W o ł o s z y n M . , F l o r k i e w i c z I. , D o b r o w o l - s k i R., R o d z i k J., H a j d a s I., K r ą p i e c M. 2020, Digging the history. Absolute chronology of the settlement complex at Czermno-Cherven’ (eastern Poland). Research status and perspectives,„Sprawozdania Archeologiczne”, 72/2, s. 409–466.
Google Scholar
F i l i p č u k M. 2008, Rajkovec’ka kul’tura v ukrainskomu Prikarpatii: chronologia i periodizacia, „Visnik Institutu Arheologii”, 3, s. 68 135.
Google Scholar
F l o r e k M. 2018, Grody plemienne południowej Lubelszczyzny, [w:] Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, Skarby z Przeszłości, 19, E. Banasiewicz-Szykuła red., Lublin, s. 71–124.
Google Scholar
F l o r e k M., S o w a K. 2005, Wczesnośredniowieczna ceramika z grodziska w Zdziechowicach, gm. Zaklikow, woj. podkarpackie, [w:] Archeologia Kotliny Sandomierskiej, M. Kuraś red. „Rocznik Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli”, 4, s. 143–153.
Google Scholar
F l o r e k M., W o ł o s z y n M. red. 2016, The early medieval settlement complex at Czermno in the light of results from past research ( 2010). An interdisciplinary perspective / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Czermnie w świetle wynikow badań dawnych (do 2010). Podstawy źrodłowe, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 2/1, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
G a r d a w s k i A. 1970, Chodlik. Część 1. Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy, Wrocław.
Google Scholar
G o n č a r o v V. K. 1963, Luka-Rajkoveckaa, „Materialy i issledovaniâ po arheologii SSSR”, 108, s. 283–315.
Google Scholar
H e n s e l W. 1939, Ceramika z grodow piastowskich w Gnieźnie, [w:] Gniezno w zaraniu dziejow (od VIII do XIII wieku) w świetle wykopalisk, J. Kostrzewski red., Poznań, s. 146–165.
Google Scholar
H e n s e l W. [1939] 1948, Grod wczesnośredniowieczny w Kłecku w powiecie gnieźnieńskim, „Wiadomości Archeologiczne”, 16, s. 265–303.
Google Scholar
H e n s e l W. 1946, Potrzeba przygotowania wielkiej rocznicy, Poznań.
Google Scholar
H e n s e l W. 1950, Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, I, Poznań.
Google Scholar
H e n s e l W. 1956, Z badań nad polską ceramiką wczesnośredniowieczną, „Sprawozdania Archeologiczne”, 2, s. 160–167.
Google Scholar
H e n s e l W. 1987, Słowiańszczyzna wczesnośredniowieczna: zarys kultury materialnej, Warszawa.
Google Scholar
H e r o l d H. 2006, Fruhmittelalterliche Keramik von Fundstellen im Nordost- und Sudwest-Ungarn, Opuscula Hungarica, 7, Budapest.
Google Scholar
H e r o l d H. 2021, Strongholds and early medieval states, [w:] The Routledge handbook of East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 500–1300, F. Curta red., Abingdon, s. 139–154.
Google Scholar
H i l c z e r - K u r n a t o w s k a Z., K a r a M. 1994, Die Keramik vom 9. bis zur Mitte des 11. Jahrhunderts in Grosspolen, [w:] Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundert, Internationale Tagungen in Mikulčice, 1, H. Brachmann, F. Daim, L. Poláček, Č. Staňa, J. Tejral red., Brno, s. 121–141.
Google Scholar
H i l c z e r ó w n a Z. 1967, Dorzecze gornej i środkowej Obry od VI do początkow XI wieku, Wrocław.
Google Scholar
H o c z y k - S i w k o w a S. 1978, Chronologia ceramiki wczesnośredniowiecznej (VI–IX w.) z Lublina, „Slavia Antiqua”, 25, s. 189–223.
Google Scholar
H o c z y k - S i w k o w a S. 2004, Kotlina Chodelska we wcześniejszym średniowieczu. Studium archeologiczno-osadnicze, Lublin.
Google Scholar
H o l b r a a d M. 2007, The power of powder: multiplicity and motion in the divinatory cosmology of Cuban Ifa (or „mana” again), [w:] Thinking through things. Theorizing artefacts ethnographically, A. Henare, M. Holbraad, S. Wastell red., London–New York, s. 189–225.
Google Scholar
H o ł u b o w i c z W. 1965, Garncarstwo wczesnośredniowieczne Słowian, Acta Universitatis Wratislawiensis, 31, Wrocław.
Google Scholar
H u p a l o V. 2005, Z istorij dolidženna rann’o seredn’ovičnoi keramiki Prikarpatta ta zahidnoi Volini, „Materiali i dolidžennâ z archeologii Prikarpattâ i Volini”, 9, s. 353–371.
Google Scholar
J a k i m o w i c z R. 1933, Kultura Polski wczesnohistorycznej (z powodu „Archeologii Polski” prof. Antoniewicza), „Przegląd Archeologiczny”, 4/10–14, s. 139–162.
Google Scholar
J a k i m o w i c z R. [1939] 1948, Okres wczesnohistoryczny, [w:] Prehistoria ziem polskich, Encyklopedia Polska, 4/1, 5, S. Krukowski, J. Kostrzewski, R. Jakimowicz red., Warszawa–Kraków–Łódź–Poznań–Zakopane, s. 361–428.
Google Scholar
J a n e c z e k A. 2018, The landscape of the region around Grodek (former stronghold Volhyn’) on early maps / Krajobraz okolic Grodka (dawnego grodu Wołyń) w świetle dawnych map, [w:] The early mediewal settlement complex at Grodek upon the Bug River in the light of results from past research (1952–1955) / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Grodku nad Bugiem w świetle wynikow badań dawnych (1952–1955), U źródeł Europy środkowo- wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 4, M. Wołoszyn red., Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, s. 169–213.
Google Scholar
J a s i e n i c a P. 1956, Archeologia na wyrywki, Warszawa.
Google Scholar
J a ż d ż e w s k i K. [1954–1956] 1958, Uwagi o chronologii ceramiki zachodniosłowiańskiej z wczesnego średniowiecza, „Przegląd Archeologiczny”, 10, s. 150–191.
Google Scholar
J u s u p o v i ć A. 2017, „Червенъ и иныграды” or „гроды Червеньскыя”? History of the domain of Cherven’ in the written record (9th–13th cc.) / „Червенъ и ины грады” czy też „гроды Червеньскыя”? Dzieje ziemi czerwieńskiej w źrodłach pisanych X-XIII wieku, [w:] From Cherven’ Towns to Curzon Line: the lands on the Middle Bug during the Middle Ages and the historiographic perspective on the formation of Poland’s eastern border, 18th–21st cc. / Od Grodow Czerwieńskich do linii Curzona. Dzieje środkowego Pobuża w wiekach średnich oraz postrzeganie formowania się wschodniej granicy Polski w historiografii XVIII–XXI w., U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 3/1, M. Wołoszyn red., Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, s. 31–105.
Google Scholar
K a c z m a r c z y k K. 1925, Przegląd literatury poświęconej dziejom Wielkopolski, „Roczniki Historyczne”, 1, s. 226–287.
Google Scholar
K a c z m a r e k Ł. 2021, Wczesnośredniowieczna ceramika gnieźnieńska od VIII do połowy XI w., maszynopis rozprawy doktorskiej przechowywany w archiwum Wydziału Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań–Gniezno.
Google Scholar
K a l a g a J. red. 2013, Sutiejsk. Grod pogranicza polsko-ruskiego w X–XIII wieku. Studium interdyscyplinarne, Warszawa–Pękowice.
Google Scholar
K a m i ń s k a J. 1971, Grody Polski środkowej w organizacji wczesnopaństwowej, „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, Seria Archeologiczna, 18, s. 41–75.
Google Scholar
K a r a M. 2009, Najstarsze państwo Piastow – rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne, Poznań.
Google Scholar
K a r a M. 2020, Polish historiography and archaeology on the mechanisms behind the formation of the Piasts’ regnum, „Przegląd Archeologiczny”, 68, s. 121–135.
Google Scholar
K l e j n L. S. 2012, Soviet archaeology: trends, schools, and history, Oxford.
Google Scholar
K o s t r z e w s k i J. 1931, Grodzisko w Jedwabnie, w pow. toruńskim. Przyczynek do chronologii ceramiki pomorskiej okresu wczesnohistorycznego, „Slavia Occidentalis”, 10, s. 244–273.
Google Scholar
K o s t r z e w s k i J. [1946] 1947, Ceramika słowiańska między Łabą a Odrą w zaraniu dziejow, „Przegląd Archeologiczny”, 7/1, s. 29–50.
Google Scholar
K o s t r z e w s k i J. 1947, Kultura prapolska, Poznań.
Google Scholar
K o s t r z e w s k i J. 1949, Pradzieje Polski, Poznań.
Google Scholar
K o s t r z e w s k i J. 1962, Kultura prapolska, Warszawa.
Google Scholar
K o z ł o w s k i S .K. 2014, Archeologii wczesnodziejowej polskie początki, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, 50/1, s. 199–203.
Google Scholar
K u č e r a M. P. 1961, Keramika drevn’ogo Plisnes’ka, „Arheologiâ”, 12, s. 143–154.
Google Scholar
K u č e r a M. P. 1962, Drevnij Plisnes’k, „Archeologični Pamâtki URSR”, 12, s. 3–56.
Google Scholar
K u r n a t o w s k a Z. 1973, Głowne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 21/3, s. 435–447.
Google Scholar
K u r n a t o w s k a Z. 1996, The organization of the Polish state – possible interpretation of archaeological sources, „Questiones mediiaevi novae“, 1, s. 5–24.
Google Scholar
K u r n a t o w s k a Z. 2000, Badania nad początkiem i rozwojem społeczeństwa wczesnopolskiego, [w:] Archeologia i prahistoria polska w ostatnim połwieczu. Materiały z Konferencji Dorobek polskiej archeologii i prahistorii ostatniego połwiecza w Puszczykowie koło Poznania, 27–30 października 1997, Prace Komisji Archeologicznej, 20, M. Kobusiewicz, S. Kurnatowski red., Poznań, s. 381–412.
Google Scholar
K u ś n i e r z J. 2018, Grodek upon the Bug River, site 1A. The results of the excavations in the years 1952–1955. Residential area. Immovable finds / Grodek nad Bugiem, stan. 1A. Wyniki badań wykopaliskowych z lat 1952–1955. Materiały osadowe. Zabytki nieruchome, [w:] The early medieval settlement complex at Grodek upon the Bug River in the light of results from past research (1952–1955) / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Grodku nad Bugiem w świetle wynikow badań dawnych (1952–1955), M. Wołoszyn red., U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 4, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, s. 297–551.
Google Scholar
L a n g ó P. 2013, The study of the archaeological finds of the tenth-century Carpathian Basin as national archaeology: early nineteenth century views, [w:] Manufacturing Middle Ages: entangled history of medievalism in nineteenth-century Europe, National cultivation of culture, 6, P.J. Geary, G. Klaniczay red., Leiden, s. 397–418.
Google Scholar
L e c h J. [1997] 1998, Between captivity and freedom: Polish archaeology in the 20th century, „Archaeologia Polona”, 35/36, s. 24–222.
Google Scholar
L e c i e j e w i c z L. [1989] 1990, „Kultura Prapolska” Jozefa Kostrzewskiego w dzisiejszej perspektywie, „Slavia Antiqua”, 32, s. 25–33.
Google Scholar
L o d o w s k i J. 1980, Dolny Śląsk na początku średniowiecza (VI–X w.). Podstawy osadnicze i gospodarcze, Wrocław.
Google Scholar
M a k s i m o v E. V. , P e t r a š e n k o V. O. 1980, Gorodiŝe Monastir’ok VIII–XIII st. na Seredn’omu Dnipri, „Arheologiâ”, 33, s. 3–20.
Google Scholar
M a m z e r H. 2021, Jak człowiek konstruował świat i siebie samego. Archeologia w procesie humanizacji świata, Warszawa.
Google Scholar
M a n i g d a O. V. 2018, Kompleksi X–XIII st. z teritorii Volins’koj ta Galic’koj zemel’ ak priklad sinchronnogo pobutuvanna keramičnih form, „Arheologiâ i davna istoriâ Ukraini”, 4(29), s. 84–97.
Google Scholar
M i e c h o w i c z Ł. 2018, Wczesnośredniowieczne grody w Kotlinie Chodelskiej, [w:] Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, Skarby z Przeszłości, 19, E. Banasiewicz-Szykuła, red., Lublin, s. 25–70.
Google Scholar
M i e c h ow i c z Ł. , S k r z y ń s k i G. 2021, An early medieval granary in Kłodnica, eastern Poland, and the largest deposit of grain legumes in Europe, „Antiquity”, 95(384), e33 [doi:10.15184/aqy.2021.160].
Google Scholar
M i h a j l i n a L. 2007, Slov’ani VIII–X st. miž Dniprom i Karpatami, Kyjiv.
Google Scholar
M i ś k i e w i c z o w a M. 1981, Mazowsze wschodnie we wczesnym średniowieczu, Warszawa.
Google Scholar
M i ś k i e w i c z o w a M. 1982, Mazowsze płockie we wczesnym średniowieczu, Płock.
Google Scholar
M o ź d z i o c h S. 1990, Organizacja gospodarcza państwa wczesnopiastowskiego na Śląsku: studium archeologiczne, PAN – Oddział we Wrocławiu, Prace Komisji Archeologicznej, 8, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
M o ź d z i o c h S. 1994, Die Keramik der Siedlung Bytom Odrzański in Schlesien. Ein Beitrag zur Theorie und Methode der Bearbeitung von fruhmittelalterlicher Keramik, [w:] Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundert: Kolloquium Mikulčice, 25.–27. Mai 1993, Internationale Tagungen in Mikulčice, 1, H. Brachmann, F. Daim, L. Poláček, Č. Staňa, J. Tejral red., Brno, s. 143–154.
Google Scholar
M o ź d z i o c h S. 2000, Śląsk między Gnieznem a Pragą, [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, H. Samsonowicz red., Kraków, s. 169–197.
Google Scholar
N e k l j u d o v a T., B a š k o v A. 2018, Das archaologische Museum „Berestje“. Die Geschichte der Musealisierung der archaologischen Statte und die aktuelle Museumsentwicklung, „Analecta Archaeologica Ressoviensia”, 13, s. 441–461.
Google Scholar
P a n k i e w i c z A. 2020, Pottery at the borderland. Southern influences in Silesia and Lesser Poland in 9th and 10th century, Wrocław.
Google Scholar
P a n k i e w i c z A. 2022, Migracje ludności morawskiej w kierunku połnocnym u schyłku IX i w X w. i ich kulturowe konsekwencje, „Slavia Antiqua”, 63, s. 129–152.
Google Scholar
P e t r a š e n k o V. O. 1992, Slov’ans’ka keramika VIII–IX st. z Pravoberežža Seredn’ogo Podniprov’a, Kyjiv.
Google Scholar
P h i l i p p s e n B., F e v e i l e C., O l s e n J., S i n d b a k S. M. 2022, Single-year radiocarbon dating anchors Viking Age trade cycles in time, „Nature”, 601(7893), s. 392–396.
Google Scholar
P o h l W. 2018, The Avars: A steppe empire in Central Europe, 567–822, Ithaca, New York.
Google Scholar
P o l á č e k L ., D v o r s k á J. red. 1999, Probleme der mitteleuropaischen Dendrochronologie und naturwissenschaftliche Beitrage zur Talaue der March, Internationale Tagungen in Miklučice, 5, Brno.
Google Scholar
P o l e s k i J. 1992, Podstawy i metody datowania okresu wczesnośredniowiecznego w Małopolsce, Zeszyty Naukowe UJ, 1031, Prace Archeologiczne 52, Kraków.
Google Scholar
P o l e s k i J. 1994, Die Keramik des 7.–11. Jahrhunderts in Kleinpolen. Forschungsstand und Forschungsperspektiven, [w:] Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundert, Internationale Tagungen in Mikulčice, 1, H. Brachmann, F. Daim, L. Poláček, Č. Staňa, J. Tejral red., Brno, s. 155–164.
Google Scholar
P o l e s k i J. 1995, Wczesne średniowiecze, [w:] Natura i kultura w krajobrazie Jury. Pradzieje i średniowiecze, Kraków, s. 137–150.
Google Scholar
P o l e s k i J. 2013, Małopolska w VI–X wieku. Studium archeologiczne, Kraków.
Google Scholar
P o l e s k i J. 2017, Kontakty plemion zamieszkujących tereny Polski z państwem morawskim i państwem czeskim w IX i X w. a problem kształtowania się państwa pierwszych Piastow, [w:] Spor o początki państwa polskiego. Historiografia, tradycja, mit, propaganda, W. Drelicharz, D. Jasiek, J. Poleski red., Kraków, s. 49–98.
Google Scholar
P o p p e A. 1958, Grod Wołyń. Z zagadnień osadnictwa wczesnośredniowiecznego na pograniczu polsko-ruskim, „Studia Wczesnośredniowieczne”, 4, s. 227–300.
Google Scholar
P o v i n e c P. P., C h e r k i n s k y A., D o r i c a J., H a j d a s I., J u l l A. J. T., K o n t u ľ I., M o l n á r M., S v e t l i k I., W i l d E. M. 2021, Radiocarbon dating of St. George’s Rotunda in Nitrianska Blatnica (Slovakia): International Consortium results, „Radiocarbon”, 63/3, s. 953–976.
Google Scholar
R a b i n o v i č R., R â b c e v a C. 2016, O sootnošenii drevnostej Luka-Rajkoveckoj kul’tury i pamatnikov tipa Ekimaucy-Alčedar v Pruto-Destrovskom regionie, [w:] Od Bachorza do Światowida ze Zbrucza. Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu źrodłoznawczym. Księga jubileuszowa Profesora Michała Parczewskiego, B. Chudzińska, M. Wojenka, M. Wołoszyn red., Kraków–Rzeszów, s. 323–341.
Google Scholar
R a d w a ń s k i K. 1975, Krakow przedlokacyjny. Rozwoj przestrzenny, Kraków.
Google Scholar
R e y m a n T. [1939] 1945, Na nowych torach, „Z otchłani wieków”, 14 (9–12), s. 1–4.
Google Scholar
R o u x V., C o u r t y M. - A. 1998, Identification of wheel-fashioning methods: technological analysis of 4th-3rd millenium BC oriental ceramics, „Journal of Archaeological Science”, 25, s. 747–763.
Google Scholar
R u s a n o v a I. P. 1973, Slavanskie drevnosti VI–IX v.v. meždu Dneprom i zapadnym Bugom, Moskva.
Google Scholar
R y b a k o v B. A. 1948, Remeslo drevnej Rusi, Moskva.
Google Scholar
R z e ź n i k P. 1995, Ceramika naczyniowa z Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu w X–XI wieku, Poznań.
Google Scholar
S i k o r a J. 2009, Ziemie Centralnej Polski we wczesnym średniowieczu: studium archeologiczno-osadnicze, Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, 7, Łódź.
Google Scholar
S i k o r s k i D. 2012, Archeologia i historia we wzajemnych relacjach i w praktyce naukowej badaczy wczesnego średniowiecza, [w:] Archaeologia versus historiam – historia versus archaeologiam czyli jak wspolnie poznawać średniowiecze, M. Brzostowicz, M. Przybył, D.A. Sikorski red., Poznań, s. 49–78.
Google Scholar
S k r z y ń s k a K. 2021, Metryka pogranicza. Sieć grodowa dorzecza środkowego Bugu w 2. połowie IX i w X wieku, Warszawa.
Google Scholar
S t a n c i u I. 2021, An examination of the Early Medieval pottery production concerning the use of the potter’s wheel in the eastern part of the Carpathian Basin (7th–9th centuries), [w:] Orbis Mediaevalis III. Exploring dwelling and manufacturing spaces in medieval context (7th–14th centuries), L. Keve, D. Băcueț-Crișan, I. Stanciu, F. Mărginean red., Cluj-Napoca, s. 75–122.
Google Scholar
S y t n y k O. 2006, Katedra archeologii Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1905–2005, „Przegląd Archeologiczny”, 54, s. 125–159.
Google Scholar
S z c z e r b a A. 2021, Kierownictwo Badań nad Początkami Państwa Polskiego (1949–1953). Geneza, działalność, znaczenie, Łódź.
Google Scholar
T r z e c i e c k i M. 2016, Ceramika płocka między XI a XIX wiekiem. Studium archeologiczne, Warszawa.
Google Scholar
T r z e c i e c k i M. 2018, Grody „plemienne” i „wczesnopaństwowe” na Mazowszu (IX–XI w.). Stan badań, problematyka i możliwości interpretacji, „Historia Slavorum Occidentis”, 17/2, s. 42–67.
Google Scholar
V a n S t r y d o n c k M. 2017, Radiocarbon dating, [w:] Analytical chemistry for cultural heritage. Topics in current chemistry collections, R. Mazzeo red., Cham [https://doi. org/10.1007/978-3-319-52804-5_11].
Google Scholar
V o j c e ŝ u k N. 2004, Istoria dosližden’ pam’atok rajkoveckoi kul’turi u basejni Zahidnogo Bugu, „Arheologični dosliždennâ Lvivs’kogo universitetu”, 7, s. 147–158.
Google Scholar
V o l o d a r e c ’ - U r b a n o v i č J. V., S k i b a A. V. 2011, Gončarnij posud VII–VIII st. na pivdni shidnoi Evropi, „Arheologiâ”, 2, s. 34–46.
Google Scholar
W o ł o s z y n M. 2018, Cudzym bogom się nie kłaniaj? Interdyscyplinarność w badaniach Grodow Czerwieńskich, [w:] Stary materiał – nowe spojrzenie, Funeralia Lednickie – spotkanie 20, W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński red., Poznań, s. 45–77.
Google Scholar
W o ł o s z y n M. red. 2018, The early medieval settlement complex at Grodek upon the Bug River in the light of results from past research (1952–1955). Material evidence / Wczesnośredniowieczny zespoł osadniczy w Grodku nad Bugiem w świetle wynikow badań dawnych (1952–1955). Podstawy źrodłowe, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas, 4, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
Ż a k i A . 1974, Archeologia Małopolski wczesnośredniowiecznej, Prace Komisji Archeologicznej, 13, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk. Ż mu d z k i P. 2009, Władca i wojownicy. O wodzach, drużynie i wojnach w najdawniejszej historiografii Polski i Rusi, Wrocław.
Google Scholar
Ż m u d z k i P. 2015, New versions of the tales of Gallus Anonymus in the Chronicle of Master Vincentius, „Acta Poloniae Historica”, 112, s. 141–57.
Google Scholar
Ż m u d z k i P. 2017, Wędka krola Rusinow (Gall Anonim, ks. 1, rozdz. 7), „Studia Źródłoznawcze”, 55, s. 27–50.
Google Scholar
Ż u k o w s k i R . 2008, Wczesnośredniowieczne grodzisko typu Chodlik-Huszlew i osada przygrodowa w Klimach na Podlasiu – stan. 1 i 1a, [w:] Przez granice czasu. Księga jubileuszowa poświęcona profesorowi Jerzemu Gąssowskiemu, A. Buko, W. Duczko red., Pułtusk, s. 159–176.
Google Scholar