Dziedzictwo Docklands a transformacja dawnych terenów portowych Londynu. Obszar Bermondsey Riverside: od Tower Bridge do King’s Stairs Gardens
DOI:
https://doi.org/10.23858/JUE17.2019.020Słowa kluczowe:
dziedzictwo, dawne tereny portowe, rewitalizacja, Docklands, LondynAbstrakt
W okresie potęgi Imperium Brytyjskiego tereny portowe Londynu stanowiły centrum światowego handlu. Wyróżniała je szczególna odrębność przestrzenna i kulturowa, składające się na ich niepowtarzalne dziedzictwo. Gdy w 2. połowie XX wieku uległy degradacji, tereny te objęto programem rewitalizacji pod wspólną nazwą Docklands, by w latach 80. XX wieku – czasach finansowej prosperity i boomu budowlanego − poddać je przyspieszonej transformacji architektoniczno-urbanistycznej. Konsekwencją wprowadzonych zmian była m.in. gentryfikacja. Celem artykułu jest przedstawienie problematyki urynkowienia procesu rewitalizacji dawnych terenów portowych wobec ich dziedzictwa materialnego i niematerialnego. Autorka podejmuje próbę przekrojowego spojrzenia na transformację wybranej części Docklands, z akcentem na przemiany, jakich dokonano na polu architektury. Analizowany obszar Bermondsey Riverside odwiedziła kilkakrotnie w latach 2008–2018.
Pobrania
Bibliografia
Ackroyd P. 2011, Londyn. Biografia, Zysk - S-ka Wydawnictwo, Poznań.
Beswick C.-A. 2001, Public-Private Partnerships In Urban Regeneration: The Case of London Docklands, University of Calgary; https://www.ucalgary.ca/ev
/designresearch/projects/2001/Urban_Regeneration/London.pdf, 26.01.2018.
Butler T. 2007, Re-urbanizing London Docklands: Gentrification, Suburbanization or New Urbanism?, “International Journal of Urban and Regional Research”, Vol. 31.4, http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1468- 2427.2007.00758.x/full, 8.01.2018.
Conrad J. 1969, Zwierciadło morza: opowieść, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Docklands Joint Committee 1976, London docklands: A strategic plan: a draft ... for public consultation, Docklands Development Team.
Drozda Ł. 2017, Uszlachetniając przestrzeń. Jak działa gentryfikacja i jak się ją mierzy, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
Edwards B. C. 1992, London Docklands: Urban Design in an Age of Deregulation, Butterworth-Heinemann, Oxford.
Gądecki J. 2005, Architektura i tożsamość: rzecz o antropologii architektury, Wydawnictwo Rolewski, Złotoryja.
Jencks Ch. 1987, Ruch nowoczesny w architekturze, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Kochanowska D. 1998, Przestrzeń publiczna − przestrzeń kulturowa miast portowych w transformacji, Kochanowski M. (red.), Współczesne metamorfozy miast portowych, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, s. 45-54.
Kula M. 2002, Nośniki pamięci historycznej, DiG, Warszawa.
Lipp W. 2007, Teoria konserwacji zabytków i jej zmienne koncepcje. Próba rozwiązania zawiłości, [w:] Murzyn M., Purchla J. (red.), Dziedzictwo kulturowe w XXI wieku. Szanse i wyzwania, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków, s. 183-190.
Lorens P. 1998, Instrumenty i mechanizmy przekształceń zdegradowanych terenów frontów wodnych miast portowych, [w:] Kochanowski M. (red.), Współczesne metamorfozy miast portowych, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, s. 55-84.
Lorens P. 2013, Obszary poportowe − problemy rewitalizacji, Fundacja Instytut Studiów Regionalnych, Szczecin.
Macdonald S. 2013, Memorylands. Heritage and Identity in Europe Today, Routledge, London.
Muir R. 2nd (ed.) 2012, Pubs and places: The social value of community pubs, Institute for Public Policy Research.
Powell K. 2004, City Reborn: Architecture and Regeneration in London, from Bankside to Dulwich, Merrell, London.
Rewers E. 2005, Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
Rewers E. 2009, Od miejskiego genius loci do miejskich oligopticonów, [w:] Gutowski B. (red.), Fenomen genius loci. Tożsamość miejsca w kontekście historycznym i współczesnym, Muzeum Pałac w Wilanowie − Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, s. 15-26
Szacki J. 1971, Tradycja, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Szpociński A. 2005, Autentyczność przeszłości jako problem kultury współczesnej, [w:] Szpociński A. (red), Wobec przeszłości. Pamięć przeszłości jako element kultury współczesnej, Instytut im. Adama Mickiewicza, Warszawa, s. 292-301.
Szpociński A. 2014, Nośniki pamięci, miejsca pamięci, “Sensus Historiae”, Vol. XVII (2014/4) s. 17-26, http://sensushistoriae.epigram.eu/index.php/czasopismo/article/viewFile/230/233, 28.06.2019.
Załuski D. 1998, Od portofobii do portofilii. Współczesne kierunki przekształceń dzielnic portowo-przemysłowych, [w:] Kochanowski M. (red.), Współczesne metamorfozy miast portowych, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, s. 11-32.
Żyłko B. 2011, Kultura i znaki. Semiotyka stosowana w szkole tartusko-moskiewskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Źródła internetowe
Anchor Brewhouse: https://www.londonremembers.com/memorials/anchor-brewhouse, 7.02.2018.
British Listed Buildings: https://www.britishlistedbuildings.co.uk, 6.02.2018.
CAMRA: https://whatpub.com/pubs/SEL/10483/anchor-tap-london, 29.06.2019.
Conran + Partners: http://conranandpartners.com/project/butlers-wharf-limited-butlers-wharf/, 26.01.2018.
Courage&Co.: http://takecourage.info/, 30.06.2019.
CZWG: www.czwg.com, 20.01.2018.
English Heritage: http://www.english-heritage.org.uk, 6.02.2018.
European Heritage Awards: http://www.europeanheritageawards.eu, dostęp: 7.02.2018.
LDDC: http://www.lddc history.org.uk/timeline/index.html, dostęp: 6.02.2018.
Mapowanie Londynu wg powieści Karola Dickensa: https://londonist.com/2016/09/the-london-of-charles-dickens-mapped, 24.01.2018.
Museum of London Docklands: https://www.museumoflondon.org.uk//museum-london-docklands, 8.01.2018.
Pollard Thomas Edwards: http://pollardthomasedwards.co.uk, 6.02.2018.
Prezentacja konferencyjna Stewarta Innesa: http://www.lddc-history.org.uk/other/lddcpresent09conf.pdf, 24.01.2018.
Pub Heritage: https://pubheritage.camra.org.uk/pubs/2232, 30.06.2019.
The Cardamon Building: https://www.britishlistedbuildings.co.uk/101385908-the-cardamon-building-riverside-ward#.WnmETVXibIU, 6.02.2018.
The Dean Swift: http://thedeanswift.com/about-us/, 29.06.2019.
Urban Spaces: http://www.urbanspaces.co.uk/development-guides/butlers-wharf, 25.01.2018.
