Inwentarz mobiliów po sędzim ziemskim zatorskim Janie Pisarzowskim herbu Starykoń (1599–1679)
DOI:
https://doi.org/10.23858/KHKM71.2023.3.004Słowa kluczowe:
inwentarze szlacheckie, podziały majątkowe, szlachta oświęcimsko-zatorska, Jan PisarzowskiAbstrakt
Edycja źródłowa obejmuje inwentarz rzeczy pozostałych po sędzim ziemskim zatorskim Janie Pisarzowskim (1599–1679). Dokument zachował się do dzisiaj w rękopiśmiennej księdze, przechowywanej w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. Powstawał zapewne pomiędzy 1679 a 1687 r., gdy oblatowano go w grodzie oświęcimskim. Jego autorem był najstarszy z sukcesorów zmarłego — Adam Jacek Pisarzowski. Źródło zawiera szczegółowy opis mienia zmarłego, spis rzeczy oraz zapis kwot pieniężnych, uzyskanych ze sprzedaży mobiliów.
Pobrania
Bibliografia
Achremczyk Stanisław. 1986. Inwentarz ruchomości pozostałych po śmierci biskupa warmińskiego Andrzeja Chryzostoma Załuskiego, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 30, 3–4, s. 147–165.
Byliński Janusz. 1985. Przerębski (Przerembski) Hieronim h. Nowina (zm. 1652), [w:] Polski słownik biograficzny, 28, 4, red. E. Rostworowski, Wrocław, s. 745–746.
Chodyński Antoni Romuald. 2003. Obyczajowość polska w świetle inwentarzy Czapskich herbu Leliwa z pierwszej połowy XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 51, 2, s. 277–291.
Czarnowski Stanisław. 1986. Ozdoby złotnicze w męskim stroju polskim, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 34, 3, s. 477–484.
Danowska Ewa. 2008. O rzeczach doczesnych księdza kanonika. Inwentarz pośmiertny Michała hrabiego Ankwicza z 1786 r., „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce”, 110, s. 107–127.
Danowska Ewa. 2019. Jana Miłoszewskiego dobytek doczesny. Inwentarz pośmiertny małopolskiego szlachcica z 1725 r., „Krakowski Rocznik Archiwalny”, 25, s. 131–154, https://www.ejournals.eu/KRA/2019/XXV/art/19094/ (dostęp 27.09.2023).
Deputaci. 2017a. Deputaci Trybunału Koronnego 1578–1794. Spis, 2, 1621–1660, oprac. D. Kupisz, Warszawa.
Deputaci. 2017b. Deputaci Trybunału Koronnego 1578–1794. Spis, 3, 1661–1700, oprac. L.A. Wierzbicki, Warszawa.
Dumanowski Jarosław. 2003. Inwentarze wielmożnych i urodzonych. Konsumpcja szlachty wielkopolskiej w XVIII w., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 51, 2, s. 261–276.
Dumanowski Jarosław. 2006. Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń.
Dziembowski Piotr Maciej. 2001. Inwentarz pośmiertny Baltazara Dziembowskiego z 1671 roku, „Genealogia. Studia i materiały historyczne”, 13, s. 129–132.
Dziembowski Piotr Maciej. 2021. Spis rzeczy pozostałych po śmierci Augustyna Jakuba Działyńskiego, wojewody kaliskiego z dnia 5 czerwca 1759 roku, „Studia Pelplińskie”, 55, s. 73–98, https://doi.org/10.12775/SPLP.2021.004
Ferenc Marek. 2018. Dzieje Oświęcimia i ziemi oświęcimskiej od 1564 do 1772 roku, [w:] Oświęcim. Miasto pogranicza, 1, red. B. Czwojdrak, K. Miroszewski, P. Węcowski, Warszawa, s. 133–177.
Figurniak Magdalena Liliana. 2014. Ego-Documents in the Correspondence of the Zamoyski Family from the Period of the Chancellor Line (Jan ‘Sariusz’, Tomasz, Jan ‘Sobiepan’ Zamoyski), [w:] SELBSTZEUGNISSE im polnischen und deutschen Schriftum im Spätmittelalter und in der Frühen Neuzeit (15.–18. Jahrhundert), red. R. Skowrońska i in., Toruń, s. 181–195.
Follprecht Kamila. 2008. „Nie dać ginąć szczątkom dawnych piśmienniczych pamiątek”. Dyrektorzy Archiwum Państwowego w Krakowie XIX–XXI w., Kraków.
Gajda Zdzisław. 1975. Michałowski (Michałoski) Ignacy Paweł (zm. 1739), [w:] Polski słownik biograficzny, 20, red. E. Rostworowski, Wrocław, s. 651–652.
Główka Dariusz, Klonder Andrzej. 2003. Inwentarze mienia w badaniach kultury Europy od średniowiecza po nowożytność, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 51, 2, s. 157–176.
Gostwicka Janina. 1965. Dawne meble polskie, Warszawa.
Instrukcja. 1953. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych: od XVI do połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław.
Justyniarska-Chojak Katarzyna. 2020. Inwentarze pośmiertne z małych i średnich miast Małopolski (w XVI–XVIII wieku), Kielce.
Kaczorowski Włodzimierz, Szczerbik Zbigniew. 2004. Inwentarz mienia po Stanisławie Kożuchowskim, sędzi grodzkim wieluńskim, z 1768 roku, „Rocznik Wieluński”, 4, s. 217– 239.
Kicińska Urszula. 2017. Splendory domowe w staropolskich inwentarzach ruchomości, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 65, 4, s. 461–470, https://journals.iaepan.pl/khkm/article/view/982/2259 (dostęp 27.09.2023).
Klonder Andrzej. 2000. Wszystka spuścizna w Bogu spoczywającego. Majątek ruchomy zwykłych mieszkańców Elbląga i Gdańska w XVII wieku, Warszawa.
Krakowski Stanisław. 2007. Dwóch przedstawicieli zamożnej szlachty wielkopolskiej z drugiej połowy XVIII wieku w świetle inwentarzy i relacji pamiętnikarskiej (Leon Raczyński i Józef Radoliński), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 55, 2, s. 177–187.
Kus Józef. 2018. Inwentarz rzeczy pozostałych po stolniku przemyskim Jerzym Wołodyjowskim z 1674 roku, „Studia Archiwalne”, 5, s. 211–228, https://www.ejournals.eu/Studia-Archiwalne/2018/5-2018/art/20007/ (dostęp 27.09.2023).
Kwiatek Agata. 2020. Przyczynek do biografii Jana Pisarzowskiego z Pisarzowic, pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego oraz sześciokrotnego deputata do Trybunału Koronnego, [w:] Dwory i życie dworskie w nowożytnej Europie (XVI–XVIII w.), red. P. Kuc, Kraków, s. 95–116.
Kwiatek Agata. 2022. Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 149, 2, s. 391–404, https://doi.org/10.4467/20844069PH.22.020.15680
Mazek Dorota. 1999. Kuratela nad osobami chorymi psychicznie w Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII w., „Przegląd Historyczny”, 90, 2, s. 131–149.
Mohrmann Ruth E. 2005. Pośmiertne inwentarze mienia — krytyka źródła, problemy badawcze, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 53, 2, s. 137–146.
Niesiecki Kacper. 1841. Herbarz polski, 8, Lipsk.
Niesiecki Kacper. 1845. Herbarz polski, 10, Lipsk.
Penkała-Jastrzębska Anna. 2020. Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, 127, 1, s. 33–62, https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.1.02
Pielas Jacek. 2004. Majątek ziemski i ruchomy zamożnej szlachcianki w końcu XVI wieku. Przyczynek do dziejów wygasłej linii Tarłów herbu Topór, „Między Wisłą a Pilicą. Studia i materiały historyczne”, 5, s. 307–315.
Pielas Jacek. 2013. Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Kielce.
Pielas Jacek. 2015. Inwentarze pośmiertne ruchomości szlachty sandomierskiej z XVI–XVIII wieku — perspektywy i problemy metodologiczne przygotowywanej edycji źródłowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 63, 4, s. 629–635.
Pielas Jacek. 2021. Taksy mobiliów szlacheckich z krakowskich ksiąg grodzkich z końca XVII i początku XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 69, 3, s. 385–396, https://doi.org/10.23858/KHKM69.2021.3.007
Popiołek Bożena. 2005. „Manelek dwie i pereł sznurów cztery”. O szlacheckich inwentarzach posagowych i pośmiertnych z XVIII w., „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historica”, 4, s. 166–173, https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/6673/AF028-12--Manelek-dwie-i-perel--Popiolek.pdf?sequence=1 (dostęp 27.09.2023).
Popiołek Bożena. 2009. Woli mojej ostatniej testament ten… Testamenty staropolskie jako źródło do historii mentalności XVII i XVIII wieku, Kraków.
Pośpiech Andrzej. 1981. Majątek osobisty szlachcica w świetle wielkopolskich pośmiertnych inwentarzy ruchomości z XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 29, 4, s. 463–482.
Pośpiech Andrzej. 1992. Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa.
Pośpiech Andrzej. 1996. Rzeczy stare w pośmiertnych szlacheckich inwentarzach ruchomości z XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 44, 4, s. 377–385.
Przegiętka Marcin. 2007. Przedmioty niezwykłe i typowe w osiemnastowiecznych spisach mobiliów. Inwentarz ruchomości podkomorzego wschowskiego Ignacego Nieżychowskiego, „Historia i Polityka”, 6, s. 9–24, https://doi.org/10.12775/HiP.2007.001
Przyboś Kazimierz. 1981. Pisarzowski (Pisarzewski) Jan h. Starykoń (zm. ok. r. 1679), [w:] Polski słownik biograficzny, 26, red. E. Rostworowski, Wrocław, s. 552–553.
Przyboś Kazimierz, Walaszek Adam. 1977. Reprezentacja sejmowa województwa krakowskiego w XVII wieku, „Studia Historyczne”, 20, 3 (78), s. 377–401.
Puszka Alicja. 1991–1992. Ubiory szlachty powiatu lubelskiego w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku w świetle inwentarzy pośmiertnych z lat 1663–1778, „Roczniki Humanistyczne”, 39–40, 2, s. 63–80.
Rok Bogdan. 2016. Kalendarze wydawane przez Ignacego Michałowskiego, medyka krakowskiego, w pierwszej połowie XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 64, 1, s. 25–33.
Roszak Stanisław. 2013. Ego-documents — some remarks about Polish and European historiographical and methodological experience, „Biuletyn Polskiej Misji Historycznej”, 8, s. 27–42, http://dx.doi.org/10.12775/BPMH.2013.001
Siedlecka Wiesława. 1974. Polskie zegary, Wrocław.
Słownik. 1895. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, 14, Warszawa.
Słownik. 1902. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, 15, 2, Warszawa.
Suska Paweł. 2010. Wojewoda czernihowski Józef Remigian Potulicki — sylwetka wielkopolskiego miłośnika cudzoziemszczyzny w świetle inwentarza ruchomości z 1735 roku, „Wiek Oświecenia”, 26, s. 39–67.
Szyposz Jadwiga. 1981. Odzież szlachty w świetle inwentarzy ruchomości zawartych w aktach grodzkich i ziemskich województwa krakowskiego z lat 1645–1670, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 29, 3, s. 349–364.
Trzeciakowski Tomasz. 2010. Żyd, neofita, szlachcic. Inwentarz ruchomości Ludwika Zwolińskiego z 1786 r., „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 58, 3–4, s. 387–393.
Urban Wacław. 1998. Adam Jacek Pisarzowski — dane biograficzne, [w:] Adam Jacek Pisarzowski, Poezje, wyd. J.S. Gruchała, W. Urban, Kraków, s. 5–7.
Urban Wacław. 2002. Adam Jacek Pisarzowski, nieznany poeta siedemnastowiecznej Polski, „Studia Filologiczne Akademii Świętokrzyskiej”, 15, s. 7–11.
Urzędnicy. 1990. Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku, 4, Małopolska, 2, Kórnik.
Urzędnicy. 1993. Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej, 4, Małopolska, 3, Kórnik.
Volumina Legum. 1860. Volumina Legum. Przedruk zbioru praw staraniem xx. pijarów w Warszawie od roku 1732 do roku 1782 wydanego, 6, Petersburg.
Wilczek Magdalena. 2003. Inwentarz dóbr i rzeczy po śmierci Zofii Czarnkowskiej. Z problematyki stanu majątkowego magnaterii wielkopolskiej, [w:] Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. J. Urwanowicz, E. Dubas-Urwanowicz, P. Guzowski, Białystok, s. 393–403.
Ziemierski Maciej. 2017. Losy Adama Toryaniego (po 6 marca 1701–1756/57), syna rajcy krakowskiego Franciszka Toryaniego, w świetle jego testamentu i pośmiertnego inwentarza, „Krakowski Rocznik Archiwalny”, 23, s. 11–44, https://doi.org/10.4467/12332135KRA.17.001.14655
Żabiński Zbigniew. 1981. Systemy pieniężne na ziemiach polskich, Wrocław.
Życiński Stanisław. 1990. Złotnictwo w skarbcach magnatów i szlachty polskich ziem koronnych w Rzeczpospolitej XVII–XVIII wieku. Broń biała, rzędy końskie, srebra, klejnoty, Szczecin.
Życiński Stanisław. 1992. Kosztowności w inwentarzach pośmiertnych szlachty koronnej w dobie sarmatyzmu. Wyznacznik zróżnicowania majątkowego, [w:] Nędza i dostatek na ziemiach polskich od średniowiecza po wiek XX. Materiały sesji zorganizowanej przez IHKM PAN 20–22 maja 1991 r. w Warszawie, red. J. Sztetyłło, Warszawa, s. 171–175.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Kwartalnik Historii Kultury Materialnej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
