Niezwykłe małżeńskie życie codzienne w suplikach do Penitencjarii Apostolskiej z metropolii gnieźnieńskiej w XV wieku

Authors

DOI:

https://doi.org/10.23858/KHKM69.2021.4.001

Keywords:

marriage, marriage impediments, everyday life, Apostolic Penitentiary, supplication, Middle Ages

Abstract

The Apostolic Penitentiary, besides clerical, Church and religious matters, also dealt with matrimonial matters. The jurisdiction of the Apostolic Penitentiary included mainly granting dispensations from matrimonial impediments, but also absolution when the marriage was contracted with the knowledge of the existence of an impediment and resolving doubtful or unclear cases. The most common marriage problem in the province of Gniezno was the impediment of consanguinity in 4th and 3rd degrees. However, among the marriage cases we also find stories of domestic violence, complicated arrangements between relatives, acts of bigamy and love stories. All this took place in relatively narrow groups of cousins and people related by affinity to each other.

Downloads

Download data is not yet available.

References

APA [Archivio della Penitenzieria Apostolica], Reg. Matrim. et Div. [Registra Matrimonialium et Diversorum], vol. 5–26, 28–41.

Biniaś-Szkopek Magdalena. 2018. Małżonkowie przed sądem biskupiego oficjała poznańskiego w pierwszej ćwierci XV wieku, Poznań.

Biniaś-Szkopek Magdalena. 2019. Małżeńska przeszkoda impotencji i oziębłości płciowej w świetle akt poznańskiego konsystorza z XV wieku, “Kwartalnik Historyczny”, vol. 126, fasc. 2, pp. 253–281, https://doi.org/10.12775/KH.2019.126.2.02 (dostęp 24.09.2021).

Brundage James Arthur. 1986. Marriage and Sexuality in the Decretales of Pope Alexander III, [in:] Miscellanea Rolando Bandinelli Papa Alessandro III, ed. F. Liotta, Siena, pp. 59–83.

Corpus. 1879–1881. Corpus iuris canonici, vol. 1–2, ed. E. Friedberg, Leipzig.

Delimata Małgorzata. 2005. Wiarołomni mężowie przed polskimi sądami kościelnymi, “Nasza Przeszłość”, vol. 104, pp. 247–258.

Delimata Małgorzata. 2008. » Mulieres suspectae « — przypadki niewiernych żon w aktach sądów w późnym średniowieczu, “Acta Universitatis Wratislaviensis”, vol. 177, pp. 287–292.

Dokumenty. 2004. Dokumenty Soborów Powszechnych, vol. 2: 869–1312, eds. A. Baron, H. Pietras, Kraków.

Dokumenty. 2007. Dokumenty soborów powszechnych, vol. 4: 1511–1870, eds. A. Baron, H. Pietras, Kraków.

Donahue jr. Charles. 1976. The Policy of Alexander the Third’s Consent Theory of Marriage, [in:] Proceedings of the Fourth International Congress of Medieval Canon Law, Toronto, 21-25 august 1972, ed. S. Kuttner, Citta del Vaticano, pp. 251–281.

Donahue jr. Charles. 1983. The Canon Law on the Formation of Marriage and Social Practice in the Later Middle Ages, “Journal of Family History”, pp. 144–158.

Dworzaczek Włodzimierz. 1959–1960. Górka Łukasz h. Łodzia (1482–1542), [in:] Polski Słownik Biograficzny, vol. 8, ed. K. Lepszy, Wrocław, pp. 409–412.

Garbacik Józef. 1959–1960. Łukasz Górka (z Górki) h. Łodzia, [in:] Polski Słownik Biograficzny, vol. 8, ed. K. Lepszy, Wrocław, pp. 408–409.

Hemperek Piotr. 1970. Sprawy małżeńskie w oficjalacie okręgowym w Lublinie w XV w., “Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”, vol. 17, fasc. 5, pp. 27–44.

Jawor Grzegorz. 1986/1987. Obraz rodziny chłopskiej w Polsce XV wieku w świetle ksiąg oficjała lubelskiego,

“Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio F, vol. 41/42, pp. 81–91.

Jurek Tomasz. 2009–2010a. Szamotulski Andrzej h. Nałęcz, [in:] Polski Słownik Biograficzny, vol. 46, ed. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, pp. 562–656.

Jurek Tomasz. 2009–2010b. Szamotulski Dobrogost Świdwa h. Nałęcz, [in:] Polski Słownik Biograficzny, vol. 46, ed. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, pp. 565–569.

Jurek Tomasz. 2009–2010c. Szamotulski Piotr Świdwa h. Nałęcz, [in:] Polski Słownik Biograficzny, vol. 46, ed. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, pp. 572–576.

Koczerska Maria. 1974. Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa.

Kołacz-Chmiel Małgorzata. 2018. Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej późnośredniowiecznej Małopolski, Lublin.

Książkiewicz Aleksandra. 2008. Sprawy małżeńskie w konsystorzu lwowskim w późnym średniowieczu, “Nasza Przeszłość”, vol. 109, pp. 287–292.

Pielas Jacek. 2007. Oleśniccy herbu Dębno w XVI–XVII wieku. Studium z dziejów zamożnej szlachty doby nowożytnej, Kielce.

RPG. 2001–2008. Repertorium Poenitentiariae Germanicum, vol. 3–7, eds. L. Schmugge et al., Tübingen–Berlin–Boston.

Saczyńska-Vercamer Monika. 2021. Władza i grzech. Supliki z metropolii gnieźnieńskiej do Penitencjarii Apostolskiej w XV wieku, Warszawa.

Salonen Kirsi 2002. The Penitentiary as a Well of Grace in the Late Middle Age. The Exemplar of the Province of Uppsala 1448–1527, Helsinki.

Salonen Kirsi 2011. The Apostolic Penitentiary and Violence in the Roman Curia., [in:] Violence in the Medieval Clergy, eds. G. Jaritz, A. Marianović, Budapest, pp. 17–28.

Salonen Kirsi, Schmugge Ludwig 2009. A Sip from the “Well of Grace”. Medieval texts from the Apostolic Penitentiary, Studies in Medieval and Early Modern Canon Law, vol. 7, Washing ton.

Skierska Izabela 2014. Rozwiązanie małżeństwa w Polsce późnego średniowiecza w świetle praktyki sądów kościelnych, [in:] Manželství v pozním středověku: rituály a obyčaje, eds. P. Kras, M. Nodl, Praha, pp. 35–52.

Słownik. 2008. Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, vol. 4, fasc. 4, ed. T. Jurek, Poznań.

Steczkowki Piotr. 2013. Penitencjaria Apostolska (XIII–XVI w.). Powstanie, ewolucja, odnowienie, Rzeszów.

Supplications. 2012–2014. Supplications from England and Wales in the Register of the Apostolic Penitentiary 1410–1503, eds. P.D. Clark, N.R. Zutshi, vol. 1–2, Cantenbury–New York.

Published

2021-12-23

How to Cite

Saczyńska-Vercamer, M. (2021). Niezwykłe małżeńskie życie codzienne w suplikach do Penitencjarii Apostolskiej z metropolii gnieźnieńskiej w XV wieku. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 69(4), 439–447. https://doi.org/10.23858/KHKM69.2021.4.001

Issue

Section

Studies and Materials