The value of authenticity in relation to full-scale archaeological reconstructions
DOI:
https://doi.org/10.23858/PA73.2025.3896Keywords:
authenticity, open-air archaeological reconstructions, experiencing the past, pastnessAbstract
The article addresses the issue of authenticity in the context of representations of the past created by archaeology. Starting from the traditional, dominant understanding of authenticity as the originality of monuments that have preserved their original features and form, I discuss alternative approaches to authenticity that focus not on the authenticity of material but on the ways of experiencing the past. Using full-scale open-air archaeological reconstructions as an example, I focus on the authenticity of relationships with the past that are created through copies, replicas, or re-enactments of life in prehistoric times. I argue that both original artefacts and archaeological sites, as well as their reconstructions, can carry values, including the value of authenticity, although understood in different ways. I also highlight the need for a deeper reflection on the concept of authenticity and its value in the context of contemporary archaeological practice, particularly in activities aimed at popularizing knowledge of the past among people outside this discipline.
Downloads
References
Bachtin M. (1982). Problemy literatury i estetyki. Warszawa: Czytelnik.
Bagnall G. (1996). Consuming the past. W: S. Edgell, K. Hetherington, A. Warde (red.), Consumption Matters: The Production and Experience of Consumption (227-247). Oxford, Cambridge MA: Blackwell.
Benjamin W. (1996). Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej. W: W. Benjamin, Anioł historii: eseje, szkice, fragmenty (201-239). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Blockley M. (1998). Społeczny kontekst rekonstrukcji archeologicznych. W: Z. Kobyliński (red.), Ochrona dziedzictwa archeologicznego w Europie (72-91). Warszawa: SNAP.
Boorstin D. (1964). The Image: A Guide to Pseudo-events in America. New York: Harper and Row.
Brædder A., Esmark K., Kruse T., Nielsen C. T., Warring A. (2017). Doing pasts: authenticity from the reenactors’ perspective. Rethinking History, 21(2), 171-192. https://doi.org/10.1080/13642529.2017.1315969
Byszewska-Łasińska A. (2021). The image of the past. Standards of reconstruction and presentations of archaeological heritage from the perspective of archaeo¬logical heritage management. W: J. Gancarski (red.), Archaeological Open-air Museums. Reconstruction and Re-enactment – Reality or Fiction (351-374). Krosno: Muzeum Podkarpackie w Krośnie.
Byszewska-Łasińska A. (2024). Rekonstrukcje, rewitalizacje zabytków archeologicznych versus dyrektywa ochrony in situ. W: A. Marciniak, A.I. Zalewska, D. Cyngot, S. Iwaniszewski, H. Kowalewska-Marszałek, F.M. Stępniowski (red.), Leksykon terminów archeologicznych (492-500). Kraków: Universitas.
Canavan B., McCamley B. (2021). Negotiating authenticity: three modernities. Annals of Tourism Research, 88, 103185. https://doi.org/10.1016/j.annals.2021.103185
Chhabra D. (red.) (2021). Authenticity and Authentication of Heritage. London, New York: Routledge.
Chomiuk A. (2009). Między słowem a przeszłością. Strategie dokumentarne w polskiej powieści historycznej ostatniego półwiecza. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Cohen E. (1988). Authenticity and commoditization in tourism. Annals of Tourism Research, 15(3), 371-386. https://doi.org/10.1016/0160-7383(88)90028-X
Cohen S. (2010). Searching for escape, authenticity and identity: experiences of „lifestyle travellers”. W: M. Morgan, P. Lugosi, J.R.B. Ritchie (red.), Tourism and Leisure Experience: Consumer and Managerial Perspective (27-42). Bristol: Channel View Publications.
Cohen E., Cohen S.A. (2012). Authentication: hot and cool. Annals of Tourism Research, 39(3), 1295-1314. https://doi.org/10.1016/j.annals.2012.03.004
Dokument z Nara (1994). The Nara Document on Authenticity. https://www.nid.pl/upload/iblock/707/70754565f4de522132f2372a798c314e.pdf, (dostęp: 21.08.2024 r.).
Dominiak Ł. (2005). Opis archeologiczny jako problem reprezentacji rzeczy na przykładzie zabytków kultury pomorskiej. W: M. Fudziński, H. Paner (red.), Aktualne problemy kultury pomorskiej (297-301). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne.
Dueholm J., Smed K. (2014). Heritage authenticities – a case study of authenticity perceptions at a Danish heritage site. Journal of Heritage Tourism, 9(4), 285-298. https://doi.org/10.1080/1743873X.2014.905582
Dziadowiec-Greganić J. 2020. Badanie dziedzictwa niematerialnego w działaniu. Perspektywa krytyczna, partycypacyjna i mediacyjno-facylitacyjna. Lud, 104, 41-73. https://doi.org/10.12775/lud104.2020.02
Ferrara A. (1998). Reflective Authenticity: Rethinking the Project of Modernity. London, New York: Routledge.
Foster S.M., Jones S. (2019). The untold heritage value and significance of replicas. Conservation and Management of Archaeological Sites, 21(1), 1-24. https://doi.org/10.1080/13505033.2019.1588008
Gluziński W. 1980. U podstaw muzeologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Golka M. (2009). Pamięć społeczna i jej implanty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Groschwitz H. (2019). How things produce authenticity. Cultural heritage as network. Bavarian Studies in History and Culture. https://www.bavarian-studies.org/2019/groschwitz
Gustafsson A., Karlsson H. (2012). Images of the past. W: M. Kok, H. Van Londen, A. Marciniak (red.), E-Learning Archaeology. The Heritage Handbook (94-105). Amsterdam: University of Amsterdam.
Holtorf C. (2001). Is the past a non-renewable resource? W: R. Layton, P.G. Stone, J. Thomas (red.), The Destruction and Conservation of Cultural Property (286-297). London, New York: Routledge.
Holtorf C. (2005). From Stonehenge to Las Vegas. Archaeology as Popular Culture. Walnut Creek CA: Altamira Press.
Holtorf C. (2010). The presence of pastness: themed environments and beyond. W: J. Schlehe, M. Uike-Bormann, C. Oesterle, W. Hochbruck (red.), Staging the Past. Themed Environments in Transcultural Perspectives (23-40). Bielefeld: transcript publishing.
Holtorf C. (2013a). On pastness: a reconsideration of materiality in archaeological object authenticity. Anthropological Quarterly, 86(2), 427-433. https://www.jstor.org/stable/41857332
Holtorf C. (2013b). The past people want: heritage for the majority? W: G. Scarre, R. Coningham (red.), Appropriating the Past. Philosophical Perspectives on the Practice of Archaeology (63-81). Cambridge: Cambridge University Press.
Holtorf C., Schadla-Hall T. (1999). Age as artefact: on archaeological authenticity. European Journal of Archaeology, 2(2), 229-247. https://doi.org/10.1179/eja.1999.2.2.229
Jones S. (2009). Experiencing authenticity at heritage sites: some implications for heritage management and conservation. Conservation and Management of Archaeological Sites, 11(2), 133-147. https://doi.org/10.1179/175355210X12670102063661
Jones S. (2010). Negotiating authentic objects and authentic selves. Journal of Material Culture, 15(2), 181-203. https://doi.org/10.1177/1359183510364
Jones S. (2013). Crafting authenticity: an ethnography of conservation practice. Journal of Material Culture, 18(1), 3-26. https://doi.org/10.1177/1359183512474383
Jones S. (2016). Unlocking essences and exploring networks: experiencing authenticity in heritage education sites. W: C. Van Boxtel, M. Grever, S. Klein (red.), Sensitive Pasts: Questioning Heritage in Education (130-152). Oxford: Berghahn Books.
Kapralski S. (2010). Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej. W: S. Kapralski (red.), Pamięć, przestrzeń, tożsamość (9-46). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Karta Krakowska (2000). Karta Krakowska 2000: zasady konserwacji i restauracji dziedzictwa architektoniczno-urbanistycznego. Wiadomości Konserwatorskie, 7/8, 10-13.
Karta Lozańska (1990). Karta Ochrony i Zarządzania Dziedzictwem Archeologicznym. https://www.nid.pl/upload/iblock/195/19562c9b368d5af7af53c19c7aeb9a37.pdf, (dostęp: 21.08..2024r.).
Karta Wenecka (1964). Międzynarodowa Karta Konserwacji i Restauracji Zabytków i Miejsc Zabytkowych. https://www.nid.pl/upload/iblock/15f/15f3d8201c79013
f37d81be7c64697f5.pdf, (dostęp. 21.08.2024r.).
Klekot E. (2009). Zwiedzający w muzeum: strategie, taktyki i kategoria autentyczności. Etnografia Nowa, 1, 97-103.
Kobyliński Z. (2001). Teoretyczne podstawy konserwacji dziedzictwa archeologicznego. Warszawa: Fundacja Res Publica Multiethnica, Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Kobyliński Z. (2020). Zarządzanie dziedzictwem kulturowym: wprowadzenie do problematyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.
Kopaliński W. (1983). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych (wydanie trzynaste). Warszawa: Wiedza Powszechna.
Kowalski K. (2013). O istocie dziedzictwa kulturowego: rozważania. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Kowalski T. (1985). Rekonstrukcja zabytków architektury: teoria a praktyka. Warszawa: Wydawnictwa PKZ.
Krzykała M. (2007). Aisthesis a estetyzacja przeszłości. W: K. Wilkoszewska (red.), Wizje i re-wizje. Wielka księga estetyki w Polsce (621-630). Kraków: Universitas.
Kurzątkowski M. (1989). Mały słownik ochrony zabytków. Warszawa: Ministerstwo Kultury i Sztuki.
Labadi S. (2010). World heritage, authenticity and post-authenticity. W: S. Labadi, C. Long (red.), Heritage and Globalisation (66-84). London, New York: Rout¬ledge.
Lau R.W.K. (2010). Revisiting authenticity: a socialist realist approach. Annals of Tourism Research, 37(2), 478-498. https://doi.org/10.1016/j.annals.2009.11.002
Lipska D. (2015). Karta Wenecka a realizacja postanowień Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z 1972 roku – o pojęciu autentyczności. Ochrona Zabytków, 2, 185-197.
MacCannell D. (2002). Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA.
Marciniak A. (2013). O przeszłości. Dylematy przedstawiania w archeologii. Rocznik Antropologii Historii, III, 1(4), 17-54.
Markowski M.P. (1999). Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza. Gdańsk: Słowo / Obraz Terytoria.
Melotti M. (2011). The Plastic Venuses: Archaeological Tourism in Post-modern Society. New Castle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
Mock S. (2018). Mapping authenticity: cognition and emotion in public heritage. W: A.M. Labrador, N.A. Silberman (red.), The Oxford Handbook of Public Heritage Theory and Practice (372-386). Oxford: Oxford University Press.
Nieroba E., Czerner A., Szczepański M. (2010). Flirty tradycji w popkulturą. Dziedzictwo kulturowe w późnej nowoczesności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Nowacki M. (2010). Autentyczność atrakcji a autentyczność doświadczeń turystycznych. Folia Turistica, 23, 7-21.
Nowacki M. (2011). The authenticity of perception of the visitors to the archaeological festival at Biskupin. Journal of Tourism and Services, 3/2011, II, 23-39.
Nowacki M. (2013). Jakość i autentyczność: czy jedno wyklucza drugie? W: B. Krakowiak, A. Stasiak, B. Włodarczyk (red.), Kultura i turystyka – miejsca spotkań (9-27). Łódź: Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Łódzkiego.
Pawleta M. (2016). Przeszłość we współczesności. Studium metodologiczne archeologicznie kreowanej przeszłości w przestrzeni społecznej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pawleta M. (2021). Reconstructing the past, renegotiating authority: reconstructed archaeological sites in present-day Poland. Berichte zur Wissenschaftsgeschichte, 44(4), 433-460. https://doi.org/10.1002/bewi.202100016
Pelczyk A. (2002). Wielkopolski Park Etnograficzny. Między tradycyjną wsią a teorią i praktyką skansenologiczną. Poznań: UAM.
Pelczyk A. (2006). Etyka rekonstrukcji w muzeum na wolnym powietrzu – między pierwowzorem a rekonstrukcją. W: A. Kaszubkiewicz (red.), Rekonstrukcja dawnego budownictwa w rezerwatach i skansenach (33-42). Poznań, Lednogóra: Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
Pękala T. (2008a). Estetyczne doświadczenie przeszłości. W: A. Zeidler-Janiszewska, R. Nycz (red.), Nowoczesność jako doświadczenie. Dyscypliny – paradygmaty – dyskursy (150-169). Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Pękala T. (2008b). Czas miniony jako doświadczenie przestrzeni. W: J. Petri, K. Wilkoszewska (red.), Czas przestrzeni (333-343). Kraków: Universitas.
Riegl A. (2006). Nowoczesny kult zabytków. Jego istota i powstanie. W: R. Kasperowicz (red.), Alois Riegl. Georg Dehio i kult zabytków (27-70). Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”.
Schatt-Babińska K. (2016). Europocentryczne i dalekowschodnie spojrzenie na wartość autentyzmu zabytków – dokument z NARA jako próba pogodzenia odmiennych poglądów. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 10, 28-40.
Selwyn T. (1996). Introduction. W: T. Selwyn (red.), The Tourist Image: Myths and Mythmaking in Tourism (1-32). Chichester: John Wiley.
Silverman H. (2015). Heritage and authenticity. W: E. Waterton, S. Watson (red.), The Palgrave Handbook of Contemporary Heritage Research (69-88). Hamp¬shire: Palgrave MacMillan.
Stanley-Price N. (2009). The reconstruction of ruins: principles and practice. W: A. Richmond, A. Bracker (red.), Conservation: Principles, Dilemmas and Uncomfortable Truths (32-46). Amsterdam: Elsevier.
Szmidt O. (2019). Autentyczność: stan krytyczny. Problem autentyczności w kulturze XXI wieku. Kraków: Universitas.
Szpociński A. (2007). O współczesnej kulturze historycznej Polaków. W: B. Korzeniewski (red.), Przemiany pamięci społecznej a teoria kultury (25-43). Poznań: Instytut Zachodni.
Taylor C. (1996). Etyka autentyczności. Kraków, Warszawa: „Znak”, Fundacja im. Stefana Batorego.
Wang N. (1999). Rethinking authenticity in tourism experience. Annals of Tourism Research, 26(2), 349-370. https://doi.org/10.1016/S0160-7383(98)00103-0
Warchala M. (2006). Autentyczność i nowoczesność: idea autentyczności od Rousseau do Freuda. Kraków: Universitas.
Wieczorkiewicz A. (2008). Apetyt turysty: o doświadczaniu świata w podróży. Kraków: Universitas.
Wood B. (2020). A review of the concept of authenticity in heritage, with particular reference to historic houses. Collections: A Journal for Museum and Archives Professionals, 16(1), 8-33. https://doi.org/10.1177/1550190620904798
Wytyczne Operacyjne (2012). Wytyczne Operacyjne do Realizacji Konwencji Światowego Dziedzictwa. Centrum Światowego Dziedzictwa. https://www.icomos-poland.org/files/63/Dokumenty-doktrynalne/24/Wytyczne-Opereracyjne-do-realizacji-Konwencji-wiatowego-Dziedzictwa-UNESCO–2012.pdf
Yaka Çetin F., Başak İ., D. Laroche (2012). Reconstruction of archaeological sites: principles, practice and evaluation. International Journal of Architectural Heritage, 6(5), 579-603. https://doi.org/10.1080/15583058.2011.594931
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Przegląd Archeologiczny
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
