Słowa kluczowe
granica polsko-niemiecka
pogranicze
Sarah Green
pogranicze
Sarah Green
Jak cytować
Halemba, A. . (2017). TWORZENIE POGRANICZA A ŻYCIE PRZY GRANICY. REFLEKSJE TERMINOLOGICZNE W ŚWIETLE BADAŃ TERENOWYCH PRZY GRANICY POLSKO-NIEMIECKIEJ. Etnografia Polska, 61(1-2), 5–20. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/ep/article/view/115
Abstrakt
This article presents the first results of a research project carried out in cooperation between University of Warsaw and University of Hamburg in the northern part of the German-Polish border area. We suggest that the focus on social and cultural memory, which dominates at present in research and public intellectual discourse concerning Polish-German relations, has a limited power to provide an analytical framework for understanding interactions between people living in immediate vicinity of the present state border. Similarly, the way in which the term borderland (pogranicze) is used both in contemporary Polish academic literature as well as popular discourse, makes its application as an analytical term controversial if not unfit. It is proposed that the recent works of Sarah Green can provide a promising framework for analysis.
Bibliografia
Asher Andrew D. 2005, A paradise on the Oder? Ethnicity, Europeanization, and the EU referendum in a Polish-German border city, City & Society, vol. 17, nr 1, s. 127–152.
Asher Andrew D. 2011, A divided city in a common market: EU citizenship and everyday instrumentalities on the Polish-German border, Anthropological Journal of European Cultures, vol. 20, nr 2, s. 43–67.
Balogh Péter 2013, Sleeping abroad but working at home: Cross-border residential mobility between transnationalism and (re)bordering, Geografiska Annaler Series B: Human Geography, vol. 95, nr 2, s. 189–204.
Buchowski Michał 2004, Granica a uprawianie antropologii – uwagi wstępne, [w:] M. Buchowski, A. Brencz (red.), Polska – Niemcy. Pogranicze kulturowe i etniczne, Wydawnictwo Poznańskie, Wrocław–Poznań, s. 7–11.
Buchowski Michał 2011, Peryferie wynalezione, Kultura Liberalna, nr 152 (49), http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie granic/#3, dostęp 2.10.2017.
Gołdyka Leszek 2013, Pogranicze polsko-niemieckie jako przestrzeń socjalizacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Green Sarah 2012, A sense of border, [w:] T.M. Wilson, H. Donnan (red.), A companion to border studies, Wiley Blackwell, Oxford, s. 573–592.
Green Sarah 2016, Epilogue, [w:] N. Gregorič Bon, J. Repič. (red.), Moving places. Relations, return and belonging, Berghahn Books, New York–Oxford.
Green Sarah 2017, Lines, traces and tidemarks: Further reflections on forms of borders, [w:] O. Demetriou, R. Dimova (red.), The political materialities of borders: New theoretical direction, Manchester University Press, Manchester.
Iwasiów Inga 2011, „Pomiędzy” pod pewnymi warunkami, Kultura Liberalna, nr 152 (49), http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie-granic/#4, dostęp 2.11.2017.
Kaczmarek Łukasz, Ładykowski Paweł 2015, Ethnographic training in borderland: Students fieldwork, serendipities, and tight limits of Polish university system, Cargo Journal, vol. 10, nr 1–2, s. 99–118.
Kurczewska Joanna 2005, Granica niejedno ma imię. Trzy podejścia teoretyczne, [w:] J. Kurczewska, H. Bojar (red.), Granice na pograniczach: z badań społeczności lokalnych wschodniego pogranicza Polski, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa, s. 365–396.
Kurzwelly Michael (red.) b.d., Nowa Amerika. Ein Land dazwischen/Kraj pomiędzy, Słubfurt e.V., Słubfurt.
Łada Agnieszka, Frelak Justyna (red.) 2013, Znikająca granica, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Ładykowska Agata, Ładykowski Paweł 2013, Anthropology of borders and frontiers, [w:] A. Lechevalier, J. Wielghos (red.), Borders and border regions in Europe: Changes, challenges and chances, Transcript, Bielefeld, s. 159–182.
Ładykowski Paweł 2011, The emerging Polish-German borderland: The past and the present, Baltic Journal of European Studies, vol. 1, nr 2(10), s. 167–191.
Ładykowski Paweł 2012, Zagadnienie węzłowe: czy Szczecin jest miastem pogranicznym, czy tylko leżącym przy granicy?, Przegląd Uniwersytecki, Uniwersytet Szczeciński, nr 230–232, s. 9–15.
Ładykowski Paweł 2013, Współczesny Szczecin – Ahistoryczna Aglomeracja Transgraniczna, Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, t. 2, nr 19, s. 43–58.
Machaj Irena 2005, Społeczno-kulturowe konteksty tożsamości mieszkańców polskiego i zachodniego pogranicza Polski, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Pasieka Agnieszka 2016, Jak uratować pogranicze? O teoretycznych modach i metodologicznych pułapkach, Wielogłos, nr 2, s. 125–144.
Perzanowski Andrzej 2005, Wstęp, [w:] A. Perzanowski (red.), Centrum na peryferiach. Monografia społeczności lokalnej Ejszyszek i okolic na Wileńszczyźnie, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 9–20.
Sadowski Andrzej 2004, Pogranicze jako przedmiot badań socjologicznych w warunkach integracji europejskiej, [w:] K. Krzysztofek, A. Sadowski (red.), Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. Implikacje dla wschodniego pogranicza Polski, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Sadowski Andrzej 2007, Kontynuacja i zmiana, Pogranicze. Studia Społeczne, t. 13.
Sandberg Marie 2009, Performing the border. Cartographic enactment of the German-Polish border among German and Polish high school pupils, Anthropological Journal of European Cultures, vol. 18, s. 107–128.
Straczuk Justyna 2013, Cmentarz i stół. Pogranicze prawosławno-katolickie w Polsce i na Białorusi, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Strathern Marilyn 1996, Cutting the network, Journal of the Royal Anthropological Institute, nr 2/3, s. 517–535.
Traba Robert, Hahn Hans Henning (red.) 2015, Polsko-niemieckie miejsca pamięci, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Twardochleb Bogdan (red.) 2015, Codzienne pogranicze. Głosy publicystów, Kurier Szczeciński, Szczecin.
Więckowski Marek 2010, Turystyka na obszarach przygranicznych Polski, IGiPZ PAN, Warszawa.
Zarycki Tomasz 2011, Peryferie czy pogranicza? Krytyczne spojrzenie na współczesne sposoby posługiwania się pojęciem „pogranicza”, [w:] B. Jałowiecki, S. Kapralski (red.), Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 33–54.
Zarycki Tomasz 2014, Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe, Routledge, New York–London.
Zowczak Magdalena 2015, Religijność na pograniczach. Eseje Apokryficzne, Wydawnictwo DIG, Warszawa.
Asher Andrew D. 2011, A divided city in a common market: EU citizenship and everyday instrumentalities on the Polish-German border, Anthropological Journal of European Cultures, vol. 20, nr 2, s. 43–67.
Balogh Péter 2013, Sleeping abroad but working at home: Cross-border residential mobility between transnationalism and (re)bordering, Geografiska Annaler Series B: Human Geography, vol. 95, nr 2, s. 189–204.
Buchowski Michał 2004, Granica a uprawianie antropologii – uwagi wstępne, [w:] M. Buchowski, A. Brencz (red.), Polska – Niemcy. Pogranicze kulturowe i etniczne, Wydawnictwo Poznańskie, Wrocław–Poznań, s. 7–11.
Buchowski Michał 2011, Peryferie wynalezione, Kultura Liberalna, nr 152 (49), http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie granic/#3, dostęp 2.10.2017.
Gołdyka Leszek 2013, Pogranicze polsko-niemieckie jako przestrzeń socjalizacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Green Sarah 2012, A sense of border, [w:] T.M. Wilson, H. Donnan (red.), A companion to border studies, Wiley Blackwell, Oxford, s. 573–592.
Green Sarah 2016, Epilogue, [w:] N. Gregorič Bon, J. Repič. (red.), Moving places. Relations, return and belonging, Berghahn Books, New York–Oxford.
Green Sarah 2017, Lines, traces and tidemarks: Further reflections on forms of borders, [w:] O. Demetriou, R. Dimova (red.), The political materialities of borders: New theoretical direction, Manchester University Press, Manchester.
Iwasiów Inga 2011, „Pomiędzy” pod pewnymi warunkami, Kultura Liberalna, nr 152 (49), http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie-granic/#4, dostęp 2.11.2017.
Kaczmarek Łukasz, Ładykowski Paweł 2015, Ethnographic training in borderland: Students fieldwork, serendipities, and tight limits of Polish university system, Cargo Journal, vol. 10, nr 1–2, s. 99–118.
Kurczewska Joanna 2005, Granica niejedno ma imię. Trzy podejścia teoretyczne, [w:] J. Kurczewska, H. Bojar (red.), Granice na pograniczach: z badań społeczności lokalnych wschodniego pogranicza Polski, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa, s. 365–396.
Kurzwelly Michael (red.) b.d., Nowa Amerika. Ein Land dazwischen/Kraj pomiędzy, Słubfurt e.V., Słubfurt.
Łada Agnieszka, Frelak Justyna (red.) 2013, Znikająca granica, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Ładykowska Agata, Ładykowski Paweł 2013, Anthropology of borders and frontiers, [w:] A. Lechevalier, J. Wielghos (red.), Borders and border regions in Europe: Changes, challenges and chances, Transcript, Bielefeld, s. 159–182.
Ładykowski Paweł 2011, The emerging Polish-German borderland: The past and the present, Baltic Journal of European Studies, vol. 1, nr 2(10), s. 167–191.
Ładykowski Paweł 2012, Zagadnienie węzłowe: czy Szczecin jest miastem pogranicznym, czy tylko leżącym przy granicy?, Przegląd Uniwersytecki, Uniwersytet Szczeciński, nr 230–232, s. 9–15.
Ładykowski Paweł 2013, Współczesny Szczecin – Ahistoryczna Aglomeracja Transgraniczna, Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, t. 2, nr 19, s. 43–58.
Machaj Irena 2005, Społeczno-kulturowe konteksty tożsamości mieszkańców polskiego i zachodniego pogranicza Polski, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Pasieka Agnieszka 2016, Jak uratować pogranicze? O teoretycznych modach i metodologicznych pułapkach, Wielogłos, nr 2, s. 125–144.
Perzanowski Andrzej 2005, Wstęp, [w:] A. Perzanowski (red.), Centrum na peryferiach. Monografia społeczności lokalnej Ejszyszek i okolic na Wileńszczyźnie, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 9–20.
Sadowski Andrzej 2004, Pogranicze jako przedmiot badań socjologicznych w warunkach integracji europejskiej, [w:] K. Krzysztofek, A. Sadowski (red.), Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. Implikacje dla wschodniego pogranicza Polski, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Sadowski Andrzej 2007, Kontynuacja i zmiana, Pogranicze. Studia Społeczne, t. 13.
Sandberg Marie 2009, Performing the border. Cartographic enactment of the German-Polish border among German and Polish high school pupils, Anthropological Journal of European Cultures, vol. 18, s. 107–128.
Straczuk Justyna 2013, Cmentarz i stół. Pogranicze prawosławno-katolickie w Polsce i na Białorusi, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Strathern Marilyn 1996, Cutting the network, Journal of the Royal Anthropological Institute, nr 2/3, s. 517–535.
Traba Robert, Hahn Hans Henning (red.) 2015, Polsko-niemieckie miejsca pamięci, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Twardochleb Bogdan (red.) 2015, Codzienne pogranicze. Głosy publicystów, Kurier Szczeciński, Szczecin.
Więckowski Marek 2010, Turystyka na obszarach przygranicznych Polski, IGiPZ PAN, Warszawa.
Zarycki Tomasz 2011, Peryferie czy pogranicza? Krytyczne spojrzenie na współczesne sposoby posługiwania się pojęciem „pogranicza”, [w:] B. Jałowiecki, S. Kapralski (red.), Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 33–54.
Zarycki Tomasz 2014, Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe, Routledge, New York–London.
Zowczak Magdalena 2015, Religijność na pograniczach. Eseje Apokryficzne, Wydawnictwo DIG, Warszawa.