Prawo do ogrodu. Ogrodnicy w przestrzeni miasta

Renata Hołda

doi:10.23858/JUE19.2021.009

Opublikowane: 20.12.2021

Tom 19 (2021)

Prawo do ogrodu. Ogrodnicy w przestrzeni miasta

Dr Renata Hołda

Journal of Urban Ethnology

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.23858/JUE19.2021.009

Abstrakt

Celem mojego artykułu jest przedstawienie działalności miejskich ogrodników – zdecentralizowanego, oddolnego ruchu realizującego różne formy upraw roślinnych w mieście. Krzyżują się w nim hobbystyczne zainteresowania uprawą kwiatów, warzyw i ziół, różne formy aktywizmu miejskiego oraz tendencje ekologiczne, zainteresowania ochroną Ziemi i racjonalnym wykorzystaniem jej zasobów. Miejskie ogrodnictwo traktuję jako jeden z ruchów miejskich, a jego działania – jako rodzaj infrapolityki. Wskazuję jednak, że nie można go traktować wyłącznie w kategoriach oporu, lecz w jego analizach należy uwzględniać reakcję
adwersarzy, która przejmuje znaki oporu i obraca na swą korzyść.

Słowa kluczowe:

miejskie ogrodnictwo, urban gardening, ruchy miejskie, opór, antropologia miasta

Inne teksty tego samego autora

Renata Hołda, Boże Ciało. Święto, ceremonia i performance , Journal of Urban Ethnology: Tom 11 (2013)
Dr Renata Hołda, Ghost tour. „Straszne” dziedzictwo miasta , Journal of Urban Ethnology: Tom 21 (2023): Z kulturowego dziedzictwa miasta
Renata Hołda, Modrzejówka – osiedle robotnicze w centrum Krakowa , Journal of Urban Ethnology: Tom 13 (2015)
dr Renata Hołda, Niebezpieczne dzieło sztuki , Journal of Urban Ethnology: Tom 18 (2020): Journal of Urban Ethnology
Renata Hołda, Czytanie Twierdzy Kraków , Journal of Urban Ethnology: Tom 12 (2014)
Renata Hołda, Jedność i różnica w badaniach międzykulturowych , Journal of Urban Ethnology: Tom 14 (2016)

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Hołda, R. (2021). Prawo do ogrodu. Ogrodnicy w przestrzeni miasta. Journal of Urban Ethnology, 19, 147–162. https://doi.org/10.23858/JUE19.2021.009

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adams D., Hardman M. 2014. Observing Guerrillas in the Wild: Reinterpreting Practices of Urban Guerrilla Gardening, Urban Studies, No. 6 (May), 1103–1119.
Barber A. 2017. Guerrilla gardeners warned to stop filling in Bath’s potholes with flowers by council officials, 15.05. https://www.bathchronicle.co.uk/news/bath-news/guerrilla-gardeners-warned-stop-filling-60095, 14.04.2021.
Baudry S. 2012. Reclaiming Urban Space as Resistance, Revue Française d’Études Américaines, No. 131, Infrapolitics and mobilizations /Infrapolitique et mobilisations (ler Trimestre), 32–48.
Beach G. 2016. Rooftop wheat fields elevate Chicago’s urban farming scene to exciting new heights, 27.09, https://inhabitat.com/rooftop-wheat-fields-elevate-chicagos-urban-farming-scene-to-exciting-new-heights/, 08.04.2021.
Bomby nasienne oraz ogrodnictwo partyzanckie, 2019, https://dzicyzapylacze.pl/bomby-nasienne-oraz-ogrodnictwo-partyzanckie/, 14.04.2021.
Buren D. van. 2016. Can Cities Feed Themselves? A Look at Urban Farming in 5 Major American Urban Centers, 09.03., http://yardfarmers.us/can-cities-feed-themselves-a-look-at-urbanfarming-in-5-major-american-urban-centers/, 30.11.2018.
Certomà C., 2015. Critical Urban Gardening. RCC Perspectives, No. 1, Think Global, Eat Local: Exploring Foodways, 13–18.
Colasanti K., Litjens Ch., Hamm M. 2020. Growing Food in the City: The Production Potential of Detroit’s Vacant Land, https://www.canr.msu.edu/foodsystems/uploads/files/Growing_Food_in_the_City_-_Colasanti_Litjens_Hamm.pdf, 30.11.2018.
Erbel J. 2014. Ruchy miejskie jako nowa forma zaangażowania społecznego. Władza Sądzenia, nr 4, 37–47.
Fiske J. 2010. Zrozumiec kulturę popularną, przeł. K. Sawicka, Kraków: Wydawncitwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Flores H. C. 2006. Food Not Lawns: How to Turn Your Yard Into a Garden and Your Neighborhood into a Community, Chelsea Green Publishing.
Hardman M. 2011. Understanding guerrilla gardening: an exploration of illegal cultivation in the UK, Working Paper, no. 1, Centre for Environment and Society Research, Birmingham.
Harvey D. 2013. The Right to the City, 04.10, https://davidharvey.org/media/righttothecity.pdf, 14.03.2021.
Hoban P. 2019. Agnes Denes’s Prophetic Wheatfield Remains As Relevant As Ever, [online] https://www.architecturaldigest.com/story/agnes-denes-prophetic-wheatfield-remains-as-relevant-as-ever, [dostęp: 10.04.2021].
Kajdański J. 2017. Synestezja przy ul. Bochenka, Wiadomości, 10.07. http://wiadomoscipodgorze.pl/synestezja-przy-ul-bochenka/, 29.11.2018.
Kamvasinou K., Milne S. A. 2019. Surveying the creative use of vacant space in London, c. 1945–95, [W:] Empty Spaces. Perspectives on Emptiness in Modern History, C. J. Campbell, A. Giovine, J. Keating (eds.), University of London Press; Institute of Historical Research, 151–178.
Kubicki P. 2019. Ruchy miejskie w Polsce. Dekada doświadczeń, Studia Socjologiczne nr 3 (234), 5–30.
Loggins D., 2007. Houston between Bowery & Second Avenue. http://www.lizchristygarden.us/, 15.07.2020.
Maćkiewicz B., Puente-Asuero R., Pawlak K. 2018. Reclaiming urban space: a study of community gardens in Poznań, Quaestiones Geographicae, 37, 131–150.
Mazuś M. 2009. Sąsiadki rządzą w parku na Kabatach, Gazeta Wyborcza. Gazeta w Warszawie, 22.06. https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,95190,6741881,Sasiadki_rzadza_w_parku_na_Kabatach.html, 14.04.2021.
Mooallem J. 2008. Guerrilla Gardening, The New York Times Magazine, 08.06, https://www.nytimes.com/2008/06/08/magazine/08guerrilla-t.html, 11.04.2021.
Obordo R. 2018. Fresh, free and beautiful’: the rise of urban gardening, The Guardian, 07.06 https://www.theguardian.com/world/2018/jun/07/fresh-free-and-beautiful-the-rise-ofurban-gardening, 14.04.2021.
Opyd J. 2013. Miejska Partyzantka Ogrodnicza w Katowicach sadzi rośliny nocą, DziennikZachodni, 24.06., https://dziennikzachodni.pl/miejska-partyzantka-ogrodnicza-w-katowicach-sadzi-rosliny-noca-zdjecia/ar/928693, 15.04.2021.
Ortner S. 2015. Opór i problem etnograficznej odmowy, przeł. A. Pasieka, [W:] Opór i dominacja. Antologia tekstów, A. Pasieka, K. Zielińska (red.), Kraków, 159-180.
Palomar C. 2010. From the Ground Up: Why Urban Ecological Restoration Needs Environmental Justice, Nature and Culture, No. 3, Special Symposium on Urban Ecological Restoration (Winter), 290–291.
Parkowa samowola. 2014. 07.08., http://synchronicity.beczmiana.pl/parkowa-samowola/, 14.04.2021.
Patman S. 2015. A New Direction in Garden History, Garden History, 43, No. 2, 273–283.
Prové Ch., Kemper D., Loudiyi S. 2018. The Modus Operandi of Urban Agriculture Initiatives, Nature and Culture, No. 1, Civil Society and Urban Agriculture in Europe, 17–46.
Reynolds R. 2006. Gardeners without borders, The Guardian, 20.04., https://www.theguardian.com/news/blog/2006/apr/20/guerrillagarde, 06.04.2021.
Skowrońska M. 2012. Ogródki działkowe znikną, zamiast nich wyrosną bloki?, Gazeta Wyborcza. Gazeta w Krakowie, 30.06. https://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,12043706,Ogrodki_dzialkowe_znikna__zamiast_nich_wyrosna_bloki_.html, 14.04.2021.
Szkoła Miejskich Ogrodników – projektowanie ogrodu społecznego, 2018, https://zzm.krakow.pl/aktualnosci/500-szkola-miejskich-ogrodnikow-projektowanie-ogrodu-spolecznego.html,14.04.2021.
Szwedkowski Witold. 2020. 21.09., https://sak.org.pl/szwedkowski-witold/, 17.04.2021.
Wojtczuk M. 2007. Kabaty – powstaje nielegalny park, Gazeta Wyborcza. Gazeta w Warszawie, 08.06., https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/1,54420,4212717.html, 14.04.2021.
Zasiali zboże nad tunelem DTŚ. “Chcemy zwrócić uwagę na zieleń w mieście”. Co na to urzędnicy?. 2017. https://www.24gliwice.pl/wiadomosci/zasiali-zboze-nad-tunelem-dts-chcemy-zwrocic-uwage-na-zielen-w-miescie-co-na-to-urzednicy/, 14.04.2021.

Agnes Denes : http://www.agnesdenesstudio.com/works7.html, 05.04.2021.
Green Guerillas : https://www.greenguerillas.org/, 11.04.2021
Liz Christy Community Garden: http://www.lizchristygarden.us/, 11.04.2021. Google Scholar