Rydno IV/47. Organizacja przestrzenna obozowisk w krzemienicy kultury janisławickiej w świetle badań funkcjonalnych, składanek oraz planigrafii znalezisk archeologicznych
DOI:
https://doi.org/10.23858/APOL64.2019.004Słowa kluczowe:
mezolit, Polska, Rydno, analiza przestrzenna, analiza funkcjonalna, organizacja obszarów aktywnościAbstrakt
Treścią artykułu są studia przestrzenno-funkcjonalne obozowisk mezolitycznych kultury janisławickiej ze stanowiska Rydno IV/47. Przeprowadzone badania traseologiczne zabytków krze¬miennych (drapaczy, skrobaczy, rylca, zbrojników, półtylczaków, wiórów i odłupków łuskanych, zatępca oraz wiórów zwykłych), wyróżnionych w ramach trzech skupień, wykazały w przypadku 32 okazów obecność śladów używania. Czynności, jakie podejmowano, związane były przede wszystkim z przetwarzaniem tuszy zwierzęcej oraz obróbką drewna i roślin.
Tłumacz: Iwona Zych
Pobrania
Bibliografia
Beugnier V., Crombé P. 2005, Étude fonctionelle du matériel en silex du site mésolithique ancien de Verrebroek (Flandres, Belgique): premiers résultats, „Bulletin de la Société Préhistorique Française”, 102, pp. 527–538.
Boroń T., Winiarska-Kabacińska M. 2018, Late Mesolithic settlements from the area of Mazovia (Kokry Industry), Spatial-functional camp interpretations, „Archäologisches Korrespondenzblatt”, 48, pp. 153–176.
Boroń T., Winiarska-Kabacińska M., Sołodko A. 2018, Rydno VI/60. Wyspecjalizowane obozowisko społeczności mezolitycznej kultury janisławickiej, Sum.: Rydno VI/60. Specialized campsite of a Mesolithic Janisławice culture community, „Archeologia Polski”, 63, pp. 29–46.
Crombé P., Beugnier V. 2013, La fonction des industries en silex et les modalities d’occupation des territoires au Mésolithique. Le cas des zones sableuses du nord-ouest de la Belgique et des Pays-Bas (8700–5400 cal. BC), „L’Anthropologie”, 117, pp. 172–194.
Fiedorczuk J. 1992, Późnopaleolityczne zespoły krzemienne ze stanowiska Rydno IV 57 w świetle metody składanek, Sum.: Late Palaeolithic flint assemblages from the Rydno IV 57 site in the light of the refitting method, „Przegląd Archeologiczny”, 39, pp. 13–65.
Ginter B. 1965, Dwie krzemienice mezolityczne z Grzybowej Góry, pow. Starachowice (Rydno), Rés.: Deux stations de silex mésolithiques de localité Grzybowa Góra (Rydno), district Starachowice, „Materiały Archeologiczne”, 6, pp. 5–32.
Grøn O. 1995, The Maglemose culture. The reconstruction of the social organization of a mesolithic culture in Northern Europe, BAR International Series, 616, Oxford.
Grøn O. 2003, Mesolithic dwelling places in south Scandinavia thief definition and social interpretation, „Antiquity”, 77, pp. 685–708.
Guéret C., Gassin B., Jacquier J., Marchand G. 2014, Traces of plant working in the Mesolithic shell midden of Beg-an-Dorchenn (Plomeur, France), „Mesolithic Miscellany”, 22, pp. 3–15.
Hardy B. L. 1999, Preliminary results of residue and use-wear analyses of stone tools from two Mesolithic sites, northern Bohemia, Czech Republic, „Archeologické rozhledy”, 51, pp. 274–279.
Hardy B. L., Svoboda J. A. 2009, Mesolithic stone tool function and site types in Northern Bohemia, Czech Republic, [in:] Archaeological science under a microscope studies in resi¬due and ancient DNA analysis in honour of Thomas H. Loy, M. Haslam, G. Robertson, A. Crowther, S. Nugent, L. Kirkwood eds., Terra Australis, 30, Canberra, pp. 159–174.
Juel Jensen H., Brinch Petersen E. 1985, A functional study of lithic from Vænget Nord, a Mesolithic site at Vedbæk, N.E. Sjælland, „Journal of Danish Archaeology”, 4, pp. 40–51.
Kobyliński Z. 1987, Podstawowe metody analizy punktowych układów przestrzennych, Sum.: Basic methods for analysis of spatial point patterns, „Archeologia Polski”, 32/1, pp. 21–53.
Krukowski S. 1939–1948, Paleolit, [in:] Prehistoria ziem polskich, Kraków, pp. 1–117.
Lemorini C. 1992, Etude fonctionnelle des industries mésolithiques de Lago delle Buse 1 et Lago delle Buse 2 (Lagorai, Trentino) par la méthode des traces d’utilistion, „Preistoria Alpina”, 28, pp. 51–59. RYDNO IV/47. SPATIAL ORGANIZATION OF CAMPSITES 155
Lemorini C. 1997, A functional approach through trace wear analysis, [in:] Excavations at the high altitude mesolithic site of Laghetti del Crestoso (Bovegno, Brescia – Northern Italy), C. Baroni, P. Biagi eds., Brescia, pp. 48–57.
Mazzucco N., Gibaja Bao J. F., Perales Barrón U., Millán Lomas M. S., García Puchol O., Rojo Guerra M., Royo Guillén J. I., Martínez de Lagrán I. G., Cabanilles J. J., Gazolaz J. G., Gassin B. 2016, Insights into the Late Mesolithic toolkit: use-wear analysis of the notched blades. Case-studies from the Iberian Peninsula, „Preistoria Alpina”, 48, pp. 151–157.
Osipowicz G. 2015, Zorganizowane i wyspecjalizowane obozowisko zbieraczy? Z wyników badań traseologicznych i przestrzennych materiałów mezolitycznych ze stanowiska Ludowice 6, Sum.: Organized and specialized camp of gatherers? From the results of use-wear and spatial analyze of the Mesolithic sources from site Ludowice 6, „Przegląd Archeologiczny”, 63, pp. 59–85.
Petru S. 2004, Use wear analysis of Mesolithic and Neolithic stone tools from Mala Triglavca, Trhlovca and Pupičina peć, „Documenta Praehistorica”, 31, pp. 199–204. Sawicki L. 1935, Przemysł świderski I stanowiska wydmowego Świdry Wielkie I, „Przegląd Archeologiczny”, 5/1, pp. 1–23.
Schild R. 1967, Wieloprzemysłowe stanowisko Rydno IV/57 (Grzybowa Góra) pow. Starachowice, Rés.: Rydno IV/57 – Station du paléolithique final et du mésolithique, [in:] Materiały do prahistorii plejstocenu i wczesnego holocenu Polski, W. Chmielewski ed., Wrocław–War¬szawa–Kraków, pp. 124–207.
Schild R. 1980, Introduction to dynamic technological analysis of chipped stone assemblages, [in:], Unconventional archaeology. New approaches and goals in Polish archaeology, R. Schild ed., Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, pp. 57–85.
Schild R. 1990, The mystery of the Desna – type assemblages in Poland, [in:] Contributions to the Mesolithic in Europe, P.M. Vermeersch, P. Van Peer eds., Leuven, pp. 299–304. Schild R., Królik H. 1981, Rydno. A Final Paleolithic ochre mining complex, „Przegląd Archeologiczny”, 29, pp. 53–97.
Schild R., Królik H., Tomaszewski A. J., Ciepielewska E. 2011, Rydno. A Stone Age red ochre quarry and socioeconomic center. A century of research, Warsaw.
Schild R., Marczak M., Królik H. 1975, Późny mezolit. Próba wieloaspektowej analizy otwartych stanowisk piaskowych, Sum.: The Late Mesolithic. An example of multiaspectual analysis of open air sites from sandy lowlands, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Souffi B., Guéret C., Griselin S., Guillemard I., Leduc C. 2015, Le site mésolithique de Rosnay « Haut-de-Vallière » (Marne). Une occupation spécialisée du premier Mésolithique, „Bulletin de la Société Préhistorique Française”, 112, pp. 717–759.
Stapert D. [1989] 1991, The ring and sector method: intrasite spatial analysis of stone age site with special reference to Pincevent, „Paleohistoria”, 31, pp. 1–57.
Stapert D. 1992, Rings and sectors: Intrasite spatial analysis of Stone Age sites, Groningen.
Tomaszewski A. J. 1986, Metoda składanek wytworów kamiennych i jej walory poznawcze, Sum.: The method of refittings of chipped stone artefacts and its research value, „Archeologia Polski”, 31/2, pp. 239–273.
Tomaszewski A. J., Królik H., Ciepielewska E., Mańka D. 2008, Kto inny, kiedy indziej, na drugim brzegu. Różnice w wykorzystaniu krzemienia czekoladowego w niektórych zespo-łach późnopaleolitycznych, Sum.: Somebody else, another time on the opposite side of the river. Differences in the use of chocolate flint in same Final palaeolithic assemblages at Rydno, [in:] Krzemień czekoladowy w pradziejach. Materiały z konferencji w Orońsku, 08–10.10.2003, W. Borkowski, J. Libera, B. Sałacińska, S. Sałaciński eds., Warszawa–Lublin, pp. 379–39