Przestępstwa i opłaty administracyjne we wsiach prawa wołoskiego starostwa samborskiego w Inwentarzu… Jana Zamoyskiego z 1568 roku: edycja źródłowa

Grzegorz Jawor; Paweł Madejski

doi:10.23858/KHKM71.2023.2.005

Opublikowane: 2023-07-25

Tom 71 Nr 2 (2023)

Przestępstwa i opłaty administracyjne we wsiach prawa wołoskiego starostwa samborskiego w Inwentarzu… Jana Zamoyskiego z 1568 roku: edycja źródłowa

Grzegorz Jawor , Paweł Madejski

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej

Dział: Źródła

https://doi.org/10.23858/KHKM71.2023.2.005

Abstrakt

Wydawany materiał jest efektem działań Jana Zamoyskiego jako wysłannika królewskiego w starostwie samborskim. Dzieli się na dwie części. W pierwszej, spisanej po łacinie i zaczerpniętej przez twórcę Inwentarza… zapewne z wcześniejszych, niezachowanych obecnie źródeł, opisano poszczególne typy należności (capita — kar i opłat administracyjnych) z uzasadnieniem ich pobierania (causae). Druga część, zapisana już po polsku, jest praktycznym uzupełnieniem poprzedniej: wyliczono w niej, ile w danej wsi pobrano opłat, a ile jeszcze zostało do wyegzekwowania. Informacje te wskazują na specyficzne obyczaje prawne panujące w drugiej połowie XVI w., w których odnaleźć można wątki lokalne, ale i elementy obyczajowego prawa wołoskiego, ruskiego i polskiego.

Słowa kluczowe:

prawo zwyczajowe, prawo wołoskie, Sambor, praktyka prawna, społeczności górskie

Inne teksty tego samego autora

Grzegorz Jawor, Przyrodnicze i gospodarcze przyczyny kryzysu osad na prawie niemieckim i ekspansji kolonizacji wołoskiej w Karpatach. Przykład dóbr muszyńskich biskupów krakowskich (XV–XVI wiek) , Kwartalnik Historii Kultury Materialnej: Tom 72 Nr 4 (2024)

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Jawor, G., & Madejski, P. (2023). Przestępstwa i opłaty administracyjne we wsiach prawa wołoskiego starostwa samborskiego w Inwentarzu… Jana Zamoyskiego z 1568 roku: edycja źródłowa. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 71(2), 203–217. https://doi.org/10.23858/KHKM71.2023.2.005

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Budka Włodzimierz. 1939–1946. Dembiński Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, 5, red. W. Konopczyński i in., Kraków, s. 74–75.
Google Scholar

Chłapowski Krzysztof. 1984. Realizacja reform egzekucji dóbr (1563–1665). Sprawa zastawów królewszczyzn małopolskich, Warszawa.
Google Scholar

Commentary. 2019. Commentary by Jan Zamoyski, the Royal secretary, on legal customs of the Vlachs of Sambir from 1568, wyd. G. Jawor, „Analele Universitǎţii din Craiova”, Istorie, 24, 2 (36), s. 7–21.
Google Scholar

Falniowska-Gradowska Alicja. 1984. Królewszczyzny i starostowie w dawnej Rzeczypospolitej, Wrocław.
Google Scholar

Inkin Vasilij Fadeevič. 1978a. K voprosu o proishoždenii i èvolûcii vološskogo instituta „knâzâ” (kneza) v galickoj derevne v XV–XVIII vv., [w:] Slavâno-vološskie svâzi (sbornik statej), red. N.A. Mohov, Kišinev, s. 114–148.
Google Scholar

Inkin Vasilij Fadeevič. 1978b. Krest′ânskij obŝinnyj stroj v Galickom Prikarpat′e: opyt sravnitel′nogo izučeniâ pozemel′nyh soûzov. Avtoreferat dissertacii, L′vovskij gosudarstvennyj universitet im. I. Franka, L′vov.
Google Scholar

Instrukcja. 1953. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław.
Google Scholar

Jawor Grzegorz. 1997. Strungi i zbory. Instytucje organizacji społecznej wsi na prawie wołoskim w średniowiecznej Polsce, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 45, 2, s. 179–186.
Google Scholar

Jawor Grzegorz. 2000. Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin.
Google Scholar

Kaniewska Irena. 2004a. Starzechowski Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, 42, 3, red. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, s. 384–387.
Google Scholar

Kaniewska Irena. 2004b. Starzechowski Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, 42, 3, red. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, s. 389–390.
Google Scholar

Kaniewska Irena. 2004c. Starzechowski Wojciech, [w:] Polski słownik biograficzny, 42, 3, red. A. Romanowski, Warszawa–Kraków, s. 393–394.
Google Scholar

Korolko Mirosław. 1991. Seminarium Rzeczypospolitej Królestwa Polskiego: humaniści w kancelarii królewskiej Zygmunta Augusta, Warszawa.
Google Scholar

Lustracja. 1992. Lustracja województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564–1565, wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz, 1, Warszawa–Łódź.
Google Scholar

Lustracja. 2001. Lustracja województw ruskiego, podolskiego i bełskiego 1564–1565, wyd. K. Chłapowski, H. Żytkowicz, 2, Warszawa.
Google Scholar

Makarski Władysław. 1999. Nazwy miejscowości dawnej ziemi przemyskiej, Lublin.
Google Scholar

Materyały. 1890. Materyały archiwalne wyjęte głównie z Metryki Litewskiej od 1348 do 1607 roku, wyd. A. Prochaska, Lwów.
Google Scholar

Materìali. 1906. Materìali do ìstorìï suspìl′no-polìtičnih i ekonomìčnih vìdnosin Zahìdn′oï Ukraïni, wyd. M. Gruševs′kij, Serìâ druga (č. 81–132) (1531–1574), „Zapiski Naukovogo Tovaristva Ìmeni Ševčenka”, 15, 69, 1, s. 84–166.
Google Scholar

Pieńkowska Anna. 2010. Zjazdy i sejmy z okresu bezkrólewia po śmierci Stefana Batorego, Pułtusk.
Google Scholar

Pulnarowicz Władysław. 1929. U źródeł Sanu, Stryja i Dniestru. (Historja powiatu turczańskiego.), Turka n/S.
Google Scholar

Sobieski Wacław. 1904. Szkice historyczne, Warszawa–Kraków.
Google Scholar

Sucheni-Grabowska Anna. 1974. Monarchia dwu ostatnich Jagiellonów a ruch egzekucyjny, 1, Geneza egzekucji dóbr, Wrocław.
Google Scholar

Uruski Seweryn. 1906. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, 3, Warszawa.
Google Scholar

Uruski Seweryn. 1907. Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, 4, Warszawa.
Google Scholar

Urzędnicy. 1992. Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV–XVIII wieku: spisy, oprac. H. Gmiterek, R. Szczygieł, Kórnik.
Google Scholar

Wyczański Andrzej. 1948. Falęcki Marcin, [w:] Polski słownik biograficzny, 6, red. W. Konopczyński i in., Kraków, s. 352.
Google Scholar

Żelewski Roman. 1960–1961. Herburt Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, 9, red. K. Lepszy i in., Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 450–453.
Google Scholar