https://doi.org/10.23858/APol67.2022.006
W artykule omówiono problem handlu i wymiany w głównych ośrodkach państwa Piastów na przykładzie Wrocławia. Podjęto próbę rewizji tras, którymi przebiegały okoliczne szlaki handlowe oraz odtworzenia ich zmienności w okresie od X do 1 poł. XIII w. Poruszono także kwestię roli handlu w kształtowaniu się samego Wrocławia, przy czym za istotne uznano pytanie, czy ośrodek ten, jak się powszechnie przypuszcza, powstał na skrzyżowaniu szlaków dalekosiężnych, czy też wzniesienie tego ważnego grodu stanowiło stymulator dla rozwoju lokalnych i ponadlokalnych połączeń drożnych. Przeanalizowano zarówno przedmioty związane z wymianą dóbr, jak i próbowano zlokalizować miejsca dokonywania ewentualnych transakcji. Na podstawie poszczególnych kategorii znalezisk (skarby srebrne, monety, wagi, odważniki etc.) ukazano przemiany dokonujące się w ekonomii grodu wrocławskiego i jego zaplecza.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
Adamczyk D. 2013, Kruszec, moneta, tranzyt czy „hybryda”, czyli częścią jakiego systemu handlowego były ziemie Polski południowej w X wieku?, [w:] Argenti fossores et alii. Znaczenie gospodarcze wschodnich części Górnego Śląska i zachodnich krańców Małopolski w późnej fazie wczesnego średniowiecza (X–XII wiek), P. Boroń red., Wrocław, s. 197–202.
Google Scholar
Adamczyk D. 2017, Pieniądz czy strategiczny instrument władzy? Obieg kruszcu w społeczeństwie piastowskim przełomu XI i XII wieku, załamanie w dopływie denarów z Saksonii a ekspansja Bolesława Krzywoustego na Pomorze, „Przegląd Zachodniopomorski”, 32/2, s. 143–167.
Google Scholar
Adamczyk D. 2018, Srebro i władza. Trybuty i handel dalekosiężny a kształtowanie się państwa piastowskiego i państw sąsiednich w latach 800–1100, Warszawa.
Google Scholar
Badura J. 2010, Geomorfologiczne uwarunkowania lokalizacji lewobrzeżnego Wrocławia, [w:] Ulice średniowiecznego Wrocławia, J. Piekalski, K. Wachowski red., Wratislavia Antiqua, 11, s. 15–45.
Google Scholar
Bogucki M. 2004, Dlaczego we wczesnym średniowieczu powstawały skarby złomu srebrnego? Uwagi na marginesie prac Jacka Kowalewskiego i Przemysława Urbańczyka, „Wiadomości Numizmatyczne”, 48/1 (177), s. 49–76.
Google Scholar
Bogucki M. 2010, Między wagą a mieczem. Kupcy wikińscy w świetle źródeł pisanych i archeologicznych, „Pruthenia”, V, s. 17–66.
Google Scholar
Bogucki M. 2011, Główne etapy upieniężnienia rynków na ziemiach polskich we wczesnym średniowieczu, „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”, 71, s. 67–88.
Google Scholar
Buśko C. 2005, Wrocław u progu lokacji, [w:] Wschodnia strefa Starego Miasta we Wrocławiu w XII–XIII wieku. Badania na placu Nowy Targ, C. Buśko red., Wrocław, s. 177–194.
Google Scholar
Butent - Stefaniak B., Baran E. 1998, Monety z ul. Drewnianej we Wrocławiu w zbiorach Gabinetu Numizmatyczno-Sfragistycznego Biblioteki Ossolineum, „Czasopismo Zakładu Narodowego Imienia Ossolińskich”, 9, s. 211–221.
Google Scholar
Butent - Stefaniak B., Ilisch P., Malarczyk D., Nowakiewicz T., Nakielski W. 2013, Frühmittelalterliche Münzfunde aus Schlesien, [w:] Frühmittelalterliche Münzfunde aus Polen. Inventar IV/ Kleinpolen, Schlesien, M. Bogucki, P. Ilisch, S. Suchodolski red., Warszawa, s. 226–494.
Google Scholar
Butent - Stefaniak B., Malarczyk D. 2009, Obieg pieniężny na Śląsku we wczesnym średniowieczu (od X do połowy XII wieku), Wrocław.
Google Scholar
Chorowska M., Caban M., Duma P., Piekalski J., Gomułka I. 2018, W cieniu Pałacu Hatzfeldtów i kościoła św. Wojciecha. Wstępne wyniki badań kwartału między pl. Nowy Targ a ul. Wita Stwosza we Wrocławiu, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 60/2, s. 241–263.
Google Scholar
Chorowska M., Goliński M. 2017, Rozwój społeczny i przestrzenny miasta polokacyjnego, [w:] Atlas historyczny miast polskich IV, Śląsk, 13, Wrocław, 2, M. Młynarska-Kaletynowa red., Wrocław, s. 16–21.
Google Scholar
Chrzan K. 2014, Uwagi do studiów nad osadnictwem wschodniego dorzecza Baryczy od 2 poł. IX w. do poł. XI w., [w:] Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy Środkowej, K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch red., Wrocław–Głogów, s. 191–225.
Google Scholar
Chrzan K. 2018, Miejsce w krajobrazie oraz funkcje wczesnośredniowiecznych grodów w dorzeczach środkowej i górnej Obry, Baryczy oraz środkowej Prosny w IX i X w., „Przegląd Archeologiczny”, 66, s. 261–282.
Google Scholar
Demidziuk K. 1998, Archiwalia archeologiczne z terenu Wrocławia do 1945 roku, Wrocław.
Google Scholar
Domański J. 1967, Nazwy miejscowe dzisiejszego Wrocławia i dawnego okręgu wrocławskiego, Warszawa.
Google Scholar
Duma P., Paszkiewicz B. 2018, Monety, [w:] Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu. Część 1, J. Piekalski, K. Wachowski red., Wratislavia Antiqua, 23/I, Wrocław, s. 449–488.
Google Scholar
Dunin - Wąsowicz T. [1959] 2011, Badania sieci drożnej średniowiecznej Polski, [w:] Drogami średniowiecznej Polski. Studia z dziejów osadnictwa i kultury, wybrał i opracował A. Janeczek, Warszawa, s. 13–24.
Google Scholar
Gediga B . 2000, Opolski ośrodek grodowy w państwie wczesnopiastowskim, [w:] Śląsk około roku 1000, M. Młynarska-Kaletynowa, E. Małachowicz red., Wrocław, s. 167–183.
Google Scholar
Goliński M. 2006, Środa Śląska w średniowieczu, [w:] Środa Śląska – dzieje miasta wina i skarbów, R. Żerelik red., Wrocław, s. 33–85.
Google Scholar
Haisig M., Kiersnowski R., Reyman J. 1966, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne ze Śląska, [w:] Wczesnośredniowieczne skarby srebrne z Małopolski, Śląska, Warmii i Mazur. Materiały, M. Haisig, R. Kiersnowski, J. Reyman red., Wrocław, s. 33–66.
Google Scholar
Hilczerówna Z. 1956, Ostrogi polskie z X–XIII wieku, Poznań.
Google Scholar
Janowski A. 2019, Waga i odważniki, [w:] Ciepłe. Elitarna nekropola wczesnośredniowieczna na Pomorzu Wschodnim, S. Wadyl red., Gdańsk, s. 167–181.
Google Scholar
Jaworski K., Lisowska E., Pankiewicz A., Stanisławski B. 2013, Artefacts of Scandinavian origin form the Cathedral Island (Ostrów Tumski) in Wrocław, [w:] Scandinavian culture in Medieval Poland, S. Moźdzoich, B. Stanisławski, P. Wiszewski red., Wrocław, s. 279–314.
Google Scholar
Kara M. 1998, Wczesnośredniowieczny grób uzbrojonego kupca z miejscowości Ciepłe na Pomorzu Gdańskim w świetle ponownej analizy chronologicznej, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, H. Kóćka-Krenz, W. Łosiński red., Poznań 1998, s. 505–524.
Google Scholar
Kara M. 2016, Przybory kupieckie, [w:] Bodzia. Elitarny cmentarz z początków państwa polskiego, A. Buko red., Warszawa, s. 107–114.
Google Scholar
Kara M., Krąpiec M. 2000, Możliwości datowania metodą dendrochronologiczną oraz stan badań dendrochronologicznych wczesnośredniowiecznych grodzisk z terenu Wielkopolski, Dolnego Śląska i Małopolski, [w:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy, H. Samsonowicz red., Kraków, s. 303–327.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1966a, Wrocław lewobrzeżny we wczesnym średniowieczu, I, Wrocław.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1966b, Z badań nad grodami i miastami wczesnego średniowiecza na Śląsku, „Archeologia Polski”, 10/2, s. 655–700.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1970, Wrocław lewobrzeżny we wczesnym średniowieczu, II, Wrocław.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1991, Ku początkom Wrocławia, 1. Warsztat budowlany i kultura mieszkalna Ostrowa Tumskiego od X do połowy XI wieku, Wrocław.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1993, Ku początkom Wrocławia, 2. Warsztat budowlany i kultura mieszkalna Ostrowa Tumskiego od połowy XI do połowy XIII wieku, Wrocław.
Google Scholar
Kaźmierczyk J. 1995, Ku początkom Wrocławia, 3. Gród na Ostrowie Tumskim w X–XIII wieku, Wrocław.
Google Scholar
Kaźmierczyk J., Kramarek J., Lasota C. 1975, Badania na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w 1973 roku, „Silesia Antiqua”, 17, s. 183–220.
Google Scholar
Kaźmierczyk J., Kramarek J., Lasota C. 1976, Badania na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w 1974 roku, „Silesia Antiqua”, 18, s. 177–225.
Google Scholar
Kaźmierczyk J., Kramarek J., Lasota C. 1980, Badania na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu w 1978 roku, „Silesia Antiqua”, 22, s. 71–158.
Google Scholar
Kaźmierczyk J., Macewicz K., Wuszkan S. 1977, Studia i materiały do osadnictwa Opolszczyzny wczesnośredniowiecznej, Opole.
Google Scholar
Kolenda J. 2008, Wczesnośredniowieczny Milicz w świetle wykopalisk, [w:] Milicz. Clavis Regni Poloniae. Gród na pograniczu, J. Kolenda red., Wrocław, s. 9–63.
Google Scholar
Kolenda J. 2011, Wczesnośredniowieczne osadnictwo grodowe pogranicza Śląska i Wielkopolski w świetle analiz dendrochronologicznych, [w:] Populi terrae marisque: prace poświęcone pamięci Profesora Lecha Leciejewicza, M. Rębkowski, S. Rosik red., Wrocław, s. 41–65.
Google Scholar
Kolenda J., Chrzan K. 2012, Wczesnośredniowieczna osada na stanowisku 3 w Sadkowie, gm. Kąty Wrocławskie, woj. dolnośląskie. Badania na trasie budowy autostrady A-4 w latach 2005–2009, „Raport”, 7, Warszawa, s. 281–301.
Google Scholar
Kouřil P., Gryc J. 2018, Early medieval stronghold in Opava-Kylešovice and its importance for the understanding of the Silesian Region in the turn of the tenth-eleventh centuries, [w:] Moravian and Silesian strongholds of the tenth and eleventh centuries in the context of Central Europe, P. Kouřil, R. Procházka red., Brno, s. 185–213.
Google Scholar
Kouřil P., Gryc J. 2019, Czech Silesia in the Early Middle Ages, „Přehled výzkumů”, 60/2, s. 93–143.
Google Scholar
Kóčka W., Ostrowska E. 1956, Wyniki prac wykopaliskowych we Wrocławiu na Ostrowie Tumskim w latach 1953–1954, „Sprawozdania Archeologiczne”, 2, s. 85–95.
Google Scholar
Kramarek J. 1963, Wczesnośredniowieczne materiały osadnicze z Wrocławia, „Silesia Antiqua”, 5, s. 159–197.
Google Scholar
Kubiak S. (przy współpracy B. Paszkiewicza) 1998, Znaleziska monet z lat 1146–1500 z terenów Polski, Poznań.
Google Scholar
Langenheim K. 1936, Die Bedeutung der Wikinger für Schlesiens Frühgeschichte, „Altschlesien”, 6/2, s. 273–316.
Google Scholar
Limisiewcz A., Bykowski K., Opalińska - Kwaśnica M., Pankiewicz A. 2015, Stratygrafia procesu osadniczego w obrębie wykopu IIIF na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu, [w:] Kształtowanie się grodu na wrocławskim Ostrowie Tumskim. Badania przy ul. św. Idziego, A. Limisiewicz, A. Pankiewicz red., In Pago Silensi. Wrocławskie Studia Wczesnośredniowieczne, 1, s. 55–142.
Google Scholar
Lisowska E. 2013, Wydobycie i dystrybucja surowców kamiennych we wczesnym średniowieczu na Dolnym Śląsku, Wrocław.
Google Scholar
Marcinkiewicz K., Piekalski J. 2018, Przemiany zagospodarowania terenu w fazach protomiejskich, [w:] Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu. Część 1, J. Piekalski, K. Wachowski red., Wratislavia Antiqua, 23/I, Wrocław, s. 21–140.
Google Scholar
Marek L. 2018, Militaria, [w:] Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu. Część 1, J. Piekalski, K. Wachowski red., Wratislavia Antiqua, 23/I, Wrocław, s. 563–664.
Google Scholar
Milejski P. 2021, Materiał numizmatyczny z badań archeologicznych kwartału między ulicami św. Katarzyny, św. Wita, Wita Stwosza i pl. Nowy Targ we Wrocławiu, „Wiadomości Numizmatyczne”, 65/209, s. 173–202.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M. 1986, Wrocław w XII–XIII wieku. Przemiany społeczne i osadnicze, Wrocław.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M. 1991, Struktura społeczna stołecznych ośrodków polskich w XI–XII wieku, [w:] Miasto zachodniosłowiańskie w XI–XII wieku. Społeczeństwo i kultura, L. Leciejewicz red., Wrocław–Warszawa–Kraków, s. 9–26.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M. 2005, Z zagadnień zarządu terytorialnego Śląska w XIII w. Nowe kasztelanie: na Ślęży, w Urazie i Oleśnicy, „Archaeologia Historica Polona”, 15/2, s. 125–138.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M. 2017a, Terytorium milickie, [w:] Atlas Historyczny Miast Polskich, IV. Śląsk, 7, Milicz, 2, E. Eysymontt red., Wrocław, s. 7–8.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M. 2017b, Od początków do lokacji na prawie niemieckim, [w:] Atlas Historyczny Miast Polskich, IV. Śląsk, 13, Wrocław, 2, M. Młynarska-Kaletynowa red., Wrocław, s. 3–6.
Google Scholar
Młynarska-Kaletynowa M., Eysymontt R. 2017, Leśnica jako przykład podwrocławskiego miasteczka, [w:] Atlas Historyczny Miast Polskich, IV. Śląsk, 13, Wrocław, 2, M. Młynarska-Kaletynowa red., Wrocław, s. 33–37.
Google Scholar
Moździoch S. 1990, Organizacja gospodarcza państwa wczesnopiastowskiego na Śląsku. Studium archeologiczne, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Moździoch S. 1993, Znaczenie „pożytków wodnych” w życiu codziennym mieszkańców wczesnośredniowiecznego Śląska, „Rzeki. Kultura–cywilizacja–historia”, 2, s. 149–169.
Google Scholar
Moździoch S. 1998, Wczesnośredniowieczne grody śląskie a ówczesne podziały plemienne, [w:] Kraje słowiańskie w wiekach średnich. Profanum i sacrum, H. Kóčka-Krenz, W. Łosiński red., Poznań, s. 99–114.
Google Scholar
Moździoch S. 2000, Nowe dane do zagadnienia socjotopografii piastowskich grodów kasztelańskich w X–XII wieku na przykładzie Wrocławia i Bytomia Odrzańskiego na Śląsku, [w:] Osadnictwo i architektura na ziemiach polskich w dobie Zjazdu Gnieźnieńskiego, A. Buko, Z. Świechowski red., Warszawa, s. 331–354.
Google Scholar
Moździoch S. 2004, Wrocław-Ostrów Tumski in the Early Middle Ages, [w:] Polish Lands at the turn of the first and the second millennia, P. Urbańczyk red., Warszawa, s. 319–338.
Google Scholar
Moździoch S. 2017, Ostrów Tumski we wczesnym średniowieczu, [w:] Atlas historyczny miast polskich, IV. Śląsk, 13. Wrocław, 2, M. Młynarska-Kaletynowa red., Wrocław, s. 6–9.
Google Scholar
Moździoch S., Przysiężna - Pizarska M. 2008, Gród Recen – refugium episcopi, [w:] Milicz. Clavis Regni Poloniae. Gród na pograniczu, J. Kolenda red., Wrocław, s. 235–254.
Google Scholar
Moździoch S., Suchodolski S. 2006, Obieg monetarny na Śląsku w XI wieku na przykładzie znalezisk z Bytomia Odrzańskiego, [w:] Świat Słowian wczesnego średniowiecza, M. Dworaczyk, A.B. Kowalska, S. Moździoch, M. Rębkowski red., Szczecin–Wrocław, s. 365–381.
Google Scholar
Nowakowa J. 1951, Rozmieszczenie komór celnych i przebieg dróg handlowych na Śląsku do końca XIV wieku, Wrocław.
Google Scholar
Pankiewicz A. 2019, An attempt to identify places associated with trade and exchange in early medieval strongholds in the example of Ostrów Tumski in Wrocław, „Přehled výzkumů”, 60/2, s. 145–160.
Google Scholar
Pankiewicz A. 2020, Pottery at the borderland. Southern influences in Silesia and Lesser Poland in 9th and 10th century, Wrocław.
Google Scholar
Pankiewicz A., Rodak S., w druku, Przemiany osadnicze na terenie Wrocławia i jego przedpola we wczesnym średniowieczu, „Przegląd Archeologiczny”.
Google Scholar
Pankiewicz A., Siemianowska S. 2020, Early medieval glazed objects from the Wrocław and Opole strongholds: function, origin and social significance, „Přehled výzkumů”, 61/2, s. 105–122.
Google Scholar
Pankiewicz A., Siemianowska S., Sadowski K. 2014, Wczesnośredniowieczne naczynia szklane pochodzenia wschodniego z Wrocławia Ostrowa-Tumskiego i Opola-Ostrówka, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 56, s. 191–206.
Google Scholar
Pankiewicz A., Siemianowska S., Sadowski K. 2017, Wczesnośredniowieczna biżuteria szklana z piastowskich ośrodków grodowych Śląska (Wrocław, Opole, Niemcza), In pago Silensi. Wrocławskie Studia Wczesnośredniowieczne, 3, Wrocław.
Google Scholar
Paszkiewicz B. 2015, Wratysław, Wrocław i Vraclav. Fałszywa moneta z ulicy św. Idziego, [w:] Kształtowanie się grodu na wrocławskim Ostrowie Tumskim. Badania przy ul. św. Idziego, A. Limisiewicz, A. Pankiewicz red., In Pago Silensi. Wrocławskie Studia Wczesnośredniowieczne, 1, Wrocław, s. 285–292.
Google Scholar
Paszkiewicz B., Wachowski K. 2018, Nowa postać handlu (XIII–XV wiek). Przykład Wrocławia, [w:] Rytm rozwoju miasta na kulturowym pograniczu. Studium strefy placu Nowy Targ we Wrocławiu. Część 1, J. Piekalski, K. Wachowski red., Wratislavia Antiqua, 23/I, Wrocław, s. 500–538.
Google Scholar
Paternoga M. 2003, Stanowisko nr 1 we Wszemirowie, pow. Trzebnica, w świetle dawniejszych i nowszych badań, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 45, s. 157–173.
Google Scholar
Paternoga M., Rzeźnik P., Siemianowska S. 2017, Naczynia Solniki-Lipowiec. Lokalna grupa ceramiki całkowicie obtaczanej w północnej części Śląska, [w:] Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji, S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan red., Wrocław, s. 83–105.
Google Scholar
Piekalski J. 1999, Od Kolonii do Krakowa. Przemiana topografii wczesnych miast. Wrocław.
Google Scholar
Piekalski J. 2014, Praga, Wrocław i Kraków. Przestrzeń publiczna i prywatna w czasach średniowiecznego przełomu, Wrocław.
Google Scholar
Piekalski J. 2017, Archeologia lewobrzeżnego Wrocławia, [w:] Atlas historyczny miast polskich, IV. Śląsk, 13, Wrocław, 2, M. Młynarska-Kaletynowa red., Wrocław, s. 13–16.
Google Scholar
Rozmus D. 2014, Wczesnośredniowieczne zagłębie hutnictwa srebra i ołowiu na obszarach obecnego pogranicza Śląska i Małopolski (druga połowa XI–XII/XIII wiek), Kraków.
Google Scholar
Rzeźnik P. 1995, K výzkumu keramikcého importu v raně městké Vratislavi, „Archaeologia historica”, 20, s. 589–600.
Google Scholar
Rzeźnik P. 2000 Gród wrocławski około roku 1000, [w:] Śląsk około roku 1000, M. Młynarska-Kaletynowa, E. Małachowicz red., Wrocław, s. 139–148.
Google Scholar
Rzeźnik P. 2006 Problem tezauryzacji mis żelaznych typu śląskiego w świetle studiów źródłoznawczych tzw. skarbów jednorodnych, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, 42, s. 175–204.
Google Scholar
Rzeźnik P., Stoksik H. 2017, Wyniki analiz archeometrycznych tygli szklarskich z Obiszowa na Dolnym Śląsku, [w:] Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji, S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan red., Wrocław, s. 239–259.
Google Scholar
Samsonowicz H. 1973, Przemiany osi drożnych w Polsce późnego średniowiecza, „Przegląd Historyczny”, 64/4, s. 697–716.
Google Scholar
Seger H. 1904, Bronzewage aus Dürschwitz, „Schlesiens Vorzeit in Bild und Schrift”, 3, s. 57–58.
Google Scholar
Siemianowska E. 2013, W sprawie metody badań wczesnośredniowiecznych szlaków dalekosiężnych, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia”, 33, s. 91–110.
Google Scholar
Siemianowska S. 2010, Typ Bruszczewo i dalkowsko-obrzańska grupa form naczyń wczesnośredniowiecznych. Uwagi w kwestii zasięgu występowania, chronologii oraz genezy, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 52, s. 203–222.
Google Scholar
Siemianowska S. 2017a, Bliska obcość. Ceramika jako identyfikator kontaktów handlowych i politycznych czy wspólnoty kultur wczesnośredniowiecznych zespołów osadniczych Słowiańszczyzny? Uwagi z perspektywy studiów nad dziesiątowieczną ceramiką z Obiszowa koło Głogowa, [w:] Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji, S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan red., Wrocław, s. 51–82.
Google Scholar
Siemianowska S. 2017b, Domniemana karczma i „dom kupca” na śląskim grodzie. Socjotopografia wczesnośredniowiecznego Opola-Ostrówka w świetle znalezisk szklanych i przedmiotów towarzyszących, [w:] Cum gratia et amicitia. Studia z dziejów osadnictwa dedykowane Pani Profesor Marcie Młynarskiej-Kaletynowej z okazji 65-lecia działalności naukowej, D. Adamska, K. Chrzan, A. Pankiewicz red., Wrocław, s. 151–158.
Google Scholar
Stronczyński K. 1884, Dawne monety polskie dynastyi Piastów i Jagiellonów, 2: Monety pierwszych czterech wieków w porządek chronologiczny ułożone i opisane, Piotrków.
Google Scholar
Suchodolski S. 2008, Monety z badań wykopaliskowych w Miliczu, [w:] Milicz – Clavis Regni Poloniae. Gród na pograniczu, J. Kolenda red., Wrocław, s. 65–75.
Google Scholar
Suchodolski S. 2012, Numizmatyka średniowieczna: moneta źródłem archeologicznym, historycznym i ikonograficznym, Warszawa.
Google Scholar
Urbańczyk P. 2008, Trudne początki Polski, Wrocław.
Google Scholar
Urbańczyk P. 2009, Polish discussion on medieval deposits of hack-silver, [w:] Historia archaeologica. Festschrift für Heiko Steuer zum 70. Geburtstag, S. Brather, D. Geuenich, C. Huth red., Berlin–New York, s. 501–523.
Google Scholar
Videman J. 2018, Finds of coins and the beginnings of minting in Moravia in the tenth and early eleventh centuries, [w:] Moravian and Silesian strongholds of the tenth and eleventh centuries in the context of Central Europe, P. Kouřil, R. Procházka red., Brno, s. 215–228.
Google Scholar
Wachowska B., Wachowski K. 1971, Uwagi o chronologii i typologii wag składanych z terenu Śląska, „Silesia Antiqua”, 13, s. 215–222.
Google Scholar
Wachowski K. 1972, Nowe znaleziska wczesnośredniowiecznych wag i odważników z terenu Śląska, „Silesia Antiqua”, 14, s. 201–205.
Google Scholar
Wachowski K. 1974, Wagi i odważniki na Śląsku wczesnośredniowiecznym na tle porównawczym, „Przegląd Archeologiczny”, 22, s. 173–207.
Google Scholar
Wachowski K. 1975, Cmentarzyska doby wczesnopiastowskiej na Śląsku, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Wachowski K. 1984, Militaria z grodu na Ostrówku w Opolu, [w:] Studia nad kulturą wczesnopolskiego Opola. Militaria – Wyroby bursztynowe, B. Gediga red., Wrocław, s. 11–112.
Google Scholar
Wachowski K. 1992, Obol zmarłych na Śląsku i w Małopolsce we wczesnym średniowieczu, „Przegląd Archeologiczny”, 39, s. 123–138.
Google Scholar
Wachowski K. 2002, Przybory kupieckie ze Starego Miasta we Wrocławiu, [w:] Rynek wrocławski w świetle badań archeologicznych, II, J. Piekalski red., Wratislavia Antiqua, 5, s. 277–286.
Google Scholar
Wachowski K. 2006, Spory wokół wrocławskich targów, [w:] Mundus hominis – cywilizacja, kultura, natura, S. Rosik, P. Wiszewski red., Wrocław, s. 495–500.
Google Scholar
Wołoszyn M. 2004, Zabytki pochodzenia wschodniego we wczesnośredniowiecznej Polsce – wędrówka ludzi, rzeczy, czy idei?, [w:] Wędrówki rzeczy i idei w średniowieczu, S. Moździoch red., Spotkania Bytomskie, 5, Wrocław, s. 241–259.
Google Scholar
Wyrozumska B. 1977, Drogi w ziemi krakowskiej do końca XVI wieku, Wrocław.
Google Scholar
Język Polski
English