Siekierka z piętką typu nordyjskiego „ze Szczecina”. Głos w dyskusji na temat obecności replik w zbiorach muzealnych

Kamil Nowak; Jarosław Rola; Aleksandra Towarek; Barbara Wagner

doi:10.23858/APol68.2023.012

Opublikowane: 22023-12-27 — zaktualizowane 2023-12-27

Tom 68 (2023)

Siekierka z piętką typu nordyjskiego „ze Szczecina”. Głos w dyskusji na temat obecności replik w zbiorach muzealnych

Kamil Nowak , Jarosław Rola , Aleksandra Towarek , Barbara Wagner

Archeologia Polski

Dział: Dyskusje i polemiki

https://doi.org/10.23858/APol68.2023.012

Abstrakt

Do Muzeum Okręgowego im. Stanisława Staszica w Pile w 2003 r. została przekazana siekierka z piętką typu nordyjskiego. Siekierki tego typu nie występują na terenie Polski. Stan zachowania przedmiotu, charakteryzujący się licznymi uszkodzeniami, mógł być związany z miejscem jego pozyskania (skup metalu). Niedokładny sposób wykonania ornamentu może wskazywać, że siekierka nie jest oryginalnym zabytkiem archeologicznym, ale współczesną kopią. Przeprowadzono analizy traseologiczne oraz analizy składu pierwiastkowego (XRF), które wykazały obecność niedoskonałości produkcyjnych oraz nietypowy dla epoki brązu skład chemiczny wykorzystanego stopu odlewniczego. Pozyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że przekazany do muzeum przedmiot to replika siekierki typowej dla terenów Danii i Szwecji. Skłaniają również do refleksji nad występowaniem replik zabytków archeologicznych w zbiorach muzealnych.

Słowa kluczowe:

epoka brązu, zbiory muzealne, replika nowożytna, traseologia, stop odlewniczy, analizy XRF

Inne teksty tego samego autora

Kamil Nowak, Katarzyna Sielicka, Beata Miazga, Skarb z Paszowic, woj. dolnośląskie. Analiza śladów produkcji i (nie)używania , Archeologia Polski: Tom 67 (2022)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Nowak, K., Rola, J., Towarek, A., & Wagner, B. (2023). Siekierka z piętką typu nordyjskiego „ze Szczecina”. Głos w dyskusji na temat obecności replik w zbiorach muzealnych. Archeologia Polski, 68, 357–369. https://doi.org/10.23858/APol68.2023.012

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

A n e r E., K e r s t e n K. 1973, Frederiksborg und Kobenhavns Amt, Die Funde der älteren Bronzezeit des nordischen Kreises in Dänmark, Schleswig-Holstein und Niedersachsen, 1, Neumünster.
Google Scholar

A n e r E., K e r s t e n K. 1978, Sudschleswig-Ost, Die Funde der älteren Bronzezeit des nordischen Kreises in Dänmark, Schleswig-Holstein und Niedersachsen, 4, Neumünster.
Google Scholar

A n e r E., K e r s t e n K. 1986, Ribe Amt, Die Funde der älteren Bronzezeit des nordischen Kreises in Dänmark, Schleswig-Holstein und Niedersachsen, 8, Neumünster.
Google Scholar

B u n s c h A. 2005, Metale nieżelazne i ich stopy, [w:] Metaloznawstwo. Wybrane zagadnienia, J. Pacyna red., Kraków, s. 219–234.
Google Scholar

K a c z m a r e k M., S z c z u r e k G., K r z y s i a k A. 2021, Kaliska I. Skarb przedmiotow metalowych z poźnej epoki brązu na Pomorzu, Hyperborea, 6, Poznań.
Google Scholar

K e r s t e n K. 1990, Vejle Amt, Die Funde der älteren Bronzezeit des nordischen Kreises in Dänmark, Schleswig-Holstein und Niedersachsen, 9, Neumünster.
Google Scholar

M a c i e j e w s k i M. 2016, Metal – granica – rytuał. Badania nad depozytami przedmiotow metalowych w kontekście sieci osadniczej, Archeologia Bimaris, 7, Poznań.
Google Scholar

O l d e b e r g A. 1974, Die altere Metallzeit in Schweden I, Stockholm.
Google Scholar

O l d e b e r g A. 1976, Die altere Metallzeit in Schweden II, Stockholm.
Google Scholar

P r z y b y ł o w i c z K. 1996, Metaloznawstwo, wyd. szóste zmienione, Warszawa.
Google Scholar

R o l a J. 1992, Kolejny miecz z kolcem do rękojeści z okolic Szczecinka, „Materiały Zachodniopomorskie”, 38, s. 155–157.
Google Scholar

R o l a J. 2011, Depotfund aus Skorka, Gde. Krajenka, „Sprawozdania Archeologiczne”, 63, s. 285–317.
Google Scholar

S c h u b a r t H. 1972, Die Funde der alteren Bronzezeit in Mecklenburg, Neumünster.
Google Scholar

T a r b a y J. G., M a r ó t i B . 2021, Brass brooch: a fake ‘Late Bronze Age violin-bow fibula from Esztergom-Dunapart’, „Archeometriai Műhely”, 18/2, s. 135–142 [doi: 10.55023/issn.1786-271X.2021-011].
Google Scholar

Kamil Nowak

https://orcid.org/0000-0002-8137-0059

Afiliacja:

Instytut Archeologii, Wydział Nauk Historycznych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Poland

Jarosław Rola

Afiliacja:

Muzeum Okręgowe im. Stanisława Staszica w Pile, Poland

Aleksandra Towarek

https://orcid.org/0000-0001-7086-7513

Afiliacja:

Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Analityczne Centrum Eksperckie, Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski, Poland

Barbara Wagner

https://orcid.org/0000-0002-5398-6438

Afiliacja:

Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Analityczne Centrum Eksperckie, Wydział Chemii, Uniwersytet Warszawski, Poland