Napis na fragmencie szklanego naczynia znalezionego w Odercy (Bułgaria)

Maciej Salamon

Opublikowane: 2014-01-01

Tom 59 Nr 1-2 (2014)

Napis na fragmencie szklanego naczynia znalezionego w Odercy (Bułgaria)

Maciej Salamon

Abstrakt

Znaleziony na terenie twierdzy bizantyńskiej w Odercy fragment szklanego naczynia opatrzony jest napisem w dwóch wierszach, z których zachowało się kilka liter. Analiza ich kształtu pozwala na identyfikację w pierwszym rzędzie liter … CAI…, w drugim rzędzie … ΛINE … Biorąc pod uwagę prawdopodobne przeznaczenie szklanego naczynia jako pucharka, litery pierwszego wiersza uznać trzeba jako zachowaną część bardzo popularnej na szklanych naczyniach w okresie późnoantycznym formuły konwiwialnej (convivial): [… ΠΙΕ ΖΗ]CΑI[C]. Zachowane litery dolnego wiersza napisu uznać można za końcową część imienia osoby, dla której przeznaczony był pucharek, która została, zgodnie z istniejącą w tym okresie praktyką, zapisana w wokatiwie. Podobna treść napisów na naczyniach szklanych ma liczne analogie w okresie późnoantycznym. Kształt liter napisu wskazuje na jego powstanie między IV a VII w. Charakterystyczny jest kształt litery alfa oraz litery lambda. Prawidłowy ortograficznie zapis pierwszego słowa przemawia za pochodzeniem zabytku z bizantyńskiego Wschodu.

Tłumacz: Iwona Zych

Słowa kluczowe:

Odercy, okres wczesnobizantyński, szklany puchar, formuła Robertsona, PIE ZESAIS

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Salamon, M. (2014). Napis na fragmencie szklanego naczynia znalezionego w Odercy (Bułgaria). Archeologia Polski, 59(1-2), 271–278. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/apol/article/view/461

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Antonaras A. C. 2010. Early Christian and Byzantine glass vessels. Forms and uses, [w:] Byzanz – das Römerreich des Mittelalters, część 1, Welt der Ideen, Welt der Dinge, Mainz, s. 383–430
Antourakes G. B. 1991. Hellenike christianike epigrafike, Athena
Bataille A. 1955. Traité d’études byzantines, II, Les Papyrus, Paris
Bees N. A. 1941. Corpus der griechisch-christlichen Inschriften von Hellas, t. 1, Athen
Beševliev V. 1964. Spätgriechische und spätlateinische Inschriften aus Bulgarien, Berlin
Cabrol F. 1924. Acclamations, [w:] Dictionnaire d’Archéologie Chrétienne et de Liturgie, t. 1/1, Paris, s. 240–265
Davidson Weinberg G. 1963. A parallel to the Highdown Hill glass, “Journal of Glass Studies”, t. 5, s. 25–28
Dekówna M., Dymaczewska U. 2014. Fragment naczynia szklanego z napisem znaleziony w Odercy (Bułgaria), „Archeologia Polski”, t. 59, z. 1–2, s. 231–269
Döhle B. 1975. Die Glasproduktion, [w:] Die Römer am Rhein und Donau, Berlin, s. 269–299
Doppelfeld O. 1961. Das Kölner Diatretglas und die anderen Netzdiatrete, „Gymnasium”, t. 68, s. 410–424
Fremersdorf F. 1975. Antikes, islamisches und mittelalterliches Glas, Catalogo del Museo Sacro, t. 5, Città del Vaticano
Gardthausen V. 1913. Griechische Palaeographie, t. 1–2, Leipzig
Harden D. B. 1967–1968. Late Roman Wheel Inscribed Glasses with Double-Line Letters, „Kölner Jahrbuch für Vor- und Frühgeschichte”, t. 9, s. 43–55
Kaufmann C. M. 1917. Handbuch der altchristlichen Epigraphik, Freiburg/Breisgau
Kisa A. 1908. Das Glas im Altertume, części I–III, Leipzig
Leclant J. 1973. Glass from the Meroitic Necropolis of Sedeinga (Sudanese Nubia), „Journal of Glass Studies”, t. 15, s. 52–68
Leclercq H. 1913. Cheval, [w:] Dictionnaire d’Archéologie Chrétienne et de Liturgie, t. 3/1, Paris, s. 1286–1306
Leclercq H. 1914. Cristal, [w:] Dictionnaire d’Archéeologie Chrétienne et de Liturgie, t. 3/2, Paris, s. 3040–3041
Leclercq H. 1939. Pie zeses, [w:] Dictionnaire d’Archéeologie Chriétienne et de Liturgie, t. 14/1, Paris, s. 1024–1031
Lutraan K. L. 2006. Late Roman Gold-Glass: Images and inscriptions, b.m.w
Meredith H. 2009. Evaluating the movement of open-work glassware in late Antiquity, [w:] Byzantine trade, 4th–12th centuries. The archaeology of local, regional and international exchange, Papers of the 38th spring symposium of Byzantine studies. L. Mundell Mango red. Farnham, s. 191–197
Pillinger R. 1984. Studien zu römischen Zwischengoldgläsern, 1, Wien
Popescu E. 1976. Inscripţiile greçeşti şî latine din secolele IV+XIII descoperite în Romînia, Bucureşti
Rostovcev M. I. 1914. Steklânnye raspisnye vazy pozdneellienističeskogo vremeni. Istoriâ dekorativnoj živopisi, „Izvestiâ Imperatorskoj Archeologičeskoj Komisii”, t. 54, s. 1–26
Sigalas A. 1974. Historia tes hellenikes grafes, 2 wydanie, Thessalonike
Strocka V. M. 1977. Die Wandmalereien der Hanghäuser in Ephesos, Forschungen in Ephesos, t. VIII/1, Wien
Supplementum Epigraphicum Graecum, t. 32, 1982 , Leiden
Supplementum Epigraphicum Graecum, t. 35, 1985 , Leiden Google Scholar