Wczesnomezolityczne łuki myśliwskie z Bolkowa na Pomorzu Zachodnim

Tadeusz Galiński

doi:10.23858/APOL64.2019.003

Opublikowane: 2019-12-30

Tom 64 (2019)

Wczesnomezolityczne łuki myśliwskie z Bolkowa na Pomorzu Zachodnim

Tadeusz Galiński

Archeologia Polski

Dział: Studia

https://doi.org/10.23858/APOL64.2019.003

Abstrakt

Artykuł dotyczy fragmentów sześciu łuków myśliwskich wydobytych podczas badań wykopaliskowych na stanowisku w Bolkowie w latach 2010–2016. Okazy występowały w warstwach geologicznych i obiektach kulturowych datowanych za pomocą licznych oznaczeń radiowęglowych 14C na okres późnego preborealu i początek borealu, tj. około 9620–8650 BP. Dokonano analizy znalezisk pod względem morfologicznym, surowcowym i sposobów wykonania. Przedstawiono wyniki eksperymentów strzeleckich przeprowadzonych na wykonanych kopiach. Pracę uzupełniają informacje o znaleziskach łuków w innych krajach europejskich oraz uwagi na temat obecności łuków w kulturze duchowej łowców mezolitycznych.

Tłumacz: Sylwia Twardo

Słowa kluczowe:

preboreal, borealna strefa, mezolit, Bolków, Polska, łuk myśliwski, majdan

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Galiński, T. (2019). Wczesnomezolityczne łuki myśliwskie z Bolkowa na Pomorzu Zachodnim. Archeologia Polski, 64, 73–123. https://doi.org/10.23858/APOL64.2019.003

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Aaris-Sørensen K. 1984, Udgravningen, [in:] Uroksen fra Prejlerup. Et arkæozoologisk fund, K. Aaris-Sørensen ed., København, pp. 5–9.
Google Scholar

Andersen K., Jørgensen S., Richter J. 1982, Maglemose hytterne ved Ulkastrup Lyng, København.
Google Scholar

Andersen S. H. 1985, Tybrind Vig. A preliminary report on a submerged Ertebølle settlement on the west coast of Fyn, ,,Journal of Danish Archaeology”, 4, pp. 52–69.
Google Scholar

Andersen S. H. 1994/95, Ringkloster. Ertebølle trappers and wild boar hunters in eastern Jutland. A survey, ,,Journal of Danish Archaeology”, 12, pp. 13–59.
Google Scholar

Andersen S. H. 2009, Ronæs Skov. Marinarkæologiske Undersøgelser af en Kystboplads fra Ertebølletid, Århus.
Google Scholar

Becker C. J. 1945, En 8000-aarig stenalderboplads i Holmegaards Mose, „Fra Nationalmuseets Arbejdsmark 1945”, pp. 61–72.
Google Scholar

Beckhoff K. 1963, Die eisenzeitlichen Kriegsbogen von Nydam, ,,Offa”, 20, pp. 39–48.
Google Scholar

Beckhoff K. 1963, Die Eibenholz-Bogen vom Ochsenmoor am Dümmer, ,,Die Kunde” N.F., 14, pp. 63–81.
Google Scholar

Brinch Petersen E. 1973. A survey of the Late Palaeolithic and Mesolithic of Denmark, [in:] The Mesolithic in Europe, S.K. Kozłowski ed., Warsaw, pp. 77–128.
Google Scholar

Brinch Petersen E. 1984. Femten små flintspidser i Prejleruptyren – hvem skød?, [in:] Uroksen fra Prejlerup. Et arkæozoologisk fund, K. Aaris–Sørensen ed., København, pp. 19–23.
Google Scholar

Brøndsted J. 1960, Nordische Vorzeit, 1, Steinzeit in Dänemark, Neumünster.
Google Scholar

Burov G. M. 1981, Der Bogen bei den mesolithischen Stämmen Nordosteuropas, ,,Veröffentli¬chungen des Museums für Ur- und Frühgeschichte Potsdam”, 14/15, pp. 373–388.
Google Scholar

Galiński T. 2002, Społeczeństwa mezolityczne. Osadnictwo, gospodarka, kultura ludów łowieckich w VIII–IV tys. p.n.e. na terenie Europy, Sum.: European Mesolithic societies. Settlements, economy, culture of hunters 8000–3000 BC, Szczecin.
Google Scholar

Galiński T. 2010, Łuk myśliwski z Bolkowa, „Archeologia Żywa”, 5, p. 14.
Google Scholar

Galiński T. 2014, Obozowiska łowieckie ze schyłku preborealu w Bolkowie na Pomorzu Zachodnim, Sum.: Hunting camps from the terminal Preboreal in Bolków (West Pomerania), „Archeologia Polski”, 59/1–2, pp. 79–118.
Google Scholar

Galiński T. 2015, Najstarsze osadnictwo mezolityczne w strefie zachodniobałtyckiej w świetle badań stanowiska Bolków 1, Sum.: The oldest Mesolithic settlement in the western Baltic zone in the light of research on the site Bolków 1, „Przegląd Archeologiczny”, 63, pp. 29–57.
Google Scholar

Galiński T. 2015, Sanktuarium szamańskie z okresu mezolitu w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu, Sum.: A shamanistic sanctuary from the Mesolithic in Bolków on the Świdwie Lake in Pomerania, „Archeologia Polski”, 60, pp. 93–121.
Google Scholar

Galiński T. 2015, Borealny Bolków. Nowe badania obozowisk mezolitycznych nad jeziorem Świdwie, Sum.: Boreal Bolków. New study of the Mesolithic camp on Świdwie Lake, „Folia Praehistorica Posnaniensia”, 20, pp. 127–151.
Google Scholar

Galiński T. 2016, Protoneolit. Obozowiska łowieckie ze schyłku okresu atlantyckiego w Tano¬wie na Pomorzu Zachodnim, Sum.: Protoneolithic. Hunting campsites from the late Atlantic period in Tanowo, Western Pomerania, Poland, Warszawa.
Google Scholar

Galiński T. 2017, Wioska łowców mezolitycznych w Bolkowie nad Jeziorem Krynickim na Pomorzu Zachodnim. Próba interpretacji, Sum.: Settlement of Mesolithic hunters in Bolków THE EARLY on the Krynickie Lake in Western Pomerania. An attempt of reconstruction, „Archeologia Polski”, 62, pp. 39–63.
Google Scholar

Galiński T. 2017, Znalezisko włóczni obrzędowej z okresu mezolitu w Bolkowie na Pomorzu Zachodnim, [in:] Nie tylko krzemienie – Not only flints, A. Marciniak-Kajzer, A. Andrzejewski, A. Golański, S. Rzepecki, M. Wąs eds., Łódź, pp. 63–72.
Google Scholar

Galiński T. 2018, Epiahrensburgian. Osadnictwo paleolityczne w początkach holocenu na stanowisku w Bolkowie na Pomorzu Zachodnim, Sum.: The Epiahrensburgian. Palaeolithic settlement at the beginnings of Holocene at the site in Bolków in Western Pomerania, „Przegląd Archeologiczny”, 66, pp. 5–30.
Google Scholar

Ivanov S. V. 1954, Materialy po izobrazitel’nomu iskusstvu narodov Sibiri XIX – načala XX w., Moskva.
Google Scholar

Klooss S. 2015, Mit Einbaum und Paddel zum Fischfang. Holzartefakte von endmesolithischen und frühneolithischen Küstensiedlungen an der südwestlichen Ostseeküste, Kiel/Hamburg.
Google Scholar

Larsson L., Bartholin T. S. 1978, A Longbow found at the Mesolithic bog site Ageröd V in central Scania, ,,Meddelanden från Lunds Universitets Historiska Museum 1977–1978”, New Series, 2, pp. 21–27.
Google Scholar

Louwe Kooijman L. P. 1998, Trijntje van de Betuweroute, ,,Spiegel Historiael”, 33 (10), pp. 423–428.
Google Scholar

Obermaier H. 1925, Fossil man in Spain, New Haven.
Google Scholar

Ošibkina S. V. 1989, Mezolit central’nych i severo-vostočnych raionov Severa Evropeskoi časti SSSR, [in:] Mezolit SSSR, L.W. Kolcov ed., Moskva, pp. 32–45.
Google Scholar

Ošibkina S. V. 1997, Veret’e I. Poselenie epohi mezolita na severe Vostočnoi Evropy, Moskva.
Google Scholar

Ošibkina S. V. 2006, Mezolit Vostočnogo Prionež’â. Kul’tura Veret’e, Moskva.
Google Scholar

Oversteegen J. F. S., van Gijn A. L., Louwe Kooijman L. P. 2001, Artefacten van been, gewei en tand, [in:] Archeologie in de Betuweroute: Hardinxveld-Giessendam Polderweg. Een mesolithisch jachtkamp in het rivierengebied (5500–5000 v. Chr.), L.P. Louwe Koijamans ed. ,,ROB Rapportage Archeologische Monumentenzorg”, 83, pp. 285–324.
Google Scholar

Péquart M., Péquart S - J., Boule M., Valois H. V. 1937, Téviec. Station-nècropole Mésolithique du Morbihan, Paris.
Google Scholar

Price T. D., Gebauer A. B. eds. 2005, Smakkerup Huse. A late Mesolithic coastal site in northwest Zealand, Danmark, Århus.
Google Scholar

Rausing G. 1967, The Bow. Some notes on its origin and development, Lund (,,Acta Archaeologica Lundensia”, 8, 6).
Google Scholar

Schwabedissen H. 1957/58, Die Ausgrabungen in Satruper Moor, ,,Offa”, 16, pp. 5–28.
Google Scholar

Skaarup J., Grøn O. 2004, Møllegabet II. A submerged Mesolithic settlement in southern Denmark, Oxford.
Google Scholar

Thomsen T., Jessen A. 1906, Brabrand – Fundet fra den aeldre Stenalder, „Aarbøger”, pp. 1–74.
Google Scholar

Troels-Smith J. [1959] 1960, En Elmetraes-Bue fra Aamosen og andre Traesager fra tidlig-neolitisk Tid. En foreløbig Meddelese, ,,Aarbøger”, pp. 91–145. Vang Petersen P. 1979, Træ til jægerns redskaber, ,,Søllerødbogen 1979”, pp. 56–80.
Google Scholar

Wetzel G. 1966, Ein Eibenholzbogen von Barleben, Kr. Wolmirstedt, ,,Ausgrabungen und Funde”, 11, pp. 9–10.
Google Scholar