A late-mediaeval "overlong" burgher belt from Kołobrzeg (Kolberg)

Authors

  • Beata Wywrot-Wyszkowska Institute of Archaeology and Ethnology Polish Academy of Sciences, Kuśnierska Street 12/12a, 70-536 Szczecin
  • Andrzej Janowski Institute of Archaeology and Ethnology Polish Academy of Sciences, Kuśnierska Street 12/12a, 70-536 Szczecin

Keywords:

Middle Ages, Kołobrzeg, belt, burghers

Abstract

The article discusses leather burgher belts in connection with a find of a complete belt (fig. 1–4), a narrow belt with a dagger (fig. 5) and eleven unfinished knife sheaths. The artefacts were discovered in Kołobrzeg (Kolberg), in the strata from the second half of the 14th c. The belt mentioned in the title, 160-cm-long and 3-cm-wide, was made of two layers of deer leather. It has a buckle made of deer’s antlers with a copper-alloy prong, and a D-shaped ornament made of the same material. On the other end there is a pseudo-case ferrule, decorated with engraved lines. On the strap there are eight ferrules (originally there were eleven of them) shaped like six-leaf rosettes, made of bronzed iron plate, decorated with slanted lines and
a check pattern. In terms of construction, the find from Kołobrzeg should be classified as a so-called “overlong” belt (fig. 4); importantly, it is the first complete example of this type, since earlier finds consisted only of metal ferrules. It is also remarkable due to its antler buckle and to ferrules placed only in the further part of the strap. Among very few analogous finds are ones from Elbląg (Elbing) (fig. 6) and Greifswald. In all those three cases it should be noted that the number and placement of ferrules is different from knight’s belts. Last wills of patricians from Hanseatic towns note belts with silver or even gold ferrules. The belt from Kołobrzeg must also have been a symbol of status, but its owner was probably a moderately rich burgher.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Antowska-Gorączniak O. 2005. Przedmioty z kości i poroża z Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. W: H. Kóčka-Krenz (red.), Poznań we wczesnym średniowieczu 5. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 215-232.

Boczkowska A. 2011. Sarkofag Władysława II Jagiełły i Donatello. Początki odrodzenia w Krakowie. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.

Boguszewicz A. 2015. Metalowe elementy pasów w późnym średniowieczu na Śląsku w świetle materiałów archeologicznych pochodzących z zamków. Silesia Antiqua 50, 133-201.

Dworaczyk M., Wywrot-Wyszkowska B. 2016. Źródła archeologiczne. W: B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 447-580.

Egan G. 2002. The Metal Dress Accessories – Some Observations. W: G. Egan, F. Pritchard (red.), Dress accessories c. 1150-c. 1450. Medieval Finds from Excavations in London 3. London The Boydell Press, 18-34.

Egan G. 2002. Buckles. W: G. Egan, F. Pritchard (red.), Dress accessories c. 1150-c. 1450. Medieval Finds from Excavations in London 3. London: The Boydell Press, 50-123.

Egan G. 2002. Mounts. W: G. Egan, F. Pritchard (red.), Dress accessories c. 1150-c. 1450. Medieval Finds from Excavations in London 3. London The Boydell Press, 162-243.

Fingerlin I. 1971. Gürtel des hohen und späten Mittelalters. München: Deutscher Kunstverlag.

Frankowska-Makała M. 2006. Do kogo mogły należeć późnogotyckie srebrne ozdoby ze szczecińskiego skarbu? W: E. Cnotliwy, A. Janowski, K. Kowalski, S. Słowiński (red.), Nie tylko archeologia. Księga poświęcona pamięci Eugeniusza „Gwidona” Wilgockiego. Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich w Szczecinie, 271-278.

Gręzak A. 2016. Zwierzęce szczątki kostne. W: B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 205-234.

Guldan-Klamacka B., Ziomecka A. 2003. Sztuka na Śląsku. XII-XVI wiek. Katalog wystawy. Wrocław: Muzeum Narodowe we Wrocławiu.

Heindel I. 1990. Riemen- und Gürtelteile im westslawischen Siedlungsgebiet. Berlin: Deutscher Verlag der Wissenschaften.

Janowski A. 2016. Przedmioty metalowe. W: B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 55-75.

Janowski A. 2016. Zabytki z poroża, kości i rogu. W: M. Majewski (red.), Archeologia Stargardu 2. Stargard: Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie, 267-276.

Kajzer L. 1976. Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych. Wrocław: Ossolineum.

Karłowska-Kamzowa A. 1991. Sztuka Piastów Śląskich w średniowieczu. Warszawa-Wrocław: PWN.

Konczewska M. 2010. Ozdoby wykonane z kości i poroża. W: J. Piekalski, K. Wachowski (red.), Ulice średniowiecznego Wrocławia. Wratislavia Antiqua 11. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 239.

Leśniewska D. 2016. Okucia końca pasa z wykopalisk przy ulicy Chmielnej 73-74 w Gdańsku. W: R. Krzywdziński (red.), Dantiscum 1. Gdańsk: Dantiscum, 335-355.

Lewandowski M. 1986. Puginały średniowieczne z ziem polskich. W: A. Nadolski (red.), Mediaevalia archaeologica. Acta Archaeologica Lodziensia 31. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Ossolineum, 101-119.

Lungershausen A. 2004. Buntmetallfunde und Handwerksrelikte des Mittelalters und frühen Neuzeit aus archäologischen Untersuchungen in Braunschweig. Materialhefte zur Ur- und Frühgeschichte Niedersachsens 34. Rahden: Verlag Marie Leidorf GmbH.

Ławrynowicz O. 2005. Pas rycerski na Śląsku i w Małopolsce w wiekach średnich. Studium ikonograficzne. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 53 (1), 3-15.

MacGregor A., Mainman A.J., Rogers N.S.H. 1999. Craft, Industry and Everyday Life: Bone, Antler, Ivory and Horn from Anglo-Scandinavian and Medieval York. The Archaeology of York. The Small Finds 17/12. York: Council for British Archaeology.

Marcinkowski M. 2009. Stan badań nad średniowiecznymi przedmiotami ze skóry odkrytymi w Elblągu. W: A.B. Kowalska, B. Wywrot-Wyszkowska (red.), In gremio – in praxi. Studia nad średniowiecznym skórnictwem. Szczecin: IAE PAN, 167-192.

Polak Z. 1998. Zabytki metalowe. W: M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 3. Kołobrzeg: IAE PAN, 209-221.

Radek T. 2016. Identyfikacja gatunkowa i ocena jakościowa surowca wybranych zabytków skórzanych. W: B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 129-145.

Rębkowski M. 1997. Zabytki bursztynowe, szklane, kamienne, rogowe i kościane oraz inne wyroby wykonane z gliny. W: M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 2. Kołobrzeg: IAE PAN, 235-241.

Röber R. 1995. Zur Verarbeitung von Knochen und Geweih im mittelalterlichen Südwestdeutschland. Fundberichte aus Baden-Württemberg 20, 885-944.

Schäfer C., Schäfer H. 1998. Ein emailbemalter Glasbecher aus Greifswald, unter besonderer Berücksichtigung des Befundes und der Beifunde. Bodendenkmalpflege in Mecklenburg-Vorpommern 45 (1997), 271-298.

Schnack Ch. 1998. Mittelalterliche Lederfunde aus Schleswig – Futterale, Riemen, Taschen und andere Objekte. Ausgrabung Schild 1971-1975. Ausgrabungen in Schleswig. Berichte und Studien 13. Neumünster: Wachholtz Verlag.

Trawicka E. 2010. Zabytki metalowe z Wyspy Spichrzów w Gdańsku (badania z 2004 roku). Archeologia Gdańska 4, 93-150.

Trzeciecki M. 2000. Kultura materialna średniowiecznego Płocka. W: A. Gołembnik (red.), Historia Płocka w ziemi zapisana. Płock: Stowarzyszenie "Starówka Płocka", 87-133.

Turska K. 1987. Ubiór dworski w Polsce w dobie pierwszych Jagiellonów. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Ossolineum.

Ulbricht I. 1984. Die Verarbeitung von Knochen, Geweih und Horn im mittelalterlichen Schleswig. Ausgrabungen in Schleswig. Berichte und Studien 3. Neumünster: Wachholtz Verlag.

Wachowski K. 1997. Problematyka tzw. pasa naddługiego w pełnym średniowieczu. Archaeologia Historica Polona 5, 187-192.

Wachowski K. 2001. Spätmittelalterliche Gürtel des Adels in Schlesien im Lichte archäologischer Quellen. Zeitschrift für Archäologie des Mittelalters 29, 87-112.

Wachowski K. 2002. Późnośredniowieczny pas rycerski na Śląsku w świetle źródeł archeologicznych. Archeologia Silesiae 1, 239-263.

Wachowski K. 2012. The uses of the Market Square in the light of the analysis of the metal finds. W: M. Michnik, J. Piekalski (red.), Archeology of a Pre-Industrial Town in Silesia: Case Study Gliwice. Wratislavia Antiqua 16. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 51-60.

Wawrzonowska Z. 1976. Uzbrojenie i ubiór rycerski Piastów Śląskich od XII do XIV w. Acta Archaelogica Lodziensia 25. Łódź: Ossolineum.

Wąsowicz T. 1967. Legenda Śląska. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum.

Willemsen A. 2009. Late medieval bling-bling. A collection of decorated leather and metalbase mounts in the National Museum of Antiquities in Leiden. W: H. Clevis, O. Goubitz, A. Willemsen, M. Bartels (red.), Medieval Material Culture. Studies in honour of Jan Thijssen. Zwolle: Spa-Uitgevers, 67-93.

Willemsen A., Ernst M. 2012. Medieval Chic in metal. Decorative mounts on belts and purses from the Low Countries, 1300-1600. Zwolle: Spa-Uitgevers.

Wywrot-Wyszkowska B. 2008. Skórnictwo w lokacyjnym Kołobrzegu. XIII-XV wiek. Szczecin: IAE PAN.

Wywrot-Wyszkowska B. 2016. Zabytki skórzane. W. B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 89-127.

Wywrot-Wyszkowska B. 2016. Zabytki z poroża, kości i rogu oraz z innych surowców. W: B. Wywrot-Wyszkowska, M. Dworaczyk, M. Rębkowski (red.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu 6. Kołobrzeg: IAE PAN, 183-197.

Published

2017-01-01

How to Cite

Wywrot-Wyszkowska, B., & Janowski, A. (2017). A late-mediaeval "overlong" burgher belt from Kołobrzeg (Kolberg). Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 65(2), 209–219. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/khkm/article/view/955

Issue

Section

Studies and Materials